Collectage de Alain - (Saint-Lary-09)

Dublin Core

Titre

Collectage de Alain - (Saint-Lary-09)

Abstract

Sujet

Centrales hydroélectriques
Insolite
Fruitières
Ardoisières
Troc

Description

RL-09[CC-SL-Ea-1]




0'20 Sobriquet – a çò de Lampion – son gran pair qu'avia era usina electrica alà-sus – coma n'avia pas eth materiau entà sortir era foelha dera aiga, que's bochoava – eth qu'anava jogar aras cartas, e pendent aqueth temps, qu'esclarava coma un lampion – pr'amor d'aquerò : çò de Lampion – qu'èra de cap a 1930 – non coneish pas eth sobriquet de davant
01'45 Usina electrica – ua societat de Tolosa qu'avia montat era usina – que marchava entà Galein Portèth e Sent Lari – qu'èra ua societat privada – dinc ara nacionalisacion de EDF – qu'ac veneren a EDF – e qu'ac barrèren viste – ara, qu'ac a arrehèt tot
02'55 Idem – a qué serveish ara – que hèn eth lum e qu'ac tornan a véner a EDF
03'15 Idem – eras arribadas dera aiga, etc – hèt de cap a 1930 – dus ingerniurs en idrolica de Tolosa qu'ac avian hèt – hòrt plan hèt pr'amor eths nivèus que son tostemps juste – tostemps parièr, sonque eras turbinas que son mès eficientas
04'45 Toponymie – ací qu'ei eth Prat d'Anheras – deth aute costat deth riu tanben – eth Artigon qu'ei era plaça d'a costat
05'20 Sobriquet – a costat, cap de nom pr'amor que s'ei venude e arrevenuda – ua auta a costat, barrada despuish 1944 – qu'ei en indivision – qu'èra tota nava – jàmes vista aubèrta aquesta maison – eras autas n'an cap noms
06'30 Aiga – qu'anavan ena hont deth Artigon – avant encara, ua sorça ath dessús – n'a pas jàmes trobat eth bassin, e qu'a arrodat – ara, qu'ei era aiga deras Comaniás – qu'auria volut hèr ua hont ath pè dera rota, imossible de trobar era sorça
07'50 Idem – era Voïgana – eth Riu d'Autrech, eth Riu de Ruech
08'20 Toponymie – Ruech, Autrech, Coma de Vengue, Anòs, eras Bantinas (dit «eths» Bantinas), eths Illons, Cor de Ruech, eth Vessadau, era Còsta deth Riu, eth Turumàs, Picastela, Crabivas, eras Lovèras, e eth Matet – ameus despareishuts : òc, un, eth Horc que s'apèra entram Sent Lari e Ruech – cap de camin, cap de lum – non coneish pas de sobriquet d'aqueste quartièr
09'50 Rivalitat – non
10'00 Economie – mestièrs – dus haures, tres espicerias, un que hadia bidons (un ?), un cordonièr, un coifur, un bochèr, tres cafès – 1400 abitants – que son 130 ara
11'15 Territoire – eth Cap deth Vilatge – tot abitat en teps – ara, sonqu'ua hemna
11'40 Çò de Lampion – espiceria de avant era guèrra deçà 1982 – que veneren era espiceria e desvolopar mès eth hormatge
12'20 Hormatgeria le Calabasse – que preneren era tornadas deths autis – un client d'ara que poderia arremplaçar 20 de bèth temps a – 48 productors de lèt – ara fin, 4 mes mès de lèt dab 4 que dab 48 – n'èran pas que petitas quantitts – ara, que cau 400l per dia – en temps 15l, 20l
13'50 Fruitières – qu'avian ua fruitière a Augerenh, ua a Ruech, e ua en eths Illons – qu'amassavan era espinta dera lèt e hèr eth burre ací-tau – pendent era guèrra, eth burre que's venia coma cau – après era guèrra, eth prètz deth burre que baishava e eth hormatge pujava – quan prenec era enterpresa ací, qu'arrestèc eth burri – eras gents que portavan era lèt – ara fin, qu'amassavan ersi madeish era lèt
15'30 Idem – eras gents que portavan era lèt – que tornavan a préner eth leton – pagar l'ac era lèt – n'èran cap pagadi de tot pr'mor que tornavan a préner eth cèr – eth burri qu'èra entad eris
16'30 Idem – en 1968, que passèc ath hormatge – mes non se'n hadia pas fret ací autament – après, q'anavan dinc a Engomer – hormatge de Vathmala ara, que ven de pertot – qu'a juste eth aire de Vathmala eth hormatge de Vathmala
18'25 Semiar – blat, blat maresc, blat ner e civada
19'00 Bàter – qu'avia vist eth air de Jean Bonzom d'Anòs que batia dab ua petita batusa – eths mainatges que hadian virar eth ventader – que bevian plan aqueth dia
20'05 Elevage – bestiar pertot – mes après era guèrra, tot que s'acabèc
20'40 Exode rurale – ací, dera sua generacion, quauques uns que s'i son pausats – a Ruech, 3 joenis
22'00 Evolution – un qu'a oelhas e vacas, mes autament, n'i a pas mès de bestiar (en vilatge), sonque Joël – vilatge pro cambiat – non veden pas arrés mès ara
23'00 Minas – cap vist monde a partir trebalhar – mès de cap a Santenh, eth Ventalhon – a Sent Lari, no baishèc cap jàmes mineraie (faus) – era lòsa : ath Castèth de Versalha, tot un pan d'un tet caperat dab lòsas de Ruech – 60ia a trebalhar en eras losèras – non tornarà pas jàmes a préner, tròp de trebalh – quin trebalhavan : portar eth blòc a 4 patas dinc a dehòra, catsar-la e devarar dinc a baish dab eth tamborèu – ara, arrés non voleria hèr aqueth trebalh
25'05 Voiatjurs – non, pas ací
25'30 Arraças : castilhonesas entara oelha – entaras vacas, un shinhau de tot
26'20 Guerre deras Demaïselas – qu'auria començat a St Lari – eths gardes non volian pas que copèssan boès en domaniau, ni passar bestiar ena montanha
27'15 Mines – Ventalhon – bèths uns qu'i anavan – qu'èran mès valentis que ara – tot a pè


RL-09[CC-SL-Ea-2]



0'00 Escambiar seme – portar trufas a Aspèth e que crompavan cebas (que pòrt èster eth contrari tanben) – a Heranh, n'i anavan cap quauqu'un qu'arriba



RL-09[CC-SL-Ea-3]



0'00 Escambiar eth seme – deth un tath aute, òc
0'40 Escòla – ua escòòla ací, ua en Autrech, ua auta a Ruech – coneisht dus curès
01'55 Catéchsime – que metia cohats – eth sarregents que'us socadian tanben
02'20 Guerre 14 – son gran pair que l'avia hèta – no'n parlava cap
02'55 Guerre 40 – qu'èran vielhis, eths alemands, qu'èran forçats d'èster ací
03'50 Hèsta – derrèr dimeche d'aost – en temps, n'èra pas aquiu
04'30 Carnavalh – jutja'u – un còp de fusilh – e hè'u cramar – no's bremba aps trò deths personatges
06'10 Candelèra – eth, qu'èra estat penjat tanben – qu'ac hadian on que sia – un còp, ena consòla deth telefòne – ua còrde
07'35 Sent Joan – un bal, eth hoc de sent Joean – non s'amassavan cap arren
08'00 Bruishas – pas guaire – hada, non coneish pas eth mot
08'20 Lenga – diferença dab Portèth – cadiera/escabèla – dab Augerenh, coma ací – portèth qu'èra mès virat de cap a Aspèth
10'00 Idem – no'n parla cap mès – no's pratica cap jàmes – qu'a parlat patoès uè coma ne va parlar en tota era annada -eths dera sua generacion que'n saben parlar, mes no'n parlan cap - e eris tanpòc

Créateur

Lassalle Renaud, enquêteur

Source

RL-09[CC-SL-Ea]

Éditeur

Eth Ostau Comengés

Date

13/06/2015

Format

Texte/html

Langue

gascon

Type

Texte

Spatial Coverage

Saint-Lary

Person Item Type Metadata

Birth Date

1944

Birthplace

Saint-Lary

Citer ce document

Lassalle Renaud, enquêteur, “Collectage de Alain - (Saint-Lary-09),” Oralitat de Gasconha, consulté le 30 octobre 2024, https://culturaviva.audio-lab.org/items/show/533.

Formats de sortie