Collectage de Jeannine - (Nistos-65)

Dublin Core

Titre

Collectage de Jeannine - (Nistos-65)

Abstract

Sujet

Mariages
Marche à pied
Travail des enfants
Effeuillage du maïs
Cuisine (porc)
Contes gascons
Dentiste
Chiffonniers
Fête du village
Emigration -- Etats Unis
Autorité familiale
Successions et héritages
Flux migratoires liés au travail en France
Prénoms
Proverbes
Carnaval
Vendanges

Description

problème dans le son, fiche réalisée avec la vidéo

RL-65[SLN-Ni-Hj-1]

0'00 Sobriquet - sortida de'n çò deth Chòc - en Haut Nistòs, quatau de familha - maison mairau - eth pair qu'èra eth segond cosin dera sua mair, e eth vesin - sa sòr que's maridè dab un segond cosin tanben
01'15 Toponymie - quartièr Gerlè - ua gèrla : un prat dab aiga ath pè
02'10 Sobriquet maison - eths de Niça - de Litsandre - eths deth Majoral, Maleta, Pòrtapan (dab eth accent deth Haut Nistòs), Joanòt e Colin - d'a on ven eth sobriquet Majoral
03'10 Toponymie (mau comprés) - era tuta de Maieta (maison que s'aperava atau) - era crotz
04'10 Idem - quartièrs ath entorn - eths Barons - Borguí - eths d'Arrevàs (ua maison) - maison dera Corada, que s'ac pujavan tot peths prats - quin la gran mair e pujava duas bascòias enas mans e dus pans de 4kg sus eth cap - de Gerlè enlà, eth camin que cau préner tiò era Corada
06'40 Idem - quartièr Panets (abandonat ara) - ena rocalha - eth sender qu'i ei tostemps - que cau partir deths Arrevàs - eths d'Arrevàs qu'i anavan tot dia tà anar mólher eras crabas - un camin hòrt estret e escur
08'50 Aiga - hèr béver eth bestiar en arriu, en Gerlè -
09'10 Elevage - a 11 ans, qu'anava alargar eras 12 vacas - eths prats qu'èran lonhs - eth purmèr còp de qu'i anè, non sabèva pas a on èra, eras vacas que l'amièren totas solas - a 45mn de marcha - tà destacar eras vacas, que'u hèva paur, que calèva tirar coma calè era corèra - quin marcha ua corèra - eth ser que tornavan totas solas - eth can quan eras vacas èran embarradas, que hèva 10 còps eth torn dera bòrda, de contentèr - que calèva hè's seguir ua branca eth ser tath huec
12'30 Toponymie - on anava - era Còsta tara bòrda, eths prats : era Galelon, e eth Torreiassa - Galelon que vòu díser qu'era aiga que còla - qu'i avè grassilhon - eth Pont de Menhon, aciu, qu'i avè paur, era ròca deth agalèr qu'èra nera - qu'avè eth libe de Barbebleue en mès - mes era cabana qu'èra beròia
14'40 Société - eth quartièr bèth temps a - hòrt de monde e de mainatges - monde qu'èran charmants e parlaires - pendent eras velhadas, que parlavan dera guèrra - hòrt avuejiu taths dròlles
16'00 Idem - travaux en commun - espeloquèras, e pelèras - entrar eth milhòc ena cosina


RL-65[SLN-Ni-Hj-2]

0'00 Seguida - hemnas qu'espelocavan e eths òmes que hèvan trèssas dab tres huelhas que's sauvavan - un cabelh arroi : punar era ronda deth monde - ara fin, un chap, paté, roquefort, e castanhas, citra
01'45 Idem - pelèras - familhas qu'arribavan eth maitin, minjar, e aucir eth pòrc - son oncle qu'ac hèva, lavar eths budèths en arriu - a taula tiò 4 o 5 oras - hèr era tripa - e eths òmes que hèvan aras cartas - en dessèrt, crèma anglesa en caudèr de coire
04'30 Société - eras velhadas - dab eth clar de lua e sense lampa a bèths còps - que parlava deras bèstias e deth trabalh - qu'anavan tara vath de Castèth Ner, tath Sausset tanben
06'00 Idem - pelèra - quan pelavan, que demandan era jornada ath arregent - quin ac demandavan
06'40 Toponymie - per on passavan dinc ath Sausset - Pèir de Ché
07'15 Société - velhadas - que parlavan d'arren e deth monde - eths mainatges qu'èran tostemps nombrós, eths pleiteis deths adultes que'us avuejavan
08'20 Histoire locale - un òme, Ventin de Sai (Aventin Pujol ?) qu'avè hèit un conde dab totis eths sobriquets deth vilatge - non sap pas on ei passat - que's bremba sonque d'un tròç : "En çò dera Cantèra, eth solelh que passa ena cantèra"
11'10 Sobriquet maison - perqué eths de Niça ? - non sap pas
11'40 Société - eth molièr - quin se passava en çò de Shishon, era haria dab eth bren - era haria qu'èra bèra - eths deth Cortalet, de Shishon taras molas
13'30 Société - condes - no's bremba pas que d'un : era cloca de Maleta (ua maison)
14'00 Idem - idem - aqueth conde : grange foraine de Matèra - quin era cloca encontrè eth arrenard que's volèva minjar eth porics - que'u digó qu'èran tròp magres, que calèva demorar qu'avossen grossit ara fin deth estiu - quan se'n tornèren ara fin deth estiu, que tornèren a encontrar eth arrenard - que'u digó qu'èra bon, que'us podèvan minjar - eth, que voló sautar per dessús eth agalèr

RL-65[SLN-Ni-Hj-3]

0'00 seguida - e que s'aneguè - que horen sauvs
0'40 Société - eth purmèr còp, qu'anè tath marcat tà anar hè's darrigar ua dent - qu'èra susprenent - qu'anavan véner eths fruts e eths carbon - tà Sarrancolin (pera Corada) - o tà Sent Bertran, per Generés, ath pont deths "oies" tà Sent Martin - dab eras bèstias - a bèths còps, que se'n devian tornar dab eras, pr'amor de non pas aver venut
02'20 Elevage - eths maquinhons que crompavan eth bestiar - mes n'èra pas avantatjós, mès interressent en marcat
03'35 Société - eth medecin non venguèva pas jàmes, e quan i èran eth monde qu'avèn paur que'us piquèssa dab era agulha, que's gahèssan quauquarren de maishant

son òme qu'arriba



RL-65[SLN-Ni-Hj-4]


0'00 Intime - quin partí tota joena - tà Tarba - non coneguèva pas briga eth còde dera rota en velo - un an e miei qu'i demorè
02'00 Economie - mestièrs - esclopèrs : mès d'un - teishiners que n'a pas vist - eth monde que's hèvan eths arrastèths e eras horcas - taras trencas, qu'èra en çò deth haure
02'50 Agriculture - hèr era citra - eth trolh - dab era palha
03'40 Economie - ua espiceria en Nistòs - qu'èra tota chòca, non s'auré pas dit ua espiceria - mes eths espicièrs que pujavan dab carretas e shivaus o eras saumas - eths bolangèrs, qu'ei pro arrecent pr'amor eth monde que's hèvan eth pan
05'20 Société - eth perraquèr "Perracs, pèth de lapin !" - eth estamaire tanben, era vaishèra qu'èra de hèr, lavetz que'us estamava dab estai (prononciat "estòi" dab eth accent) - 2 km tà anar dinc ara escòla, que s'i estancavan tà véir se quin hèva - 6km tot dia
07'00 Idem - colporturs - gran pair de Pèir de Ché qu'ac hèva
07'30 Société - un oncle deths sués que hèvan era tornada tà cuélher eth gran tara mola
08'30 idem- esclòps - tres parelhs esquissats ena sua enfança - arrés de pè-descauç - puish eras bòtas e eths caussons - tanlèu, que plavèva, qu'èran trempas dab eths esclòps
10'15 Idem - lesers - hèr luja ena nèu - eths mainatges qu'aidavan a hèr eth hen e guarar eras bèstias - eth printemps, semiar eras mandòrras e pala-herrar - hèr ath balon, aras bòlas - hèr shiulets dab hereisho - quin hèvan " Saba, saba, pèth de craba, se non vòs sabar, que't voi fóter en un hortigar!"
13'10 Société - arrelacions - non frequentavan pas eths barossics - eth purmèr còp, qu'anè tà Maulion, qu'i anè en velò pera rota - tà Sent Laurenç, en velò
14'35 Idem - idem - Haut e Baish Nistòs - eths deth Haut,qu'èran mès sauvatges - duas salas deras hèstas - duas hèstas, eths arregents que se'n aucupavan : mas de cocagne, corsas aths ueus e ath sac - corsas de velò e a pè - ua huec d'artifici - e un orquèstre Tomassini que venguèva deth Gèrs

RL-65[SLN-Ni-Hj-5]


0'00 seguida - atau qu'aprenó a dançar
0'40 Idem - mair que balha eth sué aubedit tà dançar - non, qu'èra acabat deth sué temps - eth monde n'èran pas sauvatges - a 11 ans, quan anava guarar eth bestiar , jàmes non ho embestiada per arrés
01'50 Société - era America - un oncle deths sués tà New York - que'us enviava pelhas de New York - tara retirada, que tornèren tà Sent Laurenç - qu'èran valents tà partit atau, que devèvan aver hame - eths franceses qu'i èran dejà qu'arcuelhavan eths autis
03'55 Idem - generacions ena maison - quan sa mair e's maridè dab son pair, qu'èran 10 ena maison (sa gran mair e dus mainats, un oncle, sa mair, sa pair, eths sués tres mainatges, mès era) - maison tota chòca, ua cramba e ua cosina - quin hèvan tà susportà's
06'40 Idem - familhas nombrosas - que venguèva rale - que virava mès dàvit entre 5 e 7 - mes tensions, qu'i avè - sustot entre nòra e sògra - que s'avia a plegà's - qu'èra eth gran pair, eth patron
08'50 Idem - comandar ena familha ? - un òme - sa mair, qu'eretè dera maison, qu'èra era prumèra mes eth hilh, qu'èra eth tresau - que seré estat tròp long de demorar qu'arribèssa ath atge adulte - sa pair que's pelejava dab eth grand oncle - sa pair qu'èra partit tath Gèrs, qu'avè vist se quin trebalhavan aciu - son oncle que volèva demorar ena mèma tradicion
10'30 Idem - partir èster vailet - partir èster barrader, non sap pas - familhas sancèras que partiren tath Lot e Garonne - monde qu'èran sodoras deras privacions - per ex, quan partiren tara Alemanha (STO), que'us orbí eths oelhs, pr'amor qu'èra mès modernizats que'n Nistòs - familhas sancèras qu'èran partidas, en sauvà's era maison tà quauques
13'25 Société - petits noms en Nistòs - Aventin (shafre, ventin) - Legori - Idora (ua sòr deras suas, ua ena Corada, e ua en Bisa) - Albanie (Albanie dera Corada) - Zilda, Zelia (son dusau prenom) - Hortensia

RL-65[SLN-Ni-Hj-6]

0'00 Seguida - era que ditz "Legori" - Ventinon qu'èra eth abracat de Aventin - tà Pierre, Pierron - Janonha tara Jana
02'40 Société - Sent Andrèu - "Senta Catarina qu'avá ua bèra hilh, e sent Andrèu que la cobrí de nèu"
03'15 Idem - Senta Luça - "un saut de puça" - que'u hèci endovinar era seguida
04'10 Idem - Hèstas - Nadau - ua chascla en cheminèia - tara missa de miejanet - e quan tornavan, que minjavan - eths dera sua generacion, qu'avèn quauques causòtas - mes qu'èran urosis - n'avèn pas jàmes conegut çò d'aute, alavetz...
05'50 Agriculture - anar tà vrenhas - qu'anavan tath Gèrs, de cap a Vic Vezensac - sa gran mair qu'anava tà seguèras tà copar era palha, a pè dinc a Lectora - sa mair qu'anava tiò Montrejau a pè tath pan
07'55 Société - Nadau - apastar mès - n'a pas comprés que's heça hèt
08'30 Idem - dijaus de maitins e dibès sent - non trebalhavan pas
09'25 Idem - Candelèra - hèr pastèras - dab era padena dera longa coa en huec - tota ua pièla
10'30 Idem - idem - benadir eth tortelic deras candelas de cira
10'50 Idem - Carnaval - deth Baish Nistòs, passar per totas eras maisons - aucir Carnaval en cada maison - ua tempsada avant, eth monde que passavan taras maisons, mascats - que pujavan dab eth tambór e era timbala - taras pelèras - ua sceneta ? - non la coneish pas de plan - que l'abandonèren pendent un temps - Carnaval, era Carnavala, e eth jutge - Jaquie de Barbeta qu'a eth recit
14'00 Idem - eth Calhavari - non l'a pas jàms entenut - quin hèvan, e perqué
14'40 Idem - anar hèr ua procession dab petalas d'arròsas - dera glèisa dinc ara crotz mès pròcha - que se'n bremba pòc -
16'25 Idem - Quarèsme - n'èra pas mès arrespectat - eras Cendres e eth Dibès sant, non minjavan pas vianda - a bèths còps, merluça


RL-65[SLN-Ni-Hj-7]

0'30 Société - huec dera Sent Joan - en cada quartièr - un sovièr floish

RL-65[SLN-Ni-Hj-8]

0'10 Lenga - quin a aprés a parlar ? - qu'ei era sua prumèra lenga - que s'a desbrembat quauques causas - que s'avá desbrembat eth mot "escrepiu" (salamandre), "tinha-hus"
02'50 Idem - diferença entre eth Baish e eth Haut - que n'i a ua - exemple deth can

Créateur

Lassalle Renaud, enquêteur

Source

RL-65[SLN-Ni-Hj]
EOC 7

Éditeur

Nosauts de Bigòrra

Format

Texte/html

Langue

gascon

Type

Texte

Spatial Coverage

Nistos

Person Item Type Metadata

Birth Date

1941

Birthplace

Nistos

Mots-clés

Citer ce document

Lassalle Renaud, enquêteur, “Collectage de Jeannine - (Nistos-65),” Oralitat de Gasconha, consulté le 30 octobre 2024, https://culturaviva.audio-lab.org/items/show/334.

Formats de sortie