Collectage de Joseph 3 - (Cier de Rivière-31)
Dublin Core
Titre
Collectage de Joseph 3 - (Cier de Rivière-31)
Abstract
Sujet
Successions et héritages
Seigle
Engrais verts
Rites et cérémonies funéraires
Prénoms
Noblesse/bourgeoisie
Gardes forestiers (conflits)
Transports
École publique
Gascon (punitions)
Gascon (apprentissage du français)
Description
RL-31[Ba-Ci-Cj3-1]
0'25 Semiar – pas hòrt de tèrras – eths mès bèths, qu'avèn 10 ectaras – hèr maridar dus hilhs unics tà aver mès de tèrra – familhas dab curès a on podèn tocar eth eretatge – pèças de 5 ectaras en mejana
01'55 Eslhevatge – policultura – un tèrç en pacatge a Cièr, ena montanha – un tèrç, cultivat, segle, blat e blat mòro – un camp de trufas tara consomacion, un de bletas tath bestiar – après eth blat, eth morisco – cultura biennale – sus eth blat, morisco puish trèflas, e blat mòro – e havas o mongetas – que deishavan arrepausar era tèrra dab lusèrna – que'n hèvan hen tanben
05'00 Semiar – era segle tà caperar eths teulèrs – qu'a conegut monde que batian ath eslaget, era segle – que batian tanben eth trèfle (faroth) – quin hèvan – eras corts qu'èran cascantas dab hemsas e hoelhas botadas per hèr compòst, puishque la horavan dab eths esclòps – que botavan era segle en eths esclòps tà non pas aver hereth – e apedaçar
08'15 Société – praubetat – italians venguts après era Guère de 14, vist a laurar pè nuds – dab un arnés de boès
09'15 Vinhas – plantar auderòus tà hèr hautins – ara, n'i son pas mès - encara ena Lana dera Arribèra – avant eth philoxera – hèr eth torn deth camp dab era hauç
11'00 Culturas – hèr garbas – un garbèr ena cort – garbèrs dera segle mès solides qu'eths de blat – possar era èrba e prestir : eth trebalh deths dròlles – perqué arrehaussèren eth teit dera bòrda – qu'ei ua « charpente brisée »
13'40 Société – monde mès gran ara que bèth temps a – quan èra clotèr en cementèri, qu'avè avut coentas – ara, eths joens non passaràn pas en quauques cavèus – qu'èra arribat per eth un còp, que calec préner eth arresec tà copar eras planchas deth cavèu, pr'amor era hemna sepelida n'i cabia pas – eth, ath arregiment, que hèva 1m75 e qu'èra un deths mès grans
16'00 Idem – era mòrt – eth vesin que s'aucupava de hèr çò que calia – Osmin Cazaux e son cementèri
RL-31[Ba-Ci-Cj3-2]
0'00 Seguida – un cementèri nau pr'amor era ploja que s'escorrè de cap aths pesquèrs deth segrat avant
01'05 Idem – era mòrt – son gran pair qu'avè hèit arressegar planchas tà hèr eth planquèr d'ua cramba – dab eras que sobravan, que voló que hessa ua bièra de pibo – eth boès blanc que permet ua mès bona decomposicion, e qu'ei de mès bon trebalhar
03'10 Lenga – shafres – Bertran = Tanòt – Joseph = Pepon o Pèpe – d'a on ven eth sué nom, Castex – que ven deths de qui trebalhavan en « castèth » - eth Vath d'Aran venut ara Espanha tà bastir eth castèth de Versaille (?)
06'20 Osmin Cazaux – eth cementèri – n'avoren pas eth vagar de hèr eth cavèu - que's morí en 1906 e que ho bastit en 1908 – eth cementèri en 1873 – eth cavèu qu'ei ath nòm deth son frair : Jules Cazaux – eth terrenc n'aparten pas ath monde, sonque era concession
08'40 Guerre 14 – un dròlle deth gran pair que's morí en 1915 – que bastiren eth cavèu de còsta a Osmin Cazaux – cada cavèu qu'èra hèit de pèira – istoèras de cavèus...
13'10 Mort – arrefusar d'enterrar monde
13'50 Idem – idem – un Duffor e Casaus enterrats civilaments
14'15 Istoèras – un Duffor, jutge de patz, que hèva eths papèrs de Osmin Cazaux – qu'èra darrèr eth
15'15 arreligion – en Bretanha qu'èra hòrt mès credents qu'ací – pairin e mairana qu'èran entà arremplaçar eth pair e era mair – sa pair que ho batisat dus còps : un en Bretanha, un aute a Cièr
RL-31[Ba-Ci-Cj3-3]
0'10 Istoèra familhau – arreligion ena familha – hòrt de pelejas entre credents e athés – son pair qu'èra estat educat en cafè e en cafè, qu'èran contra era glèisa
02'20 Istoèra – eth abesque Bilhère a Lordas, qu'èra sortit de Bertren – que hec arrehèr era glèisa de Bertren, qu'èra eth qu'avè pagat
03'20 Arreligion – qu'avè dret a dus viatges per an – sa pair qu'èra anti e sa mair pro curès – tà Lordas dab sa mair, e tara mustra agricòla de Tolosa – sa sòr que s'estava tostemps a casa
04'25 Istoèra de sa pair – nescut en Bretanha – eslhevat a Bertren e tà Luscan dab sa gran mair – n'avèn pas goaire de tèrras – sa pair qu'avè hèit era comunion a Luscan, n'avèn pas nat curè – qu'èra pr'amor eth casteran que hèva era comunion de sas hilhas
06'20 Istòria – de Goullard – un ministre de Louis Philippe – qu'avè hèit bastir eth castèth de Luscan e eth pont – tot eth bòsc qu'èra son – sa pair que devè pagar eth pagatge deth pont de Luscan – en temps, avant 1930, que calia hèr eth torn entre Barbasan e Loras en passar per Luscan
09'20 Idem – que s'èra arrecaptat totis eths bòsques dera Varossa tanben – a Luscan, per èster ath ras deth bòsc, lo podian pas espleitar – un còp son arrèr gran pair que s'èra amagat a Gèges, a Sauvatèrra, pr'amor eth garde que'u cercava entà saber qui copava casses
11'05 Idem – sob era pression (e era revòlta) deths barossats, de Goullard que dè eth bòsc dera Varosssa ad eths dera Barossa – que's sauvè eth de Luscan – ua convencion ara en Varossa tath pastorau e tath bòsc – era revòlta deths barossés – eth sindic dera Varossa – tot çò qu'èra a Luscan, qu'èra de de Goullard
13'35 Patrimòni – ua bòrna a haut de Luscan, on amiavan eth bestiar – eretèrs deth castèth
14'40 Intime – istoèra de sa pair – après Luscan, que tornè tà Bertren – hèr eth haure a Cièrp Gaud – tot dia a pè, de Bertren enlà – que hèva eras puntas
que me'n vau véder-las en escalèr
16'10 – quin son eras puntas
RL-31[Ba-Ci-Cj3-4]
0'00 Mestièr – haure – tecnica tà hèr eths claus – ua clavetèra entà hèr un clau – eth clavetèr que'us venia
01'36 Idem – sa pair e eras carpentas – influença dera Tour Eiffel e era carpenta de hèr – tecnica
03'00 Idem – haure – un bohet de harga en solèr - istòria d'aqueth bohet – istòria de sa pair ena guèrra de 14 – sa pair n'èra pas briga paisan
05'00 Elevage – botar eras vacas en jiu – dretèras e gauchèras – que las causivan pr'amor deras còrnas tà que no's crotzèssin
07'15 Guerre 14 – sa pair qu'èra tornat d'Alemanha dab un solièr e ua savata – en tot tornar, qu'arrenguèren un maridatge dab sa bèra sòr – era qu'avè dijà ua hilha dab eth frair deth gran pair – era maison que ho balhada ara soa mieja sòr
09'15 Elevage – shibau – Merens, ua arraça venguda dera Arièja – n'ei pas bon tà córrer – per anar tà St Gaudenç dab eth, que'u calèvan duas oras – qu'èra bon tà trebalhar - que'n cambièren pr'amor tà desplaçà's, qu'èra tròp lent – crompar ua cabala que trotava, e era carreta – eth Merens que s'aperava Capdèth – mes aquera cabala qu'eslissava quan torrava
13'20 Mestièr – haure – sa pair que hèva eras arreparacions pendent era missa – eras òbras que hèva
15'15 Escòla – sia eths escolans e partivan tara escòla deths mestièrs, sia passavan eth certificat – sa sòr qu'avè devut deishar era escòla pr'amor s'i vedè pas arren – eths mainatges n'avèn pas dret aras lunetas, eras clucas qu'èra entaths vielhs – estanquets ath ras deth camin on vendèn clucas
RL-31[Ba-Ci-Cj3-5]
0'00 Seguida – eras lunetas
0'40 Escòla – sa mair que's morí quan avè 12 ans e mieja – era arregenta que'u voló hèr passar eth certificat a 12 ans
02'20 Idem – eth Certificat – que's manquèri eth problème eth dia deth certificat quan no'n mancava pas james un – era vesia que copiava sus eth – tara ortografa, que he 2 fautas e un quart – qu'avó era mencion « bien » pr'amor d'aver mancat eth problème – eth prumèr deths dròlles e deras dròllas – era arregenta n'èra pas contenta
05'40 Idem – eth arregent – qu'èra eth sol deth sué atge ena escòla – eth curè e eth catechisme
07'25 Lenga – interdit de parlar gascon ena escòla – totis que'n parlavan, e se un avè eth malur de'n parlar, ua punicion – era arregenta, totun, que's serviva deth gascon entà ecríver de plan eth francés – que ho eficace
10'50 Escòla – era arregenta qu'avè un nebot – que'n volè har un professor – mes eth que vadó paisan
12'30 Société – sa pair – qu'arribè tà Cièr a 28 ans – qu'èra un estrangèr peth monde – mau vist – sa pair qu'aperava sa pair e sa mair « eth nòste » e « era nòsta »
que s'en va avitar eth hoec
0'25 Semiar – pas hòrt de tèrras – eths mès bèths, qu'avèn 10 ectaras – hèr maridar dus hilhs unics tà aver mès de tèrra – familhas dab curès a on podèn tocar eth eretatge – pèças de 5 ectaras en mejana
01'55 Eslhevatge – policultura – un tèrç en pacatge a Cièr, ena montanha – un tèrç, cultivat, segle, blat e blat mòro – un camp de trufas tara consomacion, un de bletas tath bestiar – après eth blat, eth morisco – cultura biennale – sus eth blat, morisco puish trèflas, e blat mòro – e havas o mongetas – que deishavan arrepausar era tèrra dab lusèrna – que'n hèvan hen tanben
05'00 Semiar – era segle tà caperar eths teulèrs – qu'a conegut monde que batian ath eslaget, era segle – que batian tanben eth trèfle (faroth) – quin hèvan – eras corts qu'èran cascantas dab hemsas e hoelhas botadas per hèr compòst, puishque la horavan dab eths esclòps – que botavan era segle en eths esclòps tà non pas aver hereth – e apedaçar
08'15 Société – praubetat – italians venguts après era Guère de 14, vist a laurar pè nuds – dab un arnés de boès
09'15 Vinhas – plantar auderòus tà hèr hautins – ara, n'i son pas mès - encara ena Lana dera Arribèra – avant eth philoxera – hèr eth torn deth camp dab era hauç
11'00 Culturas – hèr garbas – un garbèr ena cort – garbèrs dera segle mès solides qu'eths de blat – possar era èrba e prestir : eth trebalh deths dròlles – perqué arrehaussèren eth teit dera bòrda – qu'ei ua « charpente brisée »
13'40 Société – monde mès gran ara que bèth temps a – quan èra clotèr en cementèri, qu'avè avut coentas – ara, eths joens non passaràn pas en quauques cavèus – qu'èra arribat per eth un còp, que calec préner eth arresec tà copar eras planchas deth cavèu, pr'amor era hemna sepelida n'i cabia pas – eth, ath arregiment, que hèva 1m75 e qu'èra un deths mès grans
16'00 Idem – era mòrt – eth vesin que s'aucupava de hèr çò que calia – Osmin Cazaux e son cementèri
RL-31[Ba-Ci-Cj3-2]
0'00 Seguida – un cementèri nau pr'amor era ploja que s'escorrè de cap aths pesquèrs deth segrat avant
01'05 Idem – era mòrt – son gran pair qu'avè hèit arressegar planchas tà hèr eth planquèr d'ua cramba – dab eras que sobravan, que voló que hessa ua bièra de pibo – eth boès blanc que permet ua mès bona decomposicion, e qu'ei de mès bon trebalhar
03'10 Lenga – shafres – Bertran = Tanòt – Joseph = Pepon o Pèpe – d'a on ven eth sué nom, Castex – que ven deths de qui trebalhavan en « castèth » - eth Vath d'Aran venut ara Espanha tà bastir eth castèth de Versaille (?)
06'20 Osmin Cazaux – eth cementèri – n'avoren pas eth vagar de hèr eth cavèu - que's morí en 1906 e que ho bastit en 1908 – eth cementèri en 1873 – eth cavèu qu'ei ath nòm deth son frair : Jules Cazaux – eth terrenc n'aparten pas ath monde, sonque era concession
08'40 Guerre 14 – un dròlle deth gran pair que's morí en 1915 – que bastiren eth cavèu de còsta a Osmin Cazaux – cada cavèu qu'èra hèit de pèira – istoèras de cavèus...
13'10 Mort – arrefusar d'enterrar monde
13'50 Idem – idem – un Duffor e Casaus enterrats civilaments
14'15 Istoèras – un Duffor, jutge de patz, que hèva eths papèrs de Osmin Cazaux – qu'èra darrèr eth
15'15 arreligion – en Bretanha qu'èra hòrt mès credents qu'ací – pairin e mairana qu'èran entà arremplaçar eth pair e era mair – sa pair que ho batisat dus còps : un en Bretanha, un aute a Cièr
RL-31[Ba-Ci-Cj3-3]
0'10 Istoèra familhau – arreligion ena familha – hòrt de pelejas entre credents e athés – son pair qu'èra estat educat en cafè e en cafè, qu'èran contra era glèisa
02'20 Istoèra – eth abesque Bilhère a Lordas, qu'èra sortit de Bertren – que hec arrehèr era glèisa de Bertren, qu'èra eth qu'avè pagat
03'20 Arreligion – qu'avè dret a dus viatges per an – sa pair qu'èra anti e sa mair pro curès – tà Lordas dab sa mair, e tara mustra agricòla de Tolosa – sa sòr que s'estava tostemps a casa
04'25 Istoèra de sa pair – nescut en Bretanha – eslhevat a Bertren e tà Luscan dab sa gran mair – n'avèn pas goaire de tèrras – sa pair qu'avè hèit era comunion a Luscan, n'avèn pas nat curè – qu'èra pr'amor eth casteran que hèva era comunion de sas hilhas
06'20 Istòria – de Goullard – un ministre de Louis Philippe – qu'avè hèit bastir eth castèth de Luscan e eth pont – tot eth bòsc qu'èra son – sa pair que devè pagar eth pagatge deth pont de Luscan – en temps, avant 1930, que calia hèr eth torn entre Barbasan e Loras en passar per Luscan
09'20 Idem – que s'èra arrecaptat totis eths bòsques dera Varossa tanben – a Luscan, per èster ath ras deth bòsc, lo podian pas espleitar – un còp son arrèr gran pair que s'èra amagat a Gèges, a Sauvatèrra, pr'amor eth garde que'u cercava entà saber qui copava casses
11'05 Idem – sob era pression (e era revòlta) deths barossats, de Goullard que dè eth bòsc dera Varosssa ad eths dera Barossa – que's sauvè eth de Luscan – ua convencion ara en Varossa tath pastorau e tath bòsc – era revòlta deths barossés – eth sindic dera Varossa – tot çò qu'èra a Luscan, qu'èra de de Goullard
13'35 Patrimòni – ua bòrna a haut de Luscan, on amiavan eth bestiar – eretèrs deth castèth
14'40 Intime – istoèra de sa pair – après Luscan, que tornè tà Bertren – hèr eth haure a Cièrp Gaud – tot dia a pè, de Bertren enlà – que hèva eras puntas
que me'n vau véder-las en escalèr
16'10 – quin son eras puntas
RL-31[Ba-Ci-Cj3-4]
0'00 Mestièr – haure – tecnica tà hèr eths claus – ua clavetèra entà hèr un clau – eth clavetèr que'us venia
01'36 Idem – sa pair e eras carpentas – influença dera Tour Eiffel e era carpenta de hèr – tecnica
03'00 Idem – haure – un bohet de harga en solèr - istòria d'aqueth bohet – istòria de sa pair ena guèrra de 14 – sa pair n'èra pas briga paisan
05'00 Elevage – botar eras vacas en jiu – dretèras e gauchèras – que las causivan pr'amor deras còrnas tà que no's crotzèssin
07'15 Guerre 14 – sa pair qu'èra tornat d'Alemanha dab un solièr e ua savata – en tot tornar, qu'arrenguèren un maridatge dab sa bèra sòr – era qu'avè dijà ua hilha dab eth frair deth gran pair – era maison que ho balhada ara soa mieja sòr
09'15 Elevage – shibau – Merens, ua arraça venguda dera Arièja – n'ei pas bon tà córrer – per anar tà St Gaudenç dab eth, que'u calèvan duas oras – qu'èra bon tà trebalhar - que'n cambièren pr'amor tà desplaçà's, qu'èra tròp lent – crompar ua cabala que trotava, e era carreta – eth Merens que s'aperava Capdèth – mes aquera cabala qu'eslissava quan torrava
13'20 Mestièr – haure – sa pair que hèva eras arreparacions pendent era missa – eras òbras que hèva
15'15 Escòla – sia eths escolans e partivan tara escòla deths mestièrs, sia passavan eth certificat – sa sòr qu'avè devut deishar era escòla pr'amor s'i vedè pas arren – eths mainatges n'avèn pas dret aras lunetas, eras clucas qu'èra entaths vielhs – estanquets ath ras deth camin on vendèn clucas
RL-31[Ba-Ci-Cj3-5]
0'00 Seguida – eras lunetas
0'40 Escòla – sa mair que's morí quan avè 12 ans e mieja – era arregenta que'u voló hèr passar eth certificat a 12 ans
02'20 Idem – eth Certificat – que's manquèri eth problème eth dia deth certificat quan no'n mancava pas james un – era vesia que copiava sus eth – tara ortografa, que he 2 fautas e un quart – qu'avó era mencion « bien » pr'amor d'aver mancat eth problème – eth prumèr deths dròlles e deras dròllas – era arregenta n'èra pas contenta
05'40 Idem – eth arregent – qu'èra eth sol deth sué atge ena escòla – eth curè e eth catechisme
07'25 Lenga – interdit de parlar gascon ena escòla – totis que'n parlavan, e se un avè eth malur de'n parlar, ua punicion – era arregenta, totun, que's serviva deth gascon entà ecríver de plan eth francés – que ho eficace
10'50 Escòla – era arregenta qu'avè un nebot – que'n volè har un professor – mes eth que vadó paisan
12'30 Société – sa pair – qu'arribè tà Cièr a 28 ans – qu'èra un estrangèr peth monde – mau vist – sa pair qu'aperava sa pair e sa mair « eth nòste » e « era nòsta »
que s'en va avitar eth hoec
Créateur
Lassalle Renaud, enquêteur
Source
RL-09[Ba-CR-Cj3]
EOC 9
Éditeur
Eth Ostau Comengés
Date
30/10/2012
Format
Texte/html
Langue
gascon
Type
Texte
Spatial Coverage
Cier de Rivière
Person Item Type Metadata
Birth Date
1923
Birthplace
Cier de Rivière
Collection
Citer ce document
Lassalle Renaud, enquêteur, “Collectage de Joseph 3 - (Cier de Rivière-31),” Oralitat de Gasconha, consulté le 31 octobre 2024, https://culturaviva.audio-lab.org/items/show/528.