Collectage de Jacques 3 - (Lombrès-65)

Dublin Core

Titre

Collectage de Jacques 3 - (Lombrès-65)

Abstract

Sujet

Irrigation par ruissellement (aigüèras)
Temps (météorologie) -- Prévision
Guerre mondiale (1939-1945) -- Prisonniers
Colporteur et colportage
Successions et héritages
Mariages
Rites et cérémonies funéraires
Naissances
Guerre mondiale (1914-1918) -- anecdotes
Algérie -- 1954-1962 (Guerre d'Algérie)

Description

RL-65[SLN-Lo-Bj2-4]

0’00 Seguida – anà’s fóter en arriu après
0’25 Agriculture – ath entorn deth vilatge – prats a haut deth vilatge, on hèvan eth hen prumèr e acabar peth baish deth vilatge
0’55 Idem – arrosar – eras gaus tara beguda – segon era superficia deth camps, qu’avèn dret a tant de temps tà hèr arrosar – tot qu’èra codificat, e bilhèu duas oras peth jornau – ua pala tà copar era aiga – cada un qu’avè era sua ora tà botar era pala, per tant que hossa dab era net, e se non I èran pas ara ora, que hèvan sautar era pala tad eths
03’20 Elevage – arraças vacas – Gasconas, Castanhas e quauques Lordesas – oelhas auresas – bèths uns que las hèvan montanhar e que logavan un oelhèr – mes Lombrés qu’ei entre plana e montanha, pas coma en Nistòs o Herrèra
05’00 Société – qui frequentavan ? – mès de cap a baish – eths de Nistòs que passavan eths dias de marcat
06’35 Natura – era lua – que sabèn aueitar eth temps – eth vent de Franco vent deth sud) – eth vent d’Autan – tà semiar eras mandòrras, non las cau pas semiar dab era lua navèra o non n’i a pas que camas
08’10 Idem – eth sorelh – quan era ompra qu’ei de cap ath Mont Sacon, qu’ei mieidia (deth sorelh) – de passar ara ora navèra que cambiè era vita deth monde
09’05 America – en çò de Robin, un qu’èra partit en America e tornat tara guèrra de 14 – mes que s’i tornè a partir – n’ei pas jàmes tornat
10’10 Société – emigracion – monde qu’èran partits en America en Nistòs (Poloni), de Maderas, plan pro – parents de sa hemna en USA, Mexique e Argentina – qu’an tostemps parents en Argentina que pòrtan eth nòm de Montferrand (nom dera hemna sua) – un curè parent que torna en França
13’20 Société – idem – era vrenha en Gèrs eth mes de seteme
13’55 Idem – en atge miejancèr, eth monde que partivan tà Espanha entà segar e amasar eras olivas – era sason qu’èra mès doriva que ací – e començar era sason a lor après
14’50 Idem – guèrra – era guèrra de 40 qu’a permetut ath monde de véder quauquarren mès, en Alemanha – qu’avèn coneishut eth otilhatge en Alemanha e quan se n’èran tornats, qu’avèn començat d’amaní’s – que he mautar eras causas
15’55 Société – colporturs – ena familha de sa hemna,qu’i èran anats – un liberet tà marcar eras comandas



RL-65[SLN-Lo-Bj2-5]


0'00 Seguida – que partivan e que deishavan eras hemnas – que s'èra trobat que partivan mantuns meses e quan tornavan, qu'i èra un dròlle de mès a casa – plan d'infidelitat, mes n'èra pas considerat coma ara – que's maridavan en vilatge tà non pas pèrder tèrra – qu'èra possible qu'un de 50 ans e's maridèssa dab ua joena de 25 ans
02'50 Société – eth ainat qu'eiretava, dròlle o dròlla – eth capdèth que se'n devè partir o demorar en èster vailet – ua maison que s'apèra « en çò dera Airetèra » - que's demanda s'a existat quartièrs de capdèths
04'20 Idem – gendre e nòra – eth ainat que's prenguèva ua capdètha o ua ainada – eth capdèth que's devè maridar dab ua ainada, e arribar gendre e subir a casa – deth temps d'avant era Revolucion – ara, qu'a despareishut – era autoritat deths vielhs – e eth gran cambiament, que ho era mecanisacion – eth arremembrament, copar eras sègas, etc...
07'20 Idem – eth maridatge – que botavan arrominguèras davant era glèisa -
07'50 Idem – arremaridatge – eth calhavari – cada ser, hèr ringar causas dinc a que balhèssa moneda
09'05 Idem – eras morts – estangar era pendula, e barrar eths contravents – sonar eras campanas ara man – pendent tot eth temps deth dòu (un an), eth temps que s'estanga – sense arreligion o divorciat, nat enterrament – eths vesins que venguèvan – tostemps hèr cafè, sortir eth vin, e quauques un qu'avèn era parlèra – està's tot era net, a bèths còps pendent 2 sers – eths òmes que pòrtan eth taüc sus eth còth – ua missa ath cap de 9 dias, e ua auta tà Cap d'An
13'20 Idem – tara baduda – quan èra un dròlle, que tiravan còps de fusilh, e taras dròllas, un husèth en portau (que s'èra hèt tad eth)
14'00 Guerre 14 – no'n parlavan pas guaire – un gran pair paternau (de Montagut) qu'i èra anat (nescut en 1873) – mobilizat en 1915 – qu'avè 5 dròlles, e que'n demorava un aute – en 1917, que tornè per ua permission tà vénguer hèr lenha – qu'èran bordalers – eth car que's capvirè e que s'aucidó atau

RL-65[SLN-Lo-Bj2-6]


0'00 Seguida – sa gran mair e sons mainatges que horen botats dehòra peth proprietari – de còsta d'aquera maison, que i avè dus vielhs dab un joen – eth joen que partí tara Guèrra de14 e que dishó aths vielhs que se non tornava pas, que calèva que balhèssan era maison tara sua gran mair (de Jacques) – e que s'i morí - sa pair que l'i a dit : tostemps a Totsants, pòrta ua flor sus era tomba d'aqueth òme
02'25 Guère 39 – sa pair qu'i anè - e que s'escapè d'Alemanha enlà a pè – eth, qu'èra partit en Algeria
03'05 Guerre Algérie – mès dàvit ua guerilla – qu'ei un beròi país – que hèva era radiò – a on anè – mes n'ei pas jàmes entrat ena justificacion d'aquera Guère – qu'avèn eth dret d'èster libre – ath contrari, sordats embrigadats
07'20 Intime – eth sué maridatge – son gran pair mairau (?) qu'aimava a léger – vailet a Montagut a 8 ans, vengut d'Avezac ( en çò deth Chòc) – duas hilhas deras suas, que partiren gojas – sa pair qu'anava servir era missa tara pèça, cada maitin – de cap a 12 o 13 ans, que partí trebalhar « manubre » ena Teularia de St Laurenç, puish trebalhar tà bastir eth camin de hèr – hèr eth servici militar a Tolosa – tornar e maridà's en 1936, hèr arrelhevar era maison -
12'15 Idem – sa pair – sa pair qu'èra hòrt pessimiste pr'amor qu'avè tròp sofèrt - hòrt valent qu'èra – a bèths còps, un chantièr de cap a Siradan – partit de Lombrés, anar pescar ena Garona, portar eras troètas en òtèl de Barbasan, e embauchar e Siradan – quan avó 60 ans, que ho malaut, e que passè 10 ans atau – e morí's en 1983
14'30 Idem – sa mair que s'ocupava deth ben – que s'èra aucupada deth sué pair, qu'èra malaut dera prostate – cambiar eths linçòus cada dia – e anar lavar en arriu ( o en laveder) cada dia
15'35 Idem – duas hilhas, ua arregenta en Lanamèsan - ua auta en París – qu'an 4 petits hilhs 16'00 Idem – quin s'i escaden en eths estudis, eths arrers hilhs


RL-65[SLN-Lo-Bj2-7]


0'00 Idem – eth, n'aimava pas era escòla – çò que hèn eths arrers hilhs
02'40 Lenga – non l'a pas qu'entenut a casa – e partit a París pausa, mes entre monde deth país – n'a pas practicat pendent 20 ans – qu'ensajan de parlar aths mainatges – sons parents, entre eths, no' s parlavan pas sonque gascon
04'55 Idem – parents de sa hemna, mair que parlava mes eth pair, mens – qu'èran comerçants, que venèvan bogias – qu'èran partits tà París – son bèu pair que cantava en gascon totun – sa hemna que s'i ei botada a parlar gascon dab eth talhèr de gacon
06'50 Idem – talhèr d'occitan en Lombrés – qu'avèn vist ua anonça en jornau – qu'èra cagut sus Leon Galan deth Boila en telefonar – qu'avè calut trobar un animator, Philippe Bonet, e qu'èra hòrt bien – ua animatriça, Nadège – que son bons moments
10'15 Intime – qu'a hèit ua formacion « montanha », e qu'acompanhava eth monde dera Poste tà hè'us caminar en montanha
11'40 Lenga – que's pensa que va durar pr'amor eth ensenhament que s'estructura – era cultura occitana que s'arreviscòla : obertura sus eth monde e coneishença deras autas cuturas en tot partir de nòste – ua cançon de Nadau « L'indiana » : que ditz « que t'èi besonh, tà èster çò que sòi »

Créateur

Lassalle Renaud, enquêteur

Source

RL-65[SLN-Lo-Bj2]
EOC 7

Éditeur

Nosauts de Bigòrra

Format

Texte/html

Langue

gascon

Type

Texte

Spatial Coverage

Lombrès

Person Item Type Metadata

Birth Date

1939

Birthplace

Lombrès

Mots-clés

Citer ce document

Lassalle Renaud, enquêteur, “Collectage de Jacques 3 - (Lombrès-65),” Oralitat de Gasconha, consulté le 22 novembre 2024, https://culturaviva.audio-lab.org/items/show/320.

Formats de sortie