Collectage de Edouard 1 (Nistos-65)

Collectage de Edouard 1 (Nistos-65)

Noms de maisons

Histoire locale

Effeuillage du maïs

Marche à pied

Eau de vie

Rivalité entre village

Battage -- manège

Relations entre vallées

Gascon (sociolinguistique)

Charbonniers

Pommes -- Variétés

0'26 Sobriquet maison-sua – ua maison a on i avá ua arreligiosa – en çò de Grand-mère – vengut en çò de Quinto (prenom de sa pair,ad era) – eth sortit deth Sausset – sobriquet :Sobaquèt – encara 10 maisons ara
02'20 Sobriquets maisons Sausset – eths de Despiagar ? deth Espiagar ? - Petit-Hilh ? - eths de Tina – Sobaquèt – çò dera Placeta – eths de Pilh (Piga?) - eths de Monicòt – eths dera Cantèr(a?) - eths deth Mortís – eths deth Cornèr – eths de Marinhet – eths deth Arruhat – eths de Lissandre – eths dera Cornèra – eths de Cortalet – çò dera Bèla – eth Cotèr (??)
03'15 Economie – quan avia 10 ans que i avia haut o baish atau d'abitants- Eth Sausset-Dessús : eths de Marinhet – de Lissandre – deth Arruhat – dera Cornèra – de Cortalet – eths de Cotèr – dera Bèla – e Senhator (??) - eth Sausset Devath : era Placeta – eths de Pilh – çò de Monicòt – era Cantèra – eths de Mortís
04'37 Toponymie – quartièr Sausset : Sausset de Dessús e Sausset de Davath
05'00 Idem – quartièr Ilhó – dit « Eths de Lhó » maisons : Batiste (?) - Centorea – Gotilh – Pelòt – Martre – Caperanhat (mair-sua neishuda) – Barbeta (eths de Batiste que s'installèren ena maison de Barbeta bèth temps i a) -
06'04 Société – ua escòla en Ilhó, nada en Sausset
06'20 Toponymie – quartièr dera sua maison qu'ei encara eth Plèish – en pujar que son Ilhó (eths de Lhó) e eth Sausset – eth Pè dera Arrisa – Hont Nera – Era Ompra – eth ?? - eth Plan d'Arren tath Baish Nistòs – puis quartièr dera Arrisa – e Sèis
07'20 Idem – quartièr Cap de Daut – dit Cap de Dau en d'autes endrets – eth que diriá que seriá eth « Cap deth Aute » que caleriá díder – deth Aute castèth, un a Bisa, e un aute en aqueth quartièr – bèth temps a, Nistòs qu'èra de Bisa – qu'ei demorat tà çò deth sindic ara – un castèth qu'auria depenut deth senhor de Bisa
09'25 Sobriquet maisons Cap de Daut – çò dera Pòla – de Pilon (ara francesa) ?? - en çò d'Arramon – deth Tistalhèr – Penau (mes que ditz que n'èra pas aquiu) – Michelon – en çò de Dulon – Penau, a on ei eth sindic de Nistòs – Bergirate (??) - ara, arrés mès de Nistòs, en quartièr deth Cap de Daut – JF Recurt que viu en ua bòrda qu'èra de çò Pòla – qu'èra estat ua maion, en çò Tanta Vertut ?? - qui anava cantar era sua mair
13'00 Economie – vilatge cambiat – pas mès arrés deth son atge (sonque Auguste Seube) – qu'anavan dançar en Pè dera Arrisa dab un vira-disc – qu'i devaravan deth Sausset enlà -
14'26 Idem – un aute ahèr, tara frequentacion – que s'amusavan mès – ara que passan - « chacun pour soi et Dieu pour tous » - qu'i a encara joenessa
16'30 Social – velhadas – dab lanternas a petròla – lampions pertot – ath moment d'espelocar eth milhòc – hèr aras cartas, minjar capons – praubes que n'èran tots – nat jalós atau
17'35 Activité – espelocar – ua pièla ena cosina – eths òmes que tressavan – cada ser – tiò eth Castèth de Bon Ropaire – ena Sèrra de Bisa (de Sausset avant) – capons, castanhas e citra – un temps mès tard, vin e saucissas
19'00 Arboriculture – hòrt de pomèr 10 o 12 hl per an – Sausset qu'èra bon tara citra – aiga de vita sustot dab eths prunhons, mès que dab era citra – mes dab era citra – ua aiga de vita hòrta dab mèu laguens que hèven en Ilhó
21'24 Economie – 3 espicerias a baish, en çò de Lorrei – Batistina e Lafforgue – dus bolangèrs bèth temps a – en haut que n'i avia tanben
21'56 Social – escòlas – ua en Arrisa, en Sèis, En Plèish, eths de Lhó e duas en Haut-Nistòs
22'44 Idem – rivalitat entre eth Haut e eth Baish – hòrt avant – ara que s'ei adobat – ara que se'n van, dab era autò – eths de Bisa que's hèven mau arrecéber peths vielhs de Nistòs – eras gojatas non caliá pas que partissan – eth monde dera plana qu'èran mès riches – que trebalhavan ara man – ara eras hemnas qu'an un mestièr e eth òme que trebalha era tèrra solet dab era sua maquina
24'55 Société – mès arrics ena plana – buèus tà laurar – dus dias tà bàter – en Nistòs dus o tres en un dia
25'40 Activité – bàter – qu'èra ua hèsta – que batiàn dab eth manètges – après en çò deth vesin – batusas pro chòcas tà poder pujar
27'20 Toponymie – a on ei neishut ( en çò de Sobaquèt, Sausset) que i a un cròt que s'apèra « era cort de bàter » - ara que i a un « hangar ? » ara plaça – quin hèven – hòrt de hemnas tà arresterar, tà tirar eth gran – passar en ventader – un arrepàs dab garia farcida – ara no'n pòt pas mès minjar – vianda qu'èra rara
30'18 Agriculture – hòrt de monde tà trabalhar – hotjar milhòc, sarclar – hòrtas calors – pr'amor d'aquerò que partiren eth monde – víver en ua pèça sense aiga – anar coélher era aiga ena hont – ena hont de Paule en Plèish
32'21 Patrimoine naturel – en Sausset – pas tròp d'aiga – sustot en Mortís
34'11 Société – Còth de Bayelle – ua via tath bestiar e taras hèiras de Sarrancolin e eras montanhas dera Aura – eths deth Haut que passavan peth còth d'Estivèra
34'52 Intime – eths sons parents qu'èran italians e que parla gascon corrament – quin ? - mair non parlava que gascon – francés non – pair que hèva eth carboèr – que parlava francés – era sua mair qu'èra gessida d'ua familha aisada – eth qu'èra carabinièr – era familha mairau non voloren pas pr'amor dera situacion deth gendre – que partiren tara França – qu'arribèren en Varossa prumèr – Quinto que s'aperavan pr'amor qu'èra eth cincau – Bracalli
37'20 Idem – eth pair que con.honian un shinhau italian e gascon – que heren vier frairs d'Italia – que trebalhavan dab eth otels de Luishon e Capvèrn (prononciat Cabbèr)
39'04 Industrie – Carboèr – non pas èster tròp dolent ni tròp pelièr – sonqu'era pica – dinc ath cap dera Arris a pè – 4 km – 3 oras deth maitin que's lhevava – que's hèva un cabana de còsta
40'21 Idem – tròç de lenha apielats – començar tà hèr eth sèti – que i botava tèrra – aeracions mes pas tròp tà que brutlèssa
41'46 Lenga – mès de similaritat entre italian e espanhòu qu'entre gascon e Italia – que ditz : « qu'ei tornada a partir tara Italia »
42'44 Agriculture – semiar – mandòrras, blat, milhòc e milh morèu (?) (sarrazin) – bletas – en Sausset qu'ei tot sable (qu'ei nera era tèrra) – endrets mès bons que d'autis – lòcs tà hèr teulas – eth planèr ena coma qu'ei bon – que venian mès de mandòrras que deth bestiar – pomas en pialèrs
45'25 Aboricuture – pomas – courpendue – que tenguia tiò eth mes de març – n'èra pas hòrt bona, pas guaire shucosa – era cotrà tà hèr era citra – era citra deth Saussset que'n podian hèr hòrt d'aiga de vita pr'amor qu'ei ath sorelh
47'40 Idem – idem – pomèrs qu'arribavan coma bèths casses – un òrde : eras Platinas – perèrs e perseguèrs autaments – 50 perseguèrs de hiu a çò que pareish – que las calia amassar abans que las vacas las chapèssan e s'escanèssan
49'34 Viticulture – eth sògre e eth pair deth sògre de Ad Seube que hèven possar vinha en Ilhó – ua tèrra deras maishantas : eras marinha – un vin que n'èra pas tròp bon – era altutuda n'ei pas bon tath vin
51'08 Elevage – tots qu'avian oelhas e vacas – 12 vacas e ua 40ia de oelhas – que's hèven vier eths pòrcs – e aucas embucadas a sua – topins de greisha d'aucas
52'35 Idem – vacas – qu'èran grisas (castanhas) – après muletas (gasconas) – qu'ei ua raça viva
53'34 Idem – oelhas – auresas – que la tròba beròja – qu'ei raciste aquiu dessús ! - eras limosinas que son arrudes tanben – ara que n'an 50 o 80
56'01 Mecanisacion – qu'a cambiat era vita – exemple deth bèu-pair dab era pica – dab eth dalh – après que'us portavan eth dejunar
57'47 Société – ertatge – eth ainat mascle qu'èra – era ainada que podia eretar – mes n'èra pas categoric – que s'i estava qui se volia

Lassalle Renaud, enquêteur

RL-65[SLN-Ni-Se1]

EOC 7

Nosauts de Bigòrra

27/09/2011

Texte/html

gascon

Texte

Nistos

1924

Nistos