Collectage de Raymond 1 - (Portet d'Aspet-31)
Dublin Core
Titre
Collectage de Raymond 1 - (Portet d'Aspet-31)
Abstract
Sujet
Irrigation par ruissellement (aigüèras)
Marche à pied
Laine
Colporteur et colportage
Service militaire -- remplacement
Races bovines
Races ovines
Mendiant
Gascon (dialecte)
Description
RL-31[As-PA-Or1-1]
0'00 Sobriquet maison – sortit dera Casalèra, que l'aperavan «era maison darrèr dera glèisa»
que m'aprèçi
RL-31[As-PA-Or1-2]
0'00 Sobriquet son – en çò deth Capelhan – son pair Henri deth Capelhan – son nom qu'ei Ousset – un carròp de Oussets : Ousset Jean Gat, Ousset Jean Caishat, Ousset Germain Piòle, Ousset Germain Pitita, Ousset Armand Micaralha
01'40 Sobriquet maison a costat de sua – en çò de Guilhèm de Sans – Anna de Paul, que s'aperava Junca – Jean deth Borrèc
03'10 Carraus – eth Carrau deth lop – qu'avian un parc dehòra – eths lops que venguian minjar çò que deishavan eths pòrcs – eth carrau dera Garaspa – eth, que demòra en Pradon – a costat, qu'ei eras Clutas – d'autis, eth Concàs, Pèira Hita, eth Colomèr, era Torrela, eth Horquet
05'30 Lenga – nom en gascon - Portèth d'Aspèth
05'45 Istòria – perqué Hauta Garona – en temps, n'existava pas, n'i avia pas sonque cabanas entara montanha – eths d'Aspèth, qu'i botavan eras bèstias – e granis domènes – era patrona que volec èster dera Hauta Garona – Catherine de Coarraze (que'u bohi)
07'40 Catherine de Coarraze – istoèra de mau compréner
08'30 Maison despareishudas – eth Riu Sec, deth aute costat deth còl – Vitant, un quartièr despareishut – cap de sobriquets
09'45 Relacions Aspèth – eth garde comunau qu'i anava – un dia qu'arribèc ena capèra, que s'arrepausèc – qu'entenec ua persona que'u didia «e l'as hèt eth trauc, Tarida ?» - de mau compréner
11'20 Idem – sa pair que venia pòrcs ara hèira – eth que hadia eth maquinhon – 2 volures que'u voleren panar era moneda – qu'arribèc en çò deth Doat (un cafè ?) - eth aubergiste que l'avertic – no hec pas arren, que partic – un que sortic en voler préner eths sòuses - «que't demorava» ça ditz en un – que'u ne fotec ua, e non vic cap eth aute
13'50 Quartièr despareishut – Marçòu – 80 personas en temps – eth, qu'i avia restaurat ua petita cabana – 5 masuras de seguida, ua qu'a 4m50 de pèiras talhada d'angle e qu'ei encara dreta - era Pèrcha de Perichon, eth Prat Pitit, eth Lavader (?)
15'30 Aiga – qu'anavan deth Pradon a 75m dab dus seòs – dus vaishèths qu'èran
16'30 Idem – eras aïgüèras – que la calia atrapar en un bon endret – hèr-la baishar – arrosar eth prat – n'i avia cap bohèras atau – que barravan era aiga – era èrba que possava mès – botà'i eras vacas – non n'i a cap mès
18'45 Elevage – eths peishius – quan era èrba qu'ei maishanta, que i a pèirassa, non pèishan cap mès era èrba, que minjan enas sègas (pas clar) – eth arrai que portava era tèrra de cap avath – que devian portar era tèrra «ath bèth cap deth camp» - de cap aths Peirigàs, qu'i a camps e 5 o 6m de large e 30 de long – cada an, que gitavan era tèrra ara limita deth aute camp – eths airetèrs que partatjavan era parcèla de 20m de large en long – e ara, qu'ei de tot le monde e d'arrés
22'00 Vilatge ara – tot abandonat – digression
24'40 Elevage – dus saumets ara
25'25 Sobriquet vilatge – disgresion
28'20 Mestièrs – un que hadia escalèrs, un menusèr (Blanquet) – un esclopèr a Castilhon
28'40 Relations – Aspet e Castilhon – eths madeish km – que s'estimavan mès anar a Aspèth, a Castilhon qu'èran praubes – qu'èran totis eths uns pròche deths autis
29'55 Caminar – amiar bèstias a Aspèth – eth qu'avia anat crompar bestiar a Castilhon deth Larbost e tornar se'n a pè dinc a Portèth – anar ara hèira a St Guironç a pè dab eth bestiar e tornar dab eras vacas dinc ací – 30 km anar e tornar – partir de Portèth dab 3 o 4 vacas mes eths de St Lari que'n botavan – que's tornavan trobar dab 15 vacas – mes qu'èran 3 o 4 – a Castilhon, qu'èra anat en çò d'un paisan – n'anavan cap a St Biat, jamè, a Gèr de Bots
32'45 Heranh – duas hemnas que sortian de Portèth e qu'anavan entara Baderca, qu'i avia ua filatura per aquiu – qu'amiavan lan de oelha e que tornava dab lan trebalhada entà brocar – era Reverulha
34'20 Eth drap de Miramont – qu'i amiavan era lan alà – un còp un qu'avia ua casqueta dab lan – un aute que'u didec «qu'ès plan cohat, que diderian que t'as cohar dab un nid de gòli»
35'40 Lenga – diferença entre Portèth e St Lari – ací, ua «andra» e a St Lari, ua «balendrilha» - quauques uns que disen «un pèro» per un «can»
36'40 Voiatjurs – sa gran mair, sa tanta – Maria deth Caricat, Jean Marie dera Longa, Jean Marie deth Besson – qu'avian era «bosse du commerce» - son oncle que hadia eth trajet dab shivaus e eth ravitalhament – que hadian tota era «valea» dinc a Besançon (dit en gascon) - que venian tot çò qu'anava en eths armaris, caucetas, calçons, bonets de net dab un ponpon e draps – ua hemna a Portèth, quan sortia deth arrevitalhament, que pesava 100kg
39'20 Elevage – dreçar eths bueus – disgression – qu'avia portat un sac de 50 kg sus era espatla de'n çò deth Doat (Hemna Mòrta ?) deçà Portèth, a pè
40'25 Voiatjurs – que podian préner eth autobús – eun marchand de pòrc, Matiu de Gargòli (no'm compren pas, no respon pas ara question) – question tecnica de quin hadian entà carrejar eth bestiar avant d'aver era «bétaillère»
42'30 Quin anavan a Besançon, eths colporturs ?
RL-31[As-PA-Or1-3]
0'00 Eth oncle dera sua gran mair qu'èra deth Pijolet – qu'avia dus shivaus – tad eth, qu'ei Pujolet mèslèu – dab ua carreta a 4 arròda – qu'i anava dab era sua hemna – dromir ena carreta – ara, eras maisons deths voiatjurs que son mansardadas – que n'i a au mens 4
03'00 Société – servici militar – a Marçòu, 80 personas – e un que devia partir ath servici militar entà 3 ans – que's podia cambiar contre un aute, s'eth effectif qu'èra eth bon – aqueste qu'avia un prat, un aute que'u volia crompar mes eth permèr no'u volia pas véner – que'u perpausèc que se lo venia, qu'aniria ath servici militar ara sua plaça – que partic 3 ans entà aver aqueth tròç de prat – e aqueth prat qu'ei sòn, ara (istoèra que n'ei pas exacta a fèt, condat per era hemna de Raymond Junca a Argenh, originari de Portèth : qu'èra 7 ans – era sua mair non tornèc cap conéisher quan se'n tornèc entà Marçòu ath cap de 14 ans, eth prat qu'ei de Mme Junca)
04'00 Boès – era agulhada – que podia jutjar eth pes que pesavan eths bueus – qu'anava en devarar mes quan èra plat, que venguia tròp de mau hèr – non sap pas tròp escríver – qu'a coneishut eth sòn mestièr (eth boès dab eths bueus)
06'20 Quan crompèc eths bòsquis qu'a ara – ara, qu'a 30ha
13'05 Boès – dab eths bueus – o d'autes dab un cable hòu – eths bueus que podian tirar hòrt en devarar – quin hadian enas devaradas - atelar dus tirs ath darrèr
14'30 Arraça bueus – lushonesis – qu'èra ua raça baisha, pas camas longas – n'èra cap autan bonis qu'eths sent gironesis pr'mor qu'èran mès hauts – alavetz, que'us hadian boscar mèslèu – lushonesis que son marrons fonçats e st guironesis, grisis -
16'35 Bueus atelats – eths lushonesis qu'èran arrèchis – mes que podia depéner deras bèstias – sobriquets bueus : Lauret, Mulet, Castanha, Sobà, Blanquet
18'00 Oelhas – pertot un tropèth – mes eth mès gròs, 20 oelhas – espernar eras oelhas – eth garde forestièr que las pegava – qu'èra era «pyrénéenne» qu'èran grisas, dab lan – sense còrans – ara, non n'i a cap mès (auresas ? ) - montanhar a Palomèras – quauques un qu'avian un peishiu a ?, a Baset
21'20 Execucion capitala – sus era pèira devant era meria – non sap pas çò qu'avia hèt – non vòu pas dar eth nom pr'amor qu'an encara descendents – eth descendent qu'èra Matiu de Bara
23'15 Pomèrs – pertot en temps – ara, cap mès – qu'i avia Coutra, Golden – pruèras tanben entà hèr aiga de vita – que balha aiga de vita, mes no'n balha pas jàmes pro (pas clar) – pruas : era Mujòla (poma Goutte d'Or)
26'30 Société – praubes – sonqu'era sua mair que'us arrecaptava – un pèc de Castilhon que venguia, que hadia signes, qu'èra hòu – que's hadia dessús, que sentia maishant – sa mair que'u hadia era sopa, que botava jornaus sus ua escabela, que'u hadia pujar, que s'assietava e que minjava sopa – e ni eths riches, ni eths praubes n'ac hadian – sa pair que pelejava era sua mair de l'aver hèt pujar e era que responia que se sentia maishant, n'avia aps qu'a daubrir eras hièstra e qu'eth prochèn còp, que serà pareil
30'10 Intime – e sa pair qu'avia lèu hèt de fóter un cohat ara sua mair - que'u hadia signe de'u trucar sus era auta maishèra
31'00 Pelharòt – un deth vilatge que n'èra – que l'aperavan «Peau de Lapin» - quin hadian eras gents entà hèr secar era pèth – un concurent que cridava «eth arrenard, era vop, era lèbe, pèth de lapin !» - que partia per avath, eth aute qu'èra de Castilhon
32'20 Guerre 14 – son oncle e Germain de Piòle – son oncle que l'avia hèta, qu'èra «auxiliaire» e que goardava eras linhas deth camin de hèr – qu'èra nescut a Besançon – que partic volentari tara guèrra – un esclat d'obús en vente e que hoc mort (pas clar) –
34'30 Voiatjurs - nescut a Besançon pr'amor son parents qu'i anavan véner causas – Besançon qu'èra era arribada – eris, que s'i estavan e que hadian ahèrs ath entorn de Besançon
35'35 Idem – non sabian pas plan parlar francés – un quan èra sus era rota qu'avia mau de caishaus, e qu'avia dit en ua hemna : «Madame, n'auriatz cap un miro pour me faire regarder une cacho qui me fait mo ?» (Madame, vous n'auriez pas un miroir pour me faire regarder une dent qui me fait mal ?) - e arrodar aquesta frasa sense èster comprés – un aute qu'avia dit «Vous avez pas une cève pour mannger mon pain ?»
38'50 Boès – anecdòta de m3 en boès – qu'avia podut endovinar eth cubatge
RL-31[As-PA-Or1-4]
0'00 Seguida...
0'00 Sobriquet maison – sortit dera Casalèra, que l'aperavan «era maison darrèr dera glèisa»
que m'aprèçi
RL-31[As-PA-Or1-2]
0'00 Sobriquet son – en çò deth Capelhan – son pair Henri deth Capelhan – son nom qu'ei Ousset – un carròp de Oussets : Ousset Jean Gat, Ousset Jean Caishat, Ousset Germain Piòle, Ousset Germain Pitita, Ousset Armand Micaralha
01'40 Sobriquet maison a costat de sua – en çò de Guilhèm de Sans – Anna de Paul, que s'aperava Junca – Jean deth Borrèc
03'10 Carraus – eth Carrau deth lop – qu'avian un parc dehòra – eths lops que venguian minjar çò que deishavan eths pòrcs – eth carrau dera Garaspa – eth, que demòra en Pradon – a costat, qu'ei eras Clutas – d'autis, eth Concàs, Pèira Hita, eth Colomèr, era Torrela, eth Horquet
05'30 Lenga – nom en gascon - Portèth d'Aspèth
05'45 Istòria – perqué Hauta Garona – en temps, n'existava pas, n'i avia pas sonque cabanas entara montanha – eths d'Aspèth, qu'i botavan eras bèstias – e granis domènes – era patrona que volec èster dera Hauta Garona – Catherine de Coarraze (que'u bohi)
07'40 Catherine de Coarraze – istoèra de mau compréner
08'30 Maison despareishudas – eth Riu Sec, deth aute costat deth còl – Vitant, un quartièr despareishut – cap de sobriquets
09'45 Relacions Aspèth – eth garde comunau qu'i anava – un dia qu'arribèc ena capèra, que s'arrepausèc – qu'entenec ua persona que'u didia «e l'as hèt eth trauc, Tarida ?» - de mau compréner
11'20 Idem – sa pair que venia pòrcs ara hèira – eth que hadia eth maquinhon – 2 volures que'u voleren panar era moneda – qu'arribèc en çò deth Doat (un cafè ?) - eth aubergiste que l'avertic – no hec pas arren, que partic – un que sortic en voler préner eths sòuses - «que't demorava» ça ditz en un – que'u ne fotec ua, e non vic cap eth aute
13'50 Quartièr despareishut – Marçòu – 80 personas en temps – eth, qu'i avia restaurat ua petita cabana – 5 masuras de seguida, ua qu'a 4m50 de pèiras talhada d'angle e qu'ei encara dreta - era Pèrcha de Perichon, eth Prat Pitit, eth Lavader (?)
15'30 Aiga – qu'anavan deth Pradon a 75m dab dus seòs – dus vaishèths qu'èran
16'30 Idem – eras aïgüèras – que la calia atrapar en un bon endret – hèr-la baishar – arrosar eth prat – n'i avia cap bohèras atau – que barravan era aiga – era èrba que possava mès – botà'i eras vacas – non n'i a cap mès
18'45 Elevage – eths peishius – quan era èrba qu'ei maishanta, que i a pèirassa, non pèishan cap mès era èrba, que minjan enas sègas (pas clar) – eth arrai que portava era tèrra de cap avath – que devian portar era tèrra «ath bèth cap deth camp» - de cap aths Peirigàs, qu'i a camps e 5 o 6m de large e 30 de long – cada an, que gitavan era tèrra ara limita deth aute camp – eths airetèrs que partatjavan era parcèla de 20m de large en long – e ara, qu'ei de tot le monde e d'arrés
22'00 Vilatge ara – tot abandonat – digression
24'40 Elevage – dus saumets ara
25'25 Sobriquet vilatge – disgresion
28'20 Mestièrs – un que hadia escalèrs, un menusèr (Blanquet) – un esclopèr a Castilhon
28'40 Relations – Aspet e Castilhon – eths madeish km – que s'estimavan mès anar a Aspèth, a Castilhon qu'èran praubes – qu'èran totis eths uns pròche deths autis
29'55 Caminar – amiar bèstias a Aspèth – eth qu'avia anat crompar bestiar a Castilhon deth Larbost e tornar se'n a pè dinc a Portèth – anar ara hèira a St Guironç a pè dab eth bestiar e tornar dab eras vacas dinc ací – 30 km anar e tornar – partir de Portèth dab 3 o 4 vacas mes eths de St Lari que'n botavan – que's tornavan trobar dab 15 vacas – mes qu'èran 3 o 4 – a Castilhon, qu'èra anat en çò d'un paisan – n'anavan cap a St Biat, jamè, a Gèr de Bots
32'45 Heranh – duas hemnas que sortian de Portèth e qu'anavan entara Baderca, qu'i avia ua filatura per aquiu – qu'amiavan lan de oelha e que tornava dab lan trebalhada entà brocar – era Reverulha
34'20 Eth drap de Miramont – qu'i amiavan era lan alà – un còp un qu'avia ua casqueta dab lan – un aute que'u didec «qu'ès plan cohat, que diderian que t'as cohar dab un nid de gòli»
35'40 Lenga – diferença entre Portèth e St Lari – ací, ua «andra» e a St Lari, ua «balendrilha» - quauques uns que disen «un pèro» per un «can»
36'40 Voiatjurs – sa gran mair, sa tanta – Maria deth Caricat, Jean Marie dera Longa, Jean Marie deth Besson – qu'avian era «bosse du commerce» - son oncle que hadia eth trajet dab shivaus e eth ravitalhament – que hadian tota era «valea» dinc a Besançon (dit en gascon) - que venian tot çò qu'anava en eths armaris, caucetas, calçons, bonets de net dab un ponpon e draps – ua hemna a Portèth, quan sortia deth arrevitalhament, que pesava 100kg
39'20 Elevage – dreçar eths bueus – disgression – qu'avia portat un sac de 50 kg sus era espatla de'n çò deth Doat (Hemna Mòrta ?) deçà Portèth, a pè
40'25 Voiatjurs – que podian préner eth autobús – eun marchand de pòrc, Matiu de Gargòli (no'm compren pas, no respon pas ara question) – question tecnica de quin hadian entà carrejar eth bestiar avant d'aver era «bétaillère»
42'30 Quin anavan a Besançon, eths colporturs ?
RL-31[As-PA-Or1-3]
0'00 Eth oncle dera sua gran mair qu'èra deth Pijolet – qu'avia dus shivaus – tad eth, qu'ei Pujolet mèslèu – dab ua carreta a 4 arròda – qu'i anava dab era sua hemna – dromir ena carreta – ara, eras maisons deths voiatjurs que son mansardadas – que n'i a au mens 4
03'00 Société – servici militar – a Marçòu, 80 personas – e un que devia partir ath servici militar entà 3 ans – que's podia cambiar contre un aute, s'eth effectif qu'èra eth bon – aqueste qu'avia un prat, un aute que'u volia crompar mes eth permèr no'u volia pas véner – que'u perpausèc que se lo venia, qu'aniria ath servici militar ara sua plaça – que partic 3 ans entà aver aqueth tròç de prat – e aqueth prat qu'ei sòn, ara (istoèra que n'ei pas exacta a fèt, condat per era hemna de Raymond Junca a Argenh, originari de Portèth : qu'èra 7 ans – era sua mair non tornèc cap conéisher quan se'n tornèc entà Marçòu ath cap de 14 ans, eth prat qu'ei de Mme Junca)
04'00 Boès – era agulhada – que podia jutjar eth pes que pesavan eths bueus – qu'anava en devarar mes quan èra plat, que venguia tròp de mau hèr – non sap pas tròp escríver – qu'a coneishut eth sòn mestièr (eth boès dab eths bueus)
06'20 Quan crompèc eths bòsquis qu'a ara – ara, qu'a 30ha
13'05 Boès – dab eths bueus – o d'autes dab un cable hòu – eths bueus que podian tirar hòrt en devarar – quin hadian enas devaradas - atelar dus tirs ath darrèr
14'30 Arraça bueus – lushonesis – qu'èra ua raça baisha, pas camas longas – n'èra cap autan bonis qu'eths sent gironesis pr'mor qu'èran mès hauts – alavetz, que'us hadian boscar mèslèu – lushonesis que son marrons fonçats e st guironesis, grisis -
16'35 Bueus atelats – eths lushonesis qu'èran arrèchis – mes que podia depéner deras bèstias – sobriquets bueus : Lauret, Mulet, Castanha, Sobà, Blanquet
18'00 Oelhas – pertot un tropèth – mes eth mès gròs, 20 oelhas – espernar eras oelhas – eth garde forestièr que las pegava – qu'èra era «pyrénéenne» qu'èran grisas, dab lan – sense còrans – ara, non n'i a cap mès (auresas ? ) - montanhar a Palomèras – quauques un qu'avian un peishiu a ?, a Baset
21'20 Execucion capitala – sus era pèira devant era meria – non sap pas çò qu'avia hèt – non vòu pas dar eth nom pr'amor qu'an encara descendents – eth descendent qu'èra Matiu de Bara
23'15 Pomèrs – pertot en temps – ara, cap mès – qu'i avia Coutra, Golden – pruèras tanben entà hèr aiga de vita – que balha aiga de vita, mes no'n balha pas jàmes pro (pas clar) – pruas : era Mujòla (poma Goutte d'Or)
26'30 Société – praubes – sonqu'era sua mair que'us arrecaptava – un pèc de Castilhon que venguia, que hadia signes, qu'èra hòu – que's hadia dessús, que sentia maishant – sa mair que'u hadia era sopa, que botava jornaus sus ua escabela, que'u hadia pujar, que s'assietava e que minjava sopa – e ni eths riches, ni eths praubes n'ac hadian – sa pair que pelejava era sua mair de l'aver hèt pujar e era que responia que se sentia maishant, n'avia aps qu'a daubrir eras hièstra e qu'eth prochèn còp, que serà pareil
30'10 Intime – e sa pair qu'avia lèu hèt de fóter un cohat ara sua mair - que'u hadia signe de'u trucar sus era auta maishèra
31'00 Pelharòt – un deth vilatge que n'èra – que l'aperavan «Peau de Lapin» - quin hadian eras gents entà hèr secar era pèth – un concurent que cridava «eth arrenard, era vop, era lèbe, pèth de lapin !» - que partia per avath, eth aute qu'èra de Castilhon
32'20 Guerre 14 – son oncle e Germain de Piòle – son oncle que l'avia hèta, qu'èra «auxiliaire» e que goardava eras linhas deth camin de hèr – qu'èra nescut a Besançon – que partic volentari tara guèrra – un esclat d'obús en vente e que hoc mort (pas clar) –
34'30 Voiatjurs - nescut a Besançon pr'amor son parents qu'i anavan véner causas – Besançon qu'èra era arribada – eris, que s'i estavan e que hadian ahèrs ath entorn de Besançon
35'35 Idem – non sabian pas plan parlar francés – un quan èra sus era rota qu'avia mau de caishaus, e qu'avia dit en ua hemna : «Madame, n'auriatz cap un miro pour me faire regarder une cacho qui me fait mo ?» (Madame, vous n'auriez pas un miroir pour me faire regarder une dent qui me fait mal ?) - e arrodar aquesta frasa sense èster comprés – un aute qu'avia dit «Vous avez pas une cève pour mannger mon pain ?»
38'50 Boès – anecdòta de m3 en boès – qu'avia podut endovinar eth cubatge
RL-31[As-PA-Or1-4]
0'00 Seguida...
Créateur
Lassalle Renaud, enquêteur
Source
RL-09[As-PA-Or1]
EOC 11
Éditeur
Eth Ostau Comengés
Date
02/06/2015
Contributeur
Mairie de Portet d'Aspet (commanditaire)
Format
Texte/html
Langue
gascon
Type
Texte
Spatial Coverage
Portet d'Aspet
Person Item Type Metadata
Birth Date
1923
Birthplace
Portet
Collection
Citer ce document
Lassalle Renaud, enquêteur, “Collectage de Raymond 1 - (Portet d'Aspet-31),” Oralitat de Gasconha, consulté le 30 octobre 2024, https://culturaviva.audio-lab.org/items/show/494.