Collectage de Abel et Anaïs 2 - (Nistos-65)

Collectage de Abel et Anaïs 2 - (Nistos-65)

Pommes -- Variétés

Guerre mondiale (1939-1945) -- Maquis

Insolite

Surnaturel (fantômes)

Lessive

Gascon (apprentissage du français)

0’00 Hormatge – un de St Bertran que hè hormatge
01’47 Idem – que hadian hormatge en Arrisa (Plechat) tad eris
(…)
03’55 Idem – era lèit deras bonas qu’ei dera suissa – que cau que sia grassa
04’45 Cultura – vinhas ? – nani – en çò d’Ousset, que n’avian
05’47 Arboriculture – pomèrs e perèrs – eras pèras que s’an a amassar en arbe
08’00 Idem – dinc a fin de junh – reinatea d’Angletèrra
09’37 Idem – Mus de Lebe (pomas) – era Cotrà – Mus de Vedèth – Pigalhada – n’ac an pas empeutat – que cau tirar eth bris – que s’a a copar era branca tanlèu que ia briç – pr’amor deras grivas
13’56 Vie sociale – eth ainat – pas forçadament automatic – que dependia de çò que hadia eth ainat – se se’n volia partir
14’43 Idem – en larèr – tres generacions – ua quinzenada a casa-sua (Anaïs) – eths de miei qu’èran eths patrons sovent
16'484 Idem – eths grans parents d’Abel n’èran pas dera Ompra – qu’ertèren dera maison – pair de’n çò de Victoèra – e mair de’n çò de Vigneau
17’55 Guèrra – 14-18 – aucits en presque cada maison – non sabian pas jàmes a on èran aucits – pòquis que’n tornèren
19’10 Idem – eth maquís de Nistòs – un que hoc gahat en ua rafla
20’55 Idem – idem – que’us balhavan mandòrras, blat – e bonurament que s’acabè pr’amor Nistòs que brutlava autaments - un aute deth costat d’Esparròs, Arrebóc e Hèisha – un molièr que hoc denonçat – 18 otatges qu’avian prés quan pujèren (eths alamands) – un qu’avia avertit eth maquís e qu’i avia nèu – que s’amagavan taras bòrdas foraines – quauques que s’amagavan tà non pas partir tà STO
23’52 Idem – idem – eth monde deth maquís qu’èran de França – qu’èra pòc de causas – colaburaturs que n’ i avia, pr’amor d’aquerò eth molièr que hoc denonciat
25’17 Vie sociale – lesers – jòcs – un quilhèr ? – nat – arren sonque cartas
25’55 Idem – arreligion – que n’èra mès –
26’20 Idem – hèstas – Nadau – missa de miejanet – qu’anavan arrevelhonar en bistròt – present, sonqu’un peishic, arren mès – ara qu’ei tròp – ua iranja – eth soquet en huec – que hadian era dauba – que calia que durèssa
29’40 Idem – idem – eras Calandras, aueitar eth temps que hadia – un dia qu’arrepresentava un mes, eths 12 prumèrs dias dera annada
30’43 Idem – idem – Cap d’An
(…)
33’45 Idem – idem – era Candelèra – « Tara Candelèra, vira-me eras oelhas dera casalèra » - pastèras que hadian –
35’30 Idem - candela de plec – qu’amassavan espenta e mèu – que botavan en un linge – e que’n hasia hèr candelas – arrotlèus de cira, e que’us hasian benadir
36’45 Croyances – anecdòta – un dab era periglada, qu’esperjè aiga de Lorda dehòra, sonque s’èra enganat e qu’èra aiga de vita
37’39 Arreligion – eths curès que’us cau deishar maridà’s – era n’i cred pas mès
38’30 Croyances – broishas – monde qu’i credian – ua hemna que s’èra morta e que l’entenoren a passar ath cap dera cheminèia – que son eths curès que l’an hèt pérder totas aqueras credenças (e quitament era religion, era-madeisha)
39’50 Vie sociale – sent Blas – non coneishen pas
41’01 Idem – hèsta – Senta Agata – era ruscada – coneishen pas – arruscar – ce quin hadian – un còp o dus per an – cendre – qu’anavan lavar en arriu – trucar era ruscada dab eth « battoir »
43’48 Activité – trebalhs deras hemnas –de hotjar dinc a erbassejar
44’15 Vie sociale – velhadas – velhavan tiò 22h – e era ora deth sorelh qu’èra (duas oras de mens) – montres « à gousset » qu’avian – tostemps en gilet – e ua clau tà montar – que las montavan un còp tot dia
46’50 Vie sociale – societat - pas tan estressat coma ara – pas eth madeish contact – velhadas, que pleitejavan
48’08 Idem – hèstas – Carnaval – tambours etc… - qu’ac hadia a haut e a Baish en Nistòs – de quartièr en quartièr – ara n’ac saben pas hèr – tot a pè bèth temps a, tot en patoès
50’00 Lenga – gascon – eth petit hilh que parla gascon – que va èster acabat lèu – eths joens ne’n saben pas mès parlar – dab eth hilh que parlavan de tot
52’00 Idem – idem – quin se servian deth gascon tà non pas hèr fautas en francés – ua arregenta en Arrisa (qu’èra de Nistòs) – eths vielhs que’n parlan mes pas eths joens
54’09 Idem – idem – que parlavan gascon dab eths dera valea dera Barossa e dera valea d’Aula – a pè dinc a St Lari – que’s senteishen mès pròche dera valea d’Aura en parlar – que ditz Herrèra tà Harrèra (Varossa)

Lassalle Renaud, enquêteur

RL-65[SLN-Ni-Ra-Ra2]

EOC 7

Nosauts de Bigòrra

Texte/html

gascon

Texte

Nistos