Collectage de Bernard - (Ustou-09)

Dublin Core

Titre

Collectage de Bernard - (Ustou-09)

Abstract

Sujet

Corvée
Fromage et beurre
Maçonnerie
Cuisine (porc)
Relations pastorales transfrontalières
Colporteur et colportage
Surnaturel (fées)
Guerre mondiale (1939-1945) -- Déportation

Description

RL-09[Ou-Us-Db-1]


0'00 Sobriquet – sortit de Serac – çò deths Coís
que torni reglar era camerà


RL-09[Ou-Us-Db-2]



0'00 Toponymie – Serac – cap de quartièr – vilatges d'Usto
0'30 Sobriquet maison ací – en çò deth Eisat – pòcas maisons esparricadas a Serac, eras de ara qu'èran bòrdas
01'20 Evolution – monde cambiat – ath estiu qu'arriban monde deras vilas
01'45 Rivalitat vilatges – nani – que s'avian d'ajudar entà trebalhar amassa – eth tractur u'èra eth ase e era cabala
02'30 Solidaritat – caret – dab era net – 3 o 4 maisons ensemble – corvadas deras oelhas – apariar camisses – netejar eth camin
03'40 Toponymie – Bordats, Stillòm, Arialh, eth Portèth, e St Líser – se pueijam : era Isla – que didiam «eth vilatge deth Mossurr (sic)» - era Isla, ua maison abitada
04'40 Sobriquet Bordats : eth Eisat, Catalòt, Edoard, eth Caddèth, Mollènn (ou Moulin) – eth Còr Rog – eras dera Isla n'avian pas sobriquet
05'30 Aiga – cuélher-la en riu – era Font deth Cònte, qu'i ei encara – pas conegut cap cònte
06'10 Elevage – oelhas e vacas pertot en temps – ren que'n vilatge, 4000 oelhas – ara, cap (pr'aquò que n'è vist ua tropa) – un lavoèr ací e duas fonts – era Font de Bordats e era Font Petiva
07'50 Aiga – aiga correnta en 1956, pr'aquiu – eth lum qu'arribèc de cap a 1954 – lampas petròla penjadas tròp amont ena fusta, qu'i fotian eth foc
08'40 Candelèra – dimarç gràs
09'00 Toponymie – tèrras ath entorn de casa – era Màrgia, eras Freishedas, era Illa, Colantic, eth Prat deths Braçes – après, qu'ei eth comunau – eras Fontars darrèr – era valea de Guset darrèr – en faça, eth Pico
09'50 Montanhas d'Usto – eras Gulhas, Coret, era Auba, era Gulha dera Auba, Carboèra, eth Montanhòu, era Lacarra, e Miramont – eris que pujavan eras bèstias dinc a Espanha : era Illeta e eth Collat, Tergulhar – eths camisses que's barran ara – totis que las pujavan ailà – cada un que fasia eth oelhèr – qu'i avia vacas ena Illeta e que s'i dromian – fè'i fromaige – ara, acabat, qu'ac hèn a St Gironç
11'15 Fromaige – ua lèra e ua baisha – fèr burre dab eth cèrr – esflorar era lèt – eth burre qu'èra entà casa – eth fromage qu'èra entà sia – conservar ath frèsc en fromagèr – que s'apèra «un masuc» - era pòrta orientada ath nòrd entà qu'i fessa fret – crepit dab bosas de vacas
13'20 Economie – mestièr – un faure
14'00 Bastir – maçons – eth un que fasia eth boès, eth aute talhar eths ròcs, e fèr parets – eth ciment qu'èra bart – eth tèt qu'èra lausas – tèrra, un ferrat d'aiga, voludar e atau – qu'èran totas dretas eras parets, s'èra estat ciment que serian dretas totas ara – ua bòrda tostemps quilhada a naut de tèrra
15'50 Mola – un ressec tanben a Stillòm – móler eth milh gròs – quin se passava – era mola que's prenia ath an aras «enchèras» - era faria tath pòrc – chic de saucissa, tripa, etc...
17'10 Pòrc – eth saigin – botar eth grèish ena tela deth pòrc – barrar dab un faroth – que's servian dera grèisha entà cosinar – era tela entà caperar eths patès, que s'apèra «era demaïsela», qu'ei a costat dera tela – entara conservacion deths patès – eth fèu que'u getavan – un tripon ena botariga – eth mès bèth qu'ei eth «marinhèr» - era maquina ara que'n hè ratar un flòc, que fè entrar aire – eth budèth deth cu, que'u partissian, que'u doblavan – ua codena entà cirà's eras cauçuras
20'25 Mina – eth darrèr còp, n'èra cap de recèrcas – monde d'ací qu'èran manòbras e qu'avian seguit eth minur, un còp quan barrèc – eth bocard a Stillòm – cap arren mès – eth cable e ua lavaria – era presa d'aiga qu'èra en Freishet
22'10 Economie – cada vilatge, un cafè – duas bocherias
22'40 Guset (esquí) – qu'èra un sindic entercomunau – dus promoturs despuish - qu'amièc quauques causas ara comuna, era rota – eth bestiar en estiu, no cambia pas arren ara èrba – emplecs tanben, 6 o 7 dera comuna -
24'40 Semiar – blat, milh gròs, trufas, cap arren mès de tot aquò – segle tanben – entath bestiar – era palha


RL-09[Ou-Us-Db-3]



0'00 Seguida – caperar – òc, mes mès a Èrce, no sap pas se n'a jàmes vist
0'35 Intime – pair vengut d'Èrce, ara Boisha, a çò de Fonilha
01'20 Lenga – a Serac, un balcon – ací, a Bordat, qu'ei un «eishidor» («échidou») - «iò» a Serac e «jo» ath Trèn
02'00 Dalhar – qu'arribèc era dalhusa, que cambièc tot, qu'ajudèc plan – acabar dab era dalha – que cau apréner joes – ara, non se'n saben cap mès servir – picar-la dab un martèth
03'40 Idem – prats en Pico – que n'i avia guareben fins eth cap – que dalhavan e qu'i avia bòrdas – qu'i fasian lenha dab eth ase – fèr càiger dab eth pigasson e eth passa-pertot – hèr era òsca méter un cunh – quin arrossegavan era lenha – copa dera comuna, pas guaire -
06'30 Fèiras – era de Sèix, 24 de seteme dab eras oelhas, 18 d'octobre, eth Fèiròt – tres que n'i avia – qu'arribavan de pertot ath entorn a pè – era d'Aulús tanben – passar peth cò dera Trapa – n'anavan cap ara fèsta deth Calvaria a Èrce
08'30 Elevage – oelhas tarasconesas – quauques rojas – vacas grisas, eras Sent Gironesas, qu'èran petivas, avientas – n'ei pas era Castà (si) – ara, non n'ia cap mès
10'30 Mestièr – paisan permèr – après, que partic obrèr ena educacion nacionala – ara, que s'amusa
10'55 Caça – ath isard, singlars – mes 50 ans a, pas tant – quauques lèbes – eth isard qu'ei ua caça mauavienta – que cau poder caminar – que'us veden dab eras jumelas – ua 30ia ena comuna a tuar – era paloma non passa cap mès goaire
12'45 Tavascan – qu'i ei estat anat peth Marterat – dab era aniseta, que tirava – 4 oras de camin – qu'i èran anats entà béver un còp, peguejar e tornar se'n – sobriquets : Jaques – que montanhavan dab eris – que venguian entath vilatge, eris tanben – entà tornà's préner eras oelhas – vénguer dromir a çò de Paulina, a St Líser – que parlavan patoès ensemble – que's sembla hòrt – en francés, arren
15'40 Ossalhèr – a çò de Carèu, ath Trèn – que fasia 2m – qu'èra partit dab eth os – mes après, no'n sap pas mès
16'30 Espanha – dalhar o segar – entenut a parlar – ena plana, non
n'avetz pas trò de calor ? (qu'a eth tricòt e eth berret !) e que deu hèr 35°
16'50 Contrabanda – arren, s'èra entà fèr 4 oras de camin entà anar cercar aniseta, qu'èra car pagada era contrabanda – quauques relacions encara dab Tavascan
17'30 Vrenhar – a St Helix
18'00 Praubes – qu'avian vergonha de mendiar, aps coma ara – gitans que passavan entà véner quaques causas
18'30 Voiatjurs – ath Trèn, Casèrna que partia entà véner lunetas – a Serac, un o dus tanben – mèma pèiras dera dalha – deçà Tolosa
19'40 Escòla – a Serac, qu'èran 30 au mens – ua regenta, tota sola – bèths uns non sabian pas parlar francés
20'55 Idem – punicions se parlavan patoès – eth bròc se vos entenian – qu'anavan fèr eth bròc, eris madeishis entà èster trucats dab aquerò après
21'55 Guerre 40 – un de Serac qu'èra estat pres – era sua familha qu'i ei encara – Totsent (petit nom), a çò deth Lobatèr – e dera Merlussaça (passurs partits en deportacion)
23'30 Sobriquet – utilitat, no's servian cap deth nom de familha – ací, «eisat» que vòu díser «handicapat»
24'30 Guerre Espanha – un refugiat espanhòu que 'i èra acasit, a Usto, maridat e mort ací
25'00 Algeria – non la fec cap – qu'èra acabat
25'30 Cap d'An – era aubadas – e passar entà Carnaval, entà amassar quate ueus – eth dimarç gràç, era carnavalada (eth repèish de Carnaval)



RL-09[Ou-Us-Db-4]


0'00 Quarèsme – arrespectat – e fèr vesilha eth dijaus e eth divèndres sant
0'45 Conjurar era sèrp – nani
0'55 Dejuar – entara St Marc, entaths tuíts
01'15 Fèsta de Serac, eth 15 d'aost – no's fè cap mès - cada vilatge en temps, era sua fèsta
02'00 St Joan – eth foc – qu'ac fèn encara
02'20 Broishas – nani – era Toa dera Encantadas e mèma era Font deras Encantadas en Guset – qu'anavan lavar era harda era net enà non fè's véser
03'25 Lenga – non parla pas que patoès dab eris deth sieu atge – dab era femna tanben – non va cap durar – degun mès entà parlar li'n – eth occitan ara television, n'i compren pas ren – que trapa un mot atau, mes çò d'aute...

Créateur

Lassalle Renaud, enquêteur
Eth Ostau Comengés, producteur

Source

RL-09[Ou-Us-Db]
EOC 11

Éditeur

Eth Ostau Comengés

Format

Texte/html

Langue

gascon

Spatial Coverage

Ustou

Person Item Type Metadata

Birth Date

né en 1944

Birthplace

Ustou

Mots-clés

Citer ce document

Lassalle Renaud, enquêteur et Eth Ostau Comengés, producteur, “Collectage de Bernard - (Ustou-09),” Oralitat de Gasconha, consulté le 30 octobre 2024, https://culturaviva.audio-lab.org/items/show/31.

Formats de sortie