Collectage de Bernard - (Ustou-09)
Dublin Core
Titre
Collectage de Bernard - (Ustou-09)
Abstract
Sujet
Corvée
Fromage et beurre
Maçonnerie
Cuisine (porc)
Relations pastorales transfrontalières
Colporteur et colportage
Surnaturel (fées)
Guerre mondiale (1939-1945) -- Déportation
Description
RL-09[Ou-Us-Db-1]
0'00 Sobriquet – sortit de Serac – çò deths Coís
que torni reglar era camerà
RL-09[Ou-Us-Db-2]
0'00 Toponymie – Serac – cap de quartièr – vilatges d'Usto
0'30 Sobriquet maison ací – en çò deth Eisat – pòcas maisons esparricadas a Serac, eras de ara qu'èran bòrdas
01'20 Evolution – monde cambiat – ath estiu qu'arriban monde deras vilas
01'45 Rivalitat vilatges – nani – que s'avian d'ajudar entà trebalhar amassa – eth tractur u'èra eth ase e era cabala
02'30 Solidaritat – caret – dab era net – 3 o 4 maisons ensemble – corvadas deras oelhas – apariar camisses – netejar eth camin
03'40 Toponymie – Bordats, Stillòm, Arialh, eth Portèth, e St Líser – se pueijam : era Isla – que didiam «eth vilatge deth Mossurr (sic)» - era Isla, ua maison abitada
04'40 Sobriquet Bordats : eth Eisat, Catalòt, Edoard, eth Caddèth, Mollènn (ou Moulin) – eth Còr Rog – eras dera Isla n'avian pas sobriquet
05'30 Aiga – cuélher-la en riu – era Font deth Cònte, qu'i ei encara – pas conegut cap cònte
06'10 Elevage – oelhas e vacas pertot en temps – ren que'n vilatge, 4000 oelhas – ara, cap (pr'aquò que n'è vist ua tropa) – un lavoèr ací e duas fonts – era Font de Bordats e era Font Petiva
07'50 Aiga – aiga correnta en 1956, pr'aquiu – eth lum qu'arribèc de cap a 1954 – lampas petròla penjadas tròp amont ena fusta, qu'i fotian eth foc
08'40 Candelèra – dimarç gràs
09'00 Toponymie – tèrras ath entorn de casa – era Màrgia, eras Freishedas, era Illa, Colantic, eth Prat deths Braçes – après, qu'ei eth comunau – eras Fontars darrèr – era valea de Guset darrèr – en faça, eth Pico
09'50 Montanhas d'Usto – eras Gulhas, Coret, era Auba, era Gulha dera Auba, Carboèra, eth Montanhòu, era Lacarra, e Miramont – eris que pujavan eras bèstias dinc a Espanha : era Illeta e eth Collat, Tergulhar – eths camisses que's barran ara – totis que las pujavan ailà – cada un que fasia eth oelhèr – qu'i avia vacas ena Illeta e que s'i dromian – fè'i fromaige – ara, acabat, qu'ac hèn a St Gironç
11'15 Fromaige – ua lèra e ua baisha – fèr burre dab eth cèrr – esflorar era lèt – eth burre qu'èra entà casa – eth fromage qu'èra entà sia – conservar ath frèsc en fromagèr – que s'apèra «un masuc» - era pòrta orientada ath nòrd entà qu'i fessa fret – crepit dab bosas de vacas
13'20 Economie – mestièr – un faure
14'00 Bastir – maçons – eth un que fasia eth boès, eth aute talhar eths ròcs, e fèr parets – eth ciment qu'èra bart – eth tèt qu'èra lausas – tèrra, un ferrat d'aiga, voludar e atau – qu'èran totas dretas eras parets, s'èra estat ciment que serian dretas totas ara – ua bòrda tostemps quilhada a naut de tèrra
15'50 Mola – un ressec tanben a Stillòm – móler eth milh gròs – quin se passava – era mola que's prenia ath an aras «enchèras» - era faria tath pòrc – chic de saucissa, tripa, etc...
17'10 Pòrc – eth saigin – botar eth grèish ena tela deth pòrc – barrar dab un faroth – que's servian dera grèisha entà cosinar – era tela entà caperar eths patès, que s'apèra «era demaïsela», qu'ei a costat dera tela – entara conservacion deths patès – eth fèu que'u getavan – un tripon ena botariga – eth mès bèth qu'ei eth «marinhèr» - era maquina ara que'n hè ratar un flòc, que fè entrar aire – eth budèth deth cu, que'u partissian, que'u doblavan – ua codena entà cirà's eras cauçuras
20'25 Mina – eth darrèr còp, n'èra cap de recèrcas – monde d'ací qu'èran manòbras e qu'avian seguit eth minur, un còp quan barrèc – eth bocard a Stillòm – cap arren mès – eth cable e ua lavaria – era presa d'aiga qu'èra en Freishet
22'10 Economie – cada vilatge, un cafè – duas bocherias
22'40 Guset (esquí) – qu'èra un sindic entercomunau – dus promoturs despuish - qu'amièc quauques causas ara comuna, era rota – eth bestiar en estiu, no cambia pas arren ara èrba – emplecs tanben, 6 o 7 dera comuna -
24'40 Semiar – blat, milh gròs, trufas, cap arren mès de tot aquò – segle tanben – entath bestiar – era palha
RL-09[Ou-Us-Db-3]
0'00 Seguida – caperar – òc, mes mès a Èrce, no sap pas se n'a jàmes vist
0'35 Intime – pair vengut d'Èrce, ara Boisha, a çò de Fonilha
01'20 Lenga – a Serac, un balcon – ací, a Bordat, qu'ei un «eishidor» («échidou») - «iò» a Serac e «jo» ath Trèn
02'00 Dalhar – qu'arribèc era dalhusa, que cambièc tot, qu'ajudèc plan – acabar dab era dalha – que cau apréner joes – ara, non se'n saben cap mès servir – picar-la dab un martèth
03'40 Idem – prats en Pico – que n'i avia guareben fins eth cap – que dalhavan e qu'i avia bòrdas – qu'i fasian lenha dab eth ase – fèr càiger dab eth pigasson e eth passa-pertot – hèr era òsca méter un cunh – quin arrossegavan era lenha – copa dera comuna, pas guaire -
06'30 Fèiras – era de Sèix, 24 de seteme dab eras oelhas, 18 d'octobre, eth Fèiròt – tres que n'i avia – qu'arribavan de pertot ath entorn a pè – era d'Aulús tanben – passar peth cò dera Trapa – n'anavan cap ara fèsta deth Calvaria a Èrce
08'30 Elevage – oelhas tarasconesas – quauques rojas – vacas grisas, eras Sent Gironesas, qu'èran petivas, avientas – n'ei pas era Castà (si) – ara, non n'ia cap mès
10'30 Mestièr – paisan permèr – après, que partic obrèr ena educacion nacionala – ara, que s'amusa
10'55 Caça – ath isard, singlars – mes 50 ans a, pas tant – quauques lèbes – eth isard qu'ei ua caça mauavienta – que cau poder caminar – que'us veden dab eras jumelas – ua 30ia ena comuna a tuar – era paloma non passa cap mès goaire
12'45 Tavascan – qu'i ei estat anat peth Marterat – dab era aniseta, que tirava – 4 oras de camin – qu'i èran anats entà béver un còp, peguejar e tornar se'n – sobriquets : Jaques – que montanhavan dab eris – que venguian entath vilatge, eris tanben – entà tornà's préner eras oelhas – vénguer dromir a çò de Paulina, a St Líser – que parlavan patoès ensemble – que's sembla hòrt – en francés, arren
15'40 Ossalhèr – a çò de Carèu, ath Trèn – que fasia 2m – qu'èra partit dab eth os – mes après, no'n sap pas mès
16'30 Espanha – dalhar o segar – entenut a parlar – ena plana, non
n'avetz pas trò de calor ? (qu'a eth tricòt e eth berret !) e que deu hèr 35°
16'50 Contrabanda – arren, s'èra entà fèr 4 oras de camin entà anar cercar aniseta, qu'èra car pagada era contrabanda – quauques relacions encara dab Tavascan
17'30 Vrenhar – a St Helix
18'00 Praubes – qu'avian vergonha de mendiar, aps coma ara – gitans que passavan entà véner quaques causas
18'30 Voiatjurs – ath Trèn, Casèrna que partia entà véner lunetas – a Serac, un o dus tanben – mèma pèiras dera dalha – deçà Tolosa
19'40 Escòla – a Serac, qu'èran 30 au mens – ua regenta, tota sola – bèths uns non sabian pas parlar francés
20'55 Idem – punicions se parlavan patoès – eth bròc se vos entenian – qu'anavan fèr eth bròc, eris madeishis entà èster trucats dab aquerò après
21'55 Guerre 40 – un de Serac qu'èra estat pres – era sua familha qu'i ei encara – Totsent (petit nom), a çò deth Lobatèr – e dera Merlussaça (passurs partits en deportacion)
23'30 Sobriquet – utilitat, no's servian cap deth nom de familha – ací, «eisat» que vòu díser «handicapat»
24'30 Guerre Espanha – un refugiat espanhòu que 'i èra acasit, a Usto, maridat e mort ací
25'00 Algeria – non la fec cap – qu'èra acabat
25'30 Cap d'An – era aubadas – e passar entà Carnaval, entà amassar quate ueus – eth dimarç gràç, era carnavalada (eth repèish de Carnaval)
RL-09[Ou-Us-Db-4]
0'00 Quarèsme – arrespectat – e fèr vesilha eth dijaus e eth divèndres sant
0'45 Conjurar era sèrp – nani
0'55 Dejuar – entara St Marc, entaths tuíts
01'15 Fèsta de Serac, eth 15 d'aost – no's fè cap mès - cada vilatge en temps, era sua fèsta
02'00 St Joan – eth foc – qu'ac fèn encara
02'20 Broishas – nani – era Toa dera Encantadas e mèma era Font deras Encantadas en Guset – qu'anavan lavar era harda era net enà non fè's véser
03'25 Lenga – non parla pas que patoès dab eris deth sieu atge – dab era femna tanben – non va cap durar – degun mès entà parlar li'n – eth occitan ara television, n'i compren pas ren – que trapa un mot atau, mes çò d'aute...
0'00 Sobriquet – sortit de Serac – çò deths Coís
que torni reglar era camerà
RL-09[Ou-Us-Db-2]
0'00 Toponymie – Serac – cap de quartièr – vilatges d'Usto
0'30 Sobriquet maison ací – en çò deth Eisat – pòcas maisons esparricadas a Serac, eras de ara qu'èran bòrdas
01'20 Evolution – monde cambiat – ath estiu qu'arriban monde deras vilas
01'45 Rivalitat vilatges – nani – que s'avian d'ajudar entà trebalhar amassa – eth tractur u'èra eth ase e era cabala
02'30 Solidaritat – caret – dab era net – 3 o 4 maisons ensemble – corvadas deras oelhas – apariar camisses – netejar eth camin
03'40 Toponymie – Bordats, Stillòm, Arialh, eth Portèth, e St Líser – se pueijam : era Isla – que didiam «eth vilatge deth Mossurr (sic)» - era Isla, ua maison abitada
04'40 Sobriquet Bordats : eth Eisat, Catalòt, Edoard, eth Caddèth, Mollènn (ou Moulin) – eth Còr Rog – eras dera Isla n'avian pas sobriquet
05'30 Aiga – cuélher-la en riu – era Font deth Cònte, qu'i ei encara – pas conegut cap cònte
06'10 Elevage – oelhas e vacas pertot en temps – ren que'n vilatge, 4000 oelhas – ara, cap (pr'aquò que n'è vist ua tropa) – un lavoèr ací e duas fonts – era Font de Bordats e era Font Petiva
07'50 Aiga – aiga correnta en 1956, pr'aquiu – eth lum qu'arribèc de cap a 1954 – lampas petròla penjadas tròp amont ena fusta, qu'i fotian eth foc
08'40 Candelèra – dimarç gràs
09'00 Toponymie – tèrras ath entorn de casa – era Màrgia, eras Freishedas, era Illa, Colantic, eth Prat deths Braçes – après, qu'ei eth comunau – eras Fontars darrèr – era valea de Guset darrèr – en faça, eth Pico
09'50 Montanhas d'Usto – eras Gulhas, Coret, era Auba, era Gulha dera Auba, Carboèra, eth Montanhòu, era Lacarra, e Miramont – eris que pujavan eras bèstias dinc a Espanha : era Illeta e eth Collat, Tergulhar – eths camisses que's barran ara – totis que las pujavan ailà – cada un que fasia eth oelhèr – qu'i avia vacas ena Illeta e que s'i dromian – fè'i fromaige – ara, acabat, qu'ac hèn a St Gironç
11'15 Fromaige – ua lèra e ua baisha – fèr burre dab eth cèrr – esflorar era lèt – eth burre qu'èra entà casa – eth fromage qu'èra entà sia – conservar ath frèsc en fromagèr – que s'apèra «un masuc» - era pòrta orientada ath nòrd entà qu'i fessa fret – crepit dab bosas de vacas
13'20 Economie – mestièr – un faure
14'00 Bastir – maçons – eth un que fasia eth boès, eth aute talhar eths ròcs, e fèr parets – eth ciment qu'èra bart – eth tèt qu'èra lausas – tèrra, un ferrat d'aiga, voludar e atau – qu'èran totas dretas eras parets, s'èra estat ciment que serian dretas totas ara – ua bòrda tostemps quilhada a naut de tèrra
15'50 Mola – un ressec tanben a Stillòm – móler eth milh gròs – quin se passava – era mola que's prenia ath an aras «enchèras» - era faria tath pòrc – chic de saucissa, tripa, etc...
17'10 Pòrc – eth saigin – botar eth grèish ena tela deth pòrc – barrar dab un faroth – que's servian dera grèisha entà cosinar – era tela entà caperar eths patès, que s'apèra «era demaïsela», qu'ei a costat dera tela – entara conservacion deths patès – eth fèu que'u getavan – un tripon ena botariga – eth mès bèth qu'ei eth «marinhèr» - era maquina ara que'n hè ratar un flòc, que fè entrar aire – eth budèth deth cu, que'u partissian, que'u doblavan – ua codena entà cirà's eras cauçuras
20'25 Mina – eth darrèr còp, n'èra cap de recèrcas – monde d'ací qu'èran manòbras e qu'avian seguit eth minur, un còp quan barrèc – eth bocard a Stillòm – cap arren mès – eth cable e ua lavaria – era presa d'aiga qu'èra en Freishet
22'10 Economie – cada vilatge, un cafè – duas bocherias
22'40 Guset (esquí) – qu'èra un sindic entercomunau – dus promoturs despuish - qu'amièc quauques causas ara comuna, era rota – eth bestiar en estiu, no cambia pas arren ara èrba – emplecs tanben, 6 o 7 dera comuna -
24'40 Semiar – blat, milh gròs, trufas, cap arren mès de tot aquò – segle tanben – entath bestiar – era palha
RL-09[Ou-Us-Db-3]
0'00 Seguida – caperar – òc, mes mès a Èrce, no sap pas se n'a jàmes vist
0'35 Intime – pair vengut d'Èrce, ara Boisha, a çò de Fonilha
01'20 Lenga – a Serac, un balcon – ací, a Bordat, qu'ei un «eishidor» («échidou») - «iò» a Serac e «jo» ath Trèn
02'00 Dalhar – qu'arribèc era dalhusa, que cambièc tot, qu'ajudèc plan – acabar dab era dalha – que cau apréner joes – ara, non se'n saben cap mès servir – picar-la dab un martèth
03'40 Idem – prats en Pico – que n'i avia guareben fins eth cap – que dalhavan e qu'i avia bòrdas – qu'i fasian lenha dab eth ase – fèr càiger dab eth pigasson e eth passa-pertot – hèr era òsca méter un cunh – quin arrossegavan era lenha – copa dera comuna, pas guaire -
06'30 Fèiras – era de Sèix, 24 de seteme dab eras oelhas, 18 d'octobre, eth Fèiròt – tres que n'i avia – qu'arribavan de pertot ath entorn a pè – era d'Aulús tanben – passar peth cò dera Trapa – n'anavan cap ara fèsta deth Calvaria a Èrce
08'30 Elevage – oelhas tarasconesas – quauques rojas – vacas grisas, eras Sent Gironesas, qu'èran petivas, avientas – n'ei pas era Castà (si) – ara, non n'ia cap mès
10'30 Mestièr – paisan permèr – après, que partic obrèr ena educacion nacionala – ara, que s'amusa
10'55 Caça – ath isard, singlars – mes 50 ans a, pas tant – quauques lèbes – eth isard qu'ei ua caça mauavienta – que cau poder caminar – que'us veden dab eras jumelas – ua 30ia ena comuna a tuar – era paloma non passa cap mès goaire
12'45 Tavascan – qu'i ei estat anat peth Marterat – dab era aniseta, que tirava – 4 oras de camin – qu'i èran anats entà béver un còp, peguejar e tornar se'n – sobriquets : Jaques – que montanhavan dab eris – que venguian entath vilatge, eris tanben – entà tornà's préner eras oelhas – vénguer dromir a çò de Paulina, a St Líser – que parlavan patoès ensemble – que's sembla hòrt – en francés, arren
15'40 Ossalhèr – a çò de Carèu, ath Trèn – que fasia 2m – qu'èra partit dab eth os – mes après, no'n sap pas mès
16'30 Espanha – dalhar o segar – entenut a parlar – ena plana, non
n'avetz pas trò de calor ? (qu'a eth tricòt e eth berret !) e que deu hèr 35°
16'50 Contrabanda – arren, s'èra entà fèr 4 oras de camin entà anar cercar aniseta, qu'èra car pagada era contrabanda – quauques relacions encara dab Tavascan
17'30 Vrenhar – a St Helix
18'00 Praubes – qu'avian vergonha de mendiar, aps coma ara – gitans que passavan entà véner quaques causas
18'30 Voiatjurs – ath Trèn, Casèrna que partia entà véner lunetas – a Serac, un o dus tanben – mèma pèiras dera dalha – deçà Tolosa
19'40 Escòla – a Serac, qu'èran 30 au mens – ua regenta, tota sola – bèths uns non sabian pas parlar francés
20'55 Idem – punicions se parlavan patoès – eth bròc se vos entenian – qu'anavan fèr eth bròc, eris madeishis entà èster trucats dab aquerò après
21'55 Guerre 40 – un de Serac qu'èra estat pres – era sua familha qu'i ei encara – Totsent (petit nom), a çò deth Lobatèr – e dera Merlussaça (passurs partits en deportacion)
23'30 Sobriquet – utilitat, no's servian cap deth nom de familha – ací, «eisat» que vòu díser «handicapat»
24'30 Guerre Espanha – un refugiat espanhòu que 'i èra acasit, a Usto, maridat e mort ací
25'00 Algeria – non la fec cap – qu'èra acabat
25'30 Cap d'An – era aubadas – e passar entà Carnaval, entà amassar quate ueus – eth dimarç gràç, era carnavalada (eth repèish de Carnaval)
RL-09[Ou-Us-Db-4]
0'00 Quarèsme – arrespectat – e fèr vesilha eth dijaus e eth divèndres sant
0'45 Conjurar era sèrp – nani
0'55 Dejuar – entara St Marc, entaths tuíts
01'15 Fèsta de Serac, eth 15 d'aost – no's fè cap mès - cada vilatge en temps, era sua fèsta
02'00 St Joan – eth foc – qu'ac fèn encara
02'20 Broishas – nani – era Toa dera Encantadas e mèma era Font deras Encantadas en Guset – qu'anavan lavar era harda era net enà non fè's véser
03'25 Lenga – non parla pas que patoès dab eris deth sieu atge – dab era femna tanben – non va cap durar – degun mès entà parlar li'n – eth occitan ara television, n'i compren pas ren – que trapa un mot atau, mes çò d'aute...
Créateur
Lassalle Renaud, enquêteur
Eth Ostau Comengés, producteur
Source
RL-09[Ou-Us-Db]
EOC 11
Éditeur
Eth Ostau Comengés
Format
Texte/html
Langue
gascon
Spatial Coverage
Ustou
Person Item Type Metadata
Birth Date
né en 1944
Birthplace
Ustou
Collection
Citer ce document
Lassalle Renaud, enquêteur et Eth Ostau Comengés, producteur, “Collectage de Bernard - (Ustou-09),” Oralitat de Gasconha, consulté le 21 novembre 2024, https://culturaviva.audio-lab.org/items/show/31.