Collectage de Léa - (Tuzaguet-65)
Dublin Core
Titre
Collectage de Léa - (Tuzaguet-65)
Abstract
Sujet
Toponymie
Volaille
Lune -- Influence
Seigle
Blé
Orge
Battage -- batteuse
Attelage -- bovins
Moulins à farine
Pain
Proverbes
Carnaval
Carême
Gascon (sociolinguistique)
Description
RL-65[SLN-Tu-D1-1]
0'07 Sobriquet maison - çò de Pèla - maison crompada en temps vielh - sortits d'ua maison pròche deth Convent - a costat de'n çò de Tinon - arrèrs gran parents deth sué òme
02'00 Toponymie - quartièr de "Lorient" - quan tornèren a hèr eths noms deras arruas, sonqu'eth òme que volè que damorèssi dab eth nom vertadèr - ara qu'apèran Lanaseca - mes Lanaseca qu'ei eth aute camin en darrèr, n'ei pas ací
03'35 Société - quartièr de Lorient - bastit hòrt ara - ara que son quasi tots navèths en quartièr
04'40 Sobriquet maisons Lorient - costat gauche : Pèla, Coret, çò de Baye, de Companhet (maison jumeladas, J Duffo que m'avè dit que portavan eth mème nom). Deth hons deth quartièr tiò de cap a sua, sus era dreta : çò dera Horra (còsta dera Horra de còsta), çò de Pando, Cabarin, Monsieur Louis (maisoeta), Mirau e Hautajèna (JL Peyraga)
07'4 Toponymie - quartièrs - era Horcada, era Guilheta (portat Guirette), eth Lauren
09'45 Idem - arriu - eth Vievèr (dit Vivèr) en lavader - era harda
10'30 Société - arruscar - anar lavar en bassin, en lavader - tostemps tres o quate - era aiga qu'acabava per èster cascanta pr'amor qu'i èra tròp de monde - asseriar eths linçòus
12'12 Idem - idem - eras cendres
12'20 Lenga - shinhau en Tuzaguèth e drin a Pinàs
12'45 Intime - sortida de Pinàs - çò d'Ambarbe - un frair qu'i ei tostemps
13'20 Lenga - diferenças entre Pinàs e Tuzaguèth
dus òmes interressents que parlan gascon en quartièr dera forêt mes que son morts tot dus !
15'55 Toponymie - prat ath entorn - era Casalèra
RL-65[SLN-Tu-D1-2]
0'10 Sobriquet abitants - Pelegatèrs, non coneish pas
01'00 Lenga - a Bizós, era lenga qu'ei diferenta
02'05 Société - solidaritat - qu'èran mès sociables bèth temps a - que s'ajudavan tostemps - eths joens que s'aucupavan deths vielhs - tostemps en familha
03'45 Idem - eras corvadas - eth boès - a longor de car
04'35 Idem - mesuras - que la mesurava (era lenha) per cars
05'30 Idem - idem - tath blat - era mesura e eth copèt - e escaudar dab vitriòl en camp
06'50 Agriculture - trebalhs deths camps - eth sarclet dab un cap de dalh - hotjar e sarclar
08'16 Idem - idem - era jornada - que's hèvan tornar eras pòsas s'avèn camps - s'ajudavan deths uns aths autis
09'45 Société - velhadas - en ivèrn, pas en estiu, tròp de trebalh - no's pòt pas compara dab ara
11'15 Idem - trebalhs deras hemnas - ajudar e aucupà's dera poralha, plumar - ara que's crompan tot prèst - era, que s'ac hè vénguer tot
12'55 Natura - era lua - se hè flors, qu'ac cau hèr en lua plea - tad arreplantar (se non n'i a flors), qu'ei en darrèr quartièr - eras mandòrras, que las cau hèr ena lua hòrta - eth plen dera lua
14'30 Idem - idem - tara lenha tanben - tostemps en darrèr quartèr - taths budèths deth pòrc - non cau pas pelar pendent era calor - que cau demorar 8 dias que sia passada era calor tà poder tornar s'i - eths andutons = les saucissons
RL-65[SLN-Tu-D1-3]
0'15 Eth Pòrc - eth culau, budèth mès bèth - quin hèn ara
01'35 Culturas - semiar en eths camps - segle, carron = segle e blat = meteil - shivada, escujòn (òrs) - eth òrs d'automna e òrs deth printemps - eth dera automna qu'avè autant de bren coma haria - ara era cultura màger qu'ei eth milhòc - en Gèrs que i a encara blat
04'15 Idem - eth segle tà hèr ligaders, tà hèr garbas - que batèvan era segle sus ua barrica - hèr un nusèth - que batèvan enas corts
05'40 Idem - eth blat - semiar ath mes d'octobre, e tirar eras maishantas ièrbas - amassar dab era fauchusa, e hèr eths brassats - botar-las en tèrra - hèr-las secar - hèr garbas - per dotzena, non sap pas
08'06 Idem - idem - era liusa qu'èra en Tuzaguèth - que hèvan bòtas tanben (de palha) - un qu'avè crompat ua pressa - que n'i a que venguèvan de Lecussan tà amiar era pressa - que la botavan en enbant - eth hen qu'èra descargat en troat, en vrac - ua botelusa que's crompèren - un piòc tà pelar hen - eras bòtas sortidas qu'èran bèras e pesudas
12'00 Idem - idem - eths sacs en solèr, sus eth còth - après que batèvan en camp - que calèva pujar eths escalèrs - qu'èra dur - e hèr minjar ua trentia de persona - eth ser, ací, a 4 oras deth maitin qu'èran encara a cantar - un que n'èra pas tornat a casa, qu'avè dromit ena casalèra, non podèva pas trobar eth portau - qu'èran joens, que s'amusavan
15'35 Idem - idem - eths aguèrs, era pelòca - que'us carrejavan dab ua abriga de vaca - que botavan era abriga quan shudava era vaca
RL-65[SLN-Tu-D1-4]
0'25 Idem - idem - batusa que marchava dab era aiga
01'50 Elevage - vacas - Gasconas - ara non n'i a pas plan eths bueus - dus parelhs tà tirar eth brabant sovent - en Tuzaguèth, non n'i avè pas que vacas
03'10 Idem - idem - son òme que las podè hèr virar sonque en aperar-las - era, qu'èra agrilhada a brocar en hèr trebalhar eras vacas, non calèva pas pèrder temps - quan eth òmi que'u digó aquerò, de que virava totas solas, n'ac credèva pas
06'10 Idem - idem - sobriquet deras vacas - Mascarin, Cardin - 4 que tiravan - duas tara lèit : Sobanha e Polida (mèscla de gascona e de castanha)
07'00 Idem - idem - era lèit taths pòrcs - e tà hèr burre - quin hè eth burri - o botar era pintra dab sucre o confiture sus eth pan
08'30 Intime - quin hèren vacas lèitèras - eth leitèr que venguèva coélher era lèit - après, que crompèren era maquina de mólher
11'50 Mestièrs - eth molièr - amassar blat tath pan o milhòc tà hèr pastet - que hèvan eth pan a casa - pendent era guèrra, qu'anavan portar eth gran dab era net ena mòla - en velò, dab ua o duas mesuras - o que calèva anar coélher eth pan a Lanamèsan
15'00 Guerre 39-45 - alemands que susvelhavan eth monde
15'55 Eth Horn - capons o estofat de mongetas - que calèva que hossa eishut dera net - e que calèva eths teules de haut que hossan arrois de calor -
RL-65[SLN-Tu-D1-5]
0'00 idem - pan bèth e que conservava - eth lhèute, barelhar dab era aiga cauda e era haria - ara qu'ei tot levura
01'24 Société - America - un cosin deth costat dera gran mair de Pèla - ua dròlla qu'èra tornada 10 ans a
04'30 Idem - eth Perraquèr - qu'amassava era pluma - mes era que's sauvava eth duvet - tà hèr eths cossins deth cap - taras pèths de lapin, qu'èra un de Lanamèsan qu'amassava - eths perraquèrs n'entravan pas ací
06'23 Idem - vailets - en mantuas maisons - anar virar (guarar) eras vacas - bèths uns que dromivan ena bòrda - a Pinàs, que dromivan en ua crampa
08'15 Sent Andrèu - "Tara Sent Andrèu, cada poma qu'a son burèu" (qu'esita) - era, qu'a un pomèr deths bons
09'55 Société - hèstas - Nadau - missa de miejanet - n'a pas jamés hèt nat revelhon - que tastavan era dòba en tot tornar dera missa - ua mandarina o ua irange, o ua caporra de milhòc
12'25 Natura - era nèu - mès de neu que ara - eras ironglas non son pas tornadas encara, e que'u chepica - qu'a paur qu'agin avut tròp de hereth - que passan tostemps peth meme trauc en portau, alavetz, que son tostemps eras madeishas que passan - que'n nescó 8 ara un an
15'41 Société - hèstas - Candelèra - "Tara Nosta Dama dera Candelèra, tira era oelha dera casalèra" - que cau estauviar era èrba - pr'amor tara oelha, que cau un pialèr de plaça
RL-65[SLN-Tu-D1-6]
0'10 Elevage - oelhas - bèth temps a, cada maison en Pinàs, que n'avèn - sense còrnas
01'20 Idem - idem - un còp quan se he cachar peth marre en eths curons - tres còps, que'u carguè - que'u caloren véner, de tant maishant qu'èra - non prenoren pas mès marres
03'00 Société - Candelèra - pastèras - mes que'n hèvan sovent
04'00 Société - Carnaval - Crespèths que balhavan - era, que demandava que's desmasquèssan se volèvan que'us balhèssa quauquarren - n'obriva pas dab era net - cantar avant d'arribar tà sabossan qu'arribavan - "Carnaval qu'ei arribat, botelha, botelha, Carnaval qu'ei arribat, botelha, ? (gojat ?)
06'50 Idem - eras Cendres - era missa - eth curè que hèva era crotz - era missa qu'èra en latin
08'15 Idem - Arreligion - missa en latin - qu'èra mès beròi en latin - hemnas davant e òmes darrèr
09'53 Idem - eth Quarèsme - bèth temps a, qu'èra cada dibès - lavar eth metau tà tirar era grèisha
11'05 Idem - eths Arrams - botar bonissas laguens - ara que'n pren per tots, tà que'n agin (laurèr) - laurèr qu'a hèt possar o amassat ena glèisa ?
13'25 Idem - Arreligion - que calèva arrespectar eths offices - sustot era setmana senta
14'50 Idem - hèstas - Sent Joan - a Pinàs, qu'ac hèvan - qu'èra tan caut que hèva hóner eths pneus - huec de brancas o d'arrominguèras
RL-65[SLN-Tu-D1-7]
0'00 Idem - que hèvan brutlar eth huec cada un a casa, eishartin
1'00 Idem - hèstas deth vilatge en Pinàs - eth 8 de seteme - nativité de la vierge - Tuzaguèth, qu'ei eth 15 d'aost - quin e perqué bastiren ua sala deras hèstas
02'04 Croyances - broishas - ara que s'ei amortit
03'50 Lenga - gascon - dab qui parla encara- quasi arrés
005'00 idem - anecdòta - quan arribè en Tuzaguèth, non sabèva pas çò qu'èra era paret - en Pinàs, que disèvan "muralha"
06'51 Idem - e va durar ? - ena tele, que parlan patoès, mes n'ei pas eth meme - alavetz, que cambia de cadena
08'06 Idem - son parents que parlavan gascon entre eths - mes ad eths : francés - dab son òme, non parlavan pas que gascon - tà "arríser", que parlavan gascon aths dròles. Tà arríser...
0'07 Sobriquet maison - çò de Pèla - maison crompada en temps vielh - sortits d'ua maison pròche deth Convent - a costat de'n çò de Tinon - arrèrs gran parents deth sué òme
02'00 Toponymie - quartièr de "Lorient" - quan tornèren a hèr eths noms deras arruas, sonqu'eth òme que volè que damorèssi dab eth nom vertadèr - ara qu'apèran Lanaseca - mes Lanaseca qu'ei eth aute camin en darrèr, n'ei pas ací
03'35 Société - quartièr de Lorient - bastit hòrt ara - ara que son quasi tots navèths en quartièr
04'40 Sobriquet maisons Lorient - costat gauche : Pèla, Coret, çò de Baye, de Companhet (maison jumeladas, J Duffo que m'avè dit que portavan eth mème nom). Deth hons deth quartièr tiò de cap a sua, sus era dreta : çò dera Horra (còsta dera Horra de còsta), çò de Pando, Cabarin, Monsieur Louis (maisoeta), Mirau e Hautajèna (JL Peyraga)
07'4 Toponymie - quartièrs - era Horcada, era Guilheta (portat Guirette), eth Lauren
09'45 Idem - arriu - eth Vievèr (dit Vivèr) en lavader - era harda
10'30 Société - arruscar - anar lavar en bassin, en lavader - tostemps tres o quate - era aiga qu'acabava per èster cascanta pr'amor qu'i èra tròp de monde - asseriar eths linçòus
12'12 Idem - idem - eras cendres
12'20 Lenga - shinhau en Tuzaguèth e drin a Pinàs
12'45 Intime - sortida de Pinàs - çò d'Ambarbe - un frair qu'i ei tostemps
13'20 Lenga - diferenças entre Pinàs e Tuzaguèth
dus òmes interressents que parlan gascon en quartièr dera forêt mes que son morts tot dus !
15'55 Toponymie - prat ath entorn - era Casalèra
RL-65[SLN-Tu-D1-2]
0'10 Sobriquet abitants - Pelegatèrs, non coneish pas
01'00 Lenga - a Bizós, era lenga qu'ei diferenta
02'05 Société - solidaritat - qu'èran mès sociables bèth temps a - que s'ajudavan tostemps - eths joens que s'aucupavan deths vielhs - tostemps en familha
03'45 Idem - eras corvadas - eth boès - a longor de car
04'35 Idem - mesuras - que la mesurava (era lenha) per cars
05'30 Idem - idem - tath blat - era mesura e eth copèt - e escaudar dab vitriòl en camp
06'50 Agriculture - trebalhs deths camps - eth sarclet dab un cap de dalh - hotjar e sarclar
08'16 Idem - idem - era jornada - que's hèvan tornar eras pòsas s'avèn camps - s'ajudavan deths uns aths autis
09'45 Société - velhadas - en ivèrn, pas en estiu, tròp de trebalh - no's pòt pas compara dab ara
11'15 Idem - trebalhs deras hemnas - ajudar e aucupà's dera poralha, plumar - ara que's crompan tot prèst - era, que s'ac hè vénguer tot
12'55 Natura - era lua - se hè flors, qu'ac cau hèr en lua plea - tad arreplantar (se non n'i a flors), qu'ei en darrèr quartièr - eras mandòrras, que las cau hèr ena lua hòrta - eth plen dera lua
14'30 Idem - idem - tara lenha tanben - tostemps en darrèr quartèr - taths budèths deth pòrc - non cau pas pelar pendent era calor - que cau demorar 8 dias que sia passada era calor tà poder tornar s'i - eths andutons = les saucissons
RL-65[SLN-Tu-D1-3]
0'15 Eth Pòrc - eth culau, budèth mès bèth - quin hèn ara
01'35 Culturas - semiar en eths camps - segle, carron = segle e blat = meteil - shivada, escujòn (òrs) - eth òrs d'automna e òrs deth printemps - eth dera automna qu'avè autant de bren coma haria - ara era cultura màger qu'ei eth milhòc - en Gèrs que i a encara blat
04'15 Idem - eth segle tà hèr ligaders, tà hèr garbas - que batèvan era segle sus ua barrica - hèr un nusèth - que batèvan enas corts
05'40 Idem - eth blat - semiar ath mes d'octobre, e tirar eras maishantas ièrbas - amassar dab era fauchusa, e hèr eths brassats - botar-las en tèrra - hèr-las secar - hèr garbas - per dotzena, non sap pas
08'06 Idem - idem - era liusa qu'èra en Tuzaguèth - que hèvan bòtas tanben (de palha) - un qu'avè crompat ua pressa - que n'i a que venguèvan de Lecussan tà amiar era pressa - que la botavan en enbant - eth hen qu'èra descargat en troat, en vrac - ua botelusa que's crompèren - un piòc tà pelar hen - eras bòtas sortidas qu'èran bèras e pesudas
12'00 Idem - idem - eths sacs en solèr, sus eth còth - après que batèvan en camp - que calèva pujar eths escalèrs - qu'èra dur - e hèr minjar ua trentia de persona - eth ser, ací, a 4 oras deth maitin qu'èran encara a cantar - un que n'èra pas tornat a casa, qu'avè dromit ena casalèra, non podèva pas trobar eth portau - qu'èran joens, que s'amusavan
15'35 Idem - idem - eths aguèrs, era pelòca - que'us carrejavan dab ua abriga de vaca - que botavan era abriga quan shudava era vaca
RL-65[SLN-Tu-D1-4]
0'25 Idem - idem - batusa que marchava dab era aiga
01'50 Elevage - vacas - Gasconas - ara non n'i a pas plan eths bueus - dus parelhs tà tirar eth brabant sovent - en Tuzaguèth, non n'i avè pas que vacas
03'10 Idem - idem - son òme que las podè hèr virar sonque en aperar-las - era, qu'èra agrilhada a brocar en hèr trebalhar eras vacas, non calèva pas pèrder temps - quan eth òmi que'u digó aquerò, de que virava totas solas, n'ac credèva pas
06'10 Idem - idem - sobriquet deras vacas - Mascarin, Cardin - 4 que tiravan - duas tara lèit : Sobanha e Polida (mèscla de gascona e de castanha)
07'00 Idem - idem - era lèit taths pòrcs - e tà hèr burre - quin hè eth burri - o botar era pintra dab sucre o confiture sus eth pan
08'30 Intime - quin hèren vacas lèitèras - eth leitèr que venguèva coélher era lèit - après, que crompèren era maquina de mólher
11'50 Mestièrs - eth molièr - amassar blat tath pan o milhòc tà hèr pastet - que hèvan eth pan a casa - pendent era guèrra, qu'anavan portar eth gran dab era net ena mòla - en velò, dab ua o duas mesuras - o que calèva anar coélher eth pan a Lanamèsan
15'00 Guerre 39-45 - alemands que susvelhavan eth monde
15'55 Eth Horn - capons o estofat de mongetas - que calèva que hossa eishut dera net - e que calèva eths teules de haut que hossan arrois de calor -
RL-65[SLN-Tu-D1-5]
0'00 idem - pan bèth e que conservava - eth lhèute, barelhar dab era aiga cauda e era haria - ara qu'ei tot levura
01'24 Société - America - un cosin deth costat dera gran mair de Pèla - ua dròlla qu'èra tornada 10 ans a
04'30 Idem - eth Perraquèr - qu'amassava era pluma - mes era que's sauvava eth duvet - tà hèr eths cossins deth cap - taras pèths de lapin, qu'èra un de Lanamèsan qu'amassava - eths perraquèrs n'entravan pas ací
06'23 Idem - vailets - en mantuas maisons - anar virar (guarar) eras vacas - bèths uns que dromivan ena bòrda - a Pinàs, que dromivan en ua crampa
08'15 Sent Andrèu - "Tara Sent Andrèu, cada poma qu'a son burèu" (qu'esita) - era, qu'a un pomèr deths bons
09'55 Société - hèstas - Nadau - missa de miejanet - n'a pas jamés hèt nat revelhon - que tastavan era dòba en tot tornar dera missa - ua mandarina o ua irange, o ua caporra de milhòc
12'25 Natura - era nèu - mès de neu que ara - eras ironglas non son pas tornadas encara, e que'u chepica - qu'a paur qu'agin avut tròp de hereth - que passan tostemps peth meme trauc en portau, alavetz, que son tostemps eras madeishas que passan - que'n nescó 8 ara un an
15'41 Société - hèstas - Candelèra - "Tara Nosta Dama dera Candelèra, tira era oelha dera casalèra" - que cau estauviar era èrba - pr'amor tara oelha, que cau un pialèr de plaça
RL-65[SLN-Tu-D1-6]
0'10 Elevage - oelhas - bèth temps a, cada maison en Pinàs, que n'avèn - sense còrnas
01'20 Idem - idem - un còp quan se he cachar peth marre en eths curons - tres còps, que'u carguè - que'u caloren véner, de tant maishant qu'èra - non prenoren pas mès marres
03'00 Société - Candelèra - pastèras - mes que'n hèvan sovent
04'00 Société - Carnaval - Crespèths que balhavan - era, que demandava que's desmasquèssan se volèvan que'us balhèssa quauquarren - n'obriva pas dab era net - cantar avant d'arribar tà sabossan qu'arribavan - "Carnaval qu'ei arribat, botelha, botelha, Carnaval qu'ei arribat, botelha, ? (gojat ?)
06'50 Idem - eras Cendres - era missa - eth curè que hèva era crotz - era missa qu'èra en latin
08'15 Idem - Arreligion - missa en latin - qu'èra mès beròi en latin - hemnas davant e òmes darrèr
09'53 Idem - eth Quarèsme - bèth temps a, qu'èra cada dibès - lavar eth metau tà tirar era grèisha
11'05 Idem - eths Arrams - botar bonissas laguens - ara que'n pren per tots, tà que'n agin (laurèr) - laurèr qu'a hèt possar o amassat ena glèisa ?
13'25 Idem - Arreligion - que calèva arrespectar eths offices - sustot era setmana senta
14'50 Idem - hèstas - Sent Joan - a Pinàs, qu'ac hèvan - qu'èra tan caut que hèva hóner eths pneus - huec de brancas o d'arrominguèras
RL-65[SLN-Tu-D1-7]
0'00 Idem - que hèvan brutlar eth huec cada un a casa, eishartin
1'00 Idem - hèstas deth vilatge en Pinàs - eth 8 de seteme - nativité de la vierge - Tuzaguèth, qu'ei eth 15 d'aost - quin e perqué bastiren ua sala deras hèstas
02'04 Croyances - broishas - ara que s'ei amortit
03'50 Lenga - gascon - dab qui parla encara- quasi arrés
005'00 idem - anecdòta - quan arribè en Tuzaguèth, non sabèva pas çò qu'èra era paret - en Pinàs, que disèvan "muralha"
06'51 Idem - e va durar ? - ena tele, que parlan patoès, mes n'ei pas eth meme - alavetz, que cambia de cadena
08'06 Idem - son parents que parlavan gascon entre eths - mes ad eths : francés - dab son òme, non parlavan pas que gascon - tà "arríser", que parlavan gascon aths dròles. Tà arríser...
Créateur
Lassalle Renaud, enquêteur
Source
RL-65[SLN-Tu-Dl]
EOC 7
Éditeur
Nosauts de Bigòrra
Date
11/04/2012
Format
Texte/html
Langue
gascon
Type
Texte
Spatial Coverage
Tuzaguet
Person Item Type Metadata
Birth Date
1932
Birthplace
Tuzaguet
Collection
Citer ce document
Lassalle Renaud, enquêteur, “Collectage de Léa - (Tuzaguet-65),” Oralitat de Gasconha, consulté le 21 novembre 2024, https://culturaviva.audio-lab.org/items/show/379.