Collectage de Gaston - (Mane-31)
Dublin Core
Titre
Collectage de Gaston - (Mane-31)
Abstract
Sujet
Blé
Vignes
Saint-Jean (fête)
Surnaturel (fées)
Contes gascons
Outils
Formulettes
Travail du bois
Description
5. THEMES ABORDÉS PENDANT L’ENTRETIEN
665
0’06 0’37
Nà segar, nà segar… Que i avut un progrès enòrme en un pòc de temps. Que comencèrem en ame era javelusa, ethçò que’t balhava era gavèra. Après, que caliá estacar, que caliá apialotar… Eras liusas que comencèren d’arribar : que simplifièc plan eth trebalh. Era liusa, en hons, n’é cap ua grana periòda. Qu’estèc de suita despassada pera moassonusa-batusa. PBL VENT
0’46 1’36
Eths liames, que s’agishiá de prénguer un punhat de palha que divisavas en dus, un a cada man, que les crosavas, que les torciás e que barravas. Après, que’u posavas en tèrra. Que botavas era gavèra o eras gavèras dessús e qu’estacavas. Alavetz que començavas de hèr un torn sus era palha e, en ame era calhiva, que haiás un nudèth. Aquò, qu’ac è hèt, jo. Aquò que se hec entiò era guèrra de 1939 e un pòc après. Sense mès. S’arrestèc aquiu pasqué eras liusas qu’arribèren.
1’48 2’18 : Eths pialòts ? [M’ac pòdes explicar ? Òc, aquò n’èra cap complicat] Qu’ac aperavan… Eths uns qu’ac aperavan « saumetas », eths autis « crosilhons ». Eras garbas crosadas en quate, duas en cada sens. Que n’i botàvam ua dotzenada, ça’m sembla, oui, ara volentat deth interessat. E tostemps caperar era darrèra garba deth costat deth maishant temps.
2’54 3’21 : Nà garbejar, que haiám ua corvada enter vesins. N’èra cap mès complicat qu’aquò. Qu’arribavan en ame eras suas vacas e era carreta e que haián era naveta tant que i aviá garba.[question] Aquera garba, un còp entassada en garbèr o daguens, demorar era batusa qu’arribèssa.
3’27 4’02 : Enà bàter, aquí tanben, qu’èra ua auta corvada, aquí mès importenta. Que i aviá ua bona quinzenada de vesins que’t venguián adujar. [question. Eras etapas dera jornada] En principi, pr’aciu, quan era batusa aviá passat ua mieja-jornada en ua fèrma, qu’èra tot. Que copavas era crosta eth maitin e que haiás un bon petit dinnar. E era vrespada, que partiás en çò de un aute vesin.
4’06 5’56
Nà dejunar, que dependiá deras maisons tanben, sardinas ath òli, cambalhon, tripa, hormatge… Un repèish tot a fèt normal, qué. [E nà dinnar ?] Enà dinnar, alavetz aquiu, qu’èra un pòc de hèsta mèslèu. Que i èra era gariá, eth bolhon : era d’Henri IV. E poret arrostit. Eths menuts, sabes, qu’èran variables deth un ath aute. [question. Oui] Que i aviá herutas, que i aviá mèma crostada, de còps. Mancava cap arren, vè !
5’04 5’46 bàter
Eth un qu’èra era garba, eth aute qu’èra era palha, eth aute que carrejava sacs. Alavetz, eths sacs, que les prenguiám darrèr era batusa, que les pujàvam en graèr, en principi, mèma carrament ath darrèr estatge. Qu’èra tradicionèl, aquò. [question Sacs de 100 litres] Que haián ath torn de 80 kg de blat. De temps en temps, en tot passar en faça ua cramba, mèslèu que de portà’u en solèr, que’u portavas daguens eth lhet.
5’52 6’15 Eths àvets, aquò n’èra cap era mès polida plaça dera batusa ! Aquí, que i aviá ua cabana en principi de còsta eth garbèr, pas luenh. Que les botàvam ena cabana nà hèr soste en ivèrn e, coma en eths àvets que i aviá totas eras maishantas èrbas, òm se’n servishiá enà portar eth hiems en eths prats.
6’22 : Era balòha. Oui, que n’avem avut hèt palhassas, d’aquò.
666
0’00 : eth bestiar (vacas, buòus nà trebalhar, eth nombre, pèisher eras banquetas) ; eras oelhas
1’35 : eras hèiras (granas e petivas) ; era hèira de Saliás (cada bèstia qu’aviá sa plaça)
4’35 : dompdar eths buòus
5’07 : vrenhar
695
00’08 1’33
segar : Començàvam d’abòrd de demorar qu’[eth blat] estèssa plan madur sus pè abans de’u segar e, quan èra segat, que deishàvam secar era garba... era garba o alavetz ath debut, ath debut, en ame era gavèra. Après, que l’ateperàvam ena pèça en ame eras saumetas aquí que diguiám o selont eth cuenh qu’ac aperavan compdes. Enfin : un pialòt de garbas coma t’è explicat après. Aquí eth gran qu’acabava de se fornir e, après qu’acabava de madurar en garbèr, on passava facilament de còps mès d’un mes. Oui, mès d’un mes, abans de bàter. Pasqué erass batusas, eths entreprenurs que venguián en çò de nòste après aver hèt tota era plana. Qu’èra plan mès enteressent qu’en çò de nòste, comprengues.
1’18 : Quan sortiá dera batusa, eth gran, eth blat, qu’èra tot aholat, roge, polit, rond ! E ara, que l’as tot gris e tot aganit.
1’33 : eras vrenhas (2) : mostrà’s
2’39 : eths sobriquets de Cediròus [eths exemples que balha que son eths noms de quartièrs]
4’11 : Sent Joan : cadun que haiá son huec ; eth tison (nà hèr ua crotz darrèr eras pòrtas)
4’53 : Nadau : era messa de miejanet ; eralenha de Nadau ; eth revelhon
5’40 : Eras tres pèiras istuèra e localizacion
7’05 : las fadas de Capelin (en Sent Miquèu)
7’54 : duas istuèras sus eths de Barjac (eras eleccions ; eth ase ath cap deth cloquèr)
Eths de Barjac, que les arribava causas impossiblas. Un còp, enaras eleccions, sabián cap se qui elíger coma mèra alavetz que decidèren de lançar ua poma dempús eth cap deth tepèr e eth prumèr que l'atrapèssa que seriá mèra. Manca de chança, qu'é ua marèla que l'atrapèc e qu'estèc eth proprietari dera marèla qu'estèc mèra !
Un aute còp... Que vòs parlar deth cardilhon ath cap deth cloquèr ? E òc ! Que i aviá un cardilhon mèslèu que de copà'u, que pensèren de i pujar eth ase nà'u hèr minjar. E ja l'i pugèren, ja l'i pugèren... e que tirava era lenga d'abans d'arribar... Enfin, que l'i pugèren e que l'i deishèren. Ath cap d'un mes, que s'é mòrt, eth tipe. Que'n concluren qu'èra plan domatge pasqué, aquí, qu'èra abituat e qu'èra domatge qu'estèssa mòrt !
9’29 : hèr un tustet
10’10 : hèr un shiulet (fabricacion + tròç dera formula)
11’48 : eths jòcs deths dròlles
12’30 : era 2da GM (on èras eth 10 de junh 1944 ? ; eths maquises)
14’03 : qu’arrepresenta eth patuès ? era sua utilitat nà escríver en francés
697
0’00 : era utilitat deth patuès (2)
1’11 : era origina deth nom Cediròus
707 : explicacion tamborèu (maqueta hèta per GB) > eras diferentas partidas e era sua utilisacion
665
0’06 0’37
Nà segar, nà segar… Que i avut un progrès enòrme en un pòc de temps. Que comencèrem en ame era javelusa, ethçò que’t balhava era gavèra. Après, que caliá estacar, que caliá apialotar… Eras liusas que comencèren d’arribar : que simplifièc plan eth trebalh. Era liusa, en hons, n’é cap ua grana periòda. Qu’estèc de suita despassada pera moassonusa-batusa. PBL VENT
0’46 1’36
Eths liames, que s’agishiá de prénguer un punhat de palha que divisavas en dus, un a cada man, que les crosavas, que les torciás e que barravas. Après, que’u posavas en tèrra. Que botavas era gavèra o eras gavèras dessús e qu’estacavas. Alavetz que començavas de hèr un torn sus era palha e, en ame era calhiva, que haiás un nudèth. Aquò, qu’ac è hèt, jo. Aquò que se hec entiò era guèrra de 1939 e un pòc après. Sense mès. S’arrestèc aquiu pasqué eras liusas qu’arribèren.
1’48 2’18 : Eths pialòts ? [M’ac pòdes explicar ? Òc, aquò n’èra cap complicat] Qu’ac aperavan… Eths uns qu’ac aperavan « saumetas », eths autis « crosilhons ». Eras garbas crosadas en quate, duas en cada sens. Que n’i botàvam ua dotzenada, ça’m sembla, oui, ara volentat deth interessat. E tostemps caperar era darrèra garba deth costat deth maishant temps.
2’54 3’21 : Nà garbejar, que haiám ua corvada enter vesins. N’èra cap mès complicat qu’aquò. Qu’arribavan en ame eras suas vacas e era carreta e que haián era naveta tant que i aviá garba.[question] Aquera garba, un còp entassada en garbèr o daguens, demorar era batusa qu’arribèssa.
3’27 4’02 : Enà bàter, aquí tanben, qu’èra ua auta corvada, aquí mès importenta. Que i aviá ua bona quinzenada de vesins que’t venguián adujar. [question. Eras etapas dera jornada] En principi, pr’aciu, quan era batusa aviá passat ua mieja-jornada en ua fèrma, qu’èra tot. Que copavas era crosta eth maitin e que haiás un bon petit dinnar. E era vrespada, que partiás en çò de un aute vesin.
4’06 5’56
Nà dejunar, que dependiá deras maisons tanben, sardinas ath òli, cambalhon, tripa, hormatge… Un repèish tot a fèt normal, qué. [E nà dinnar ?] Enà dinnar, alavetz aquiu, qu’èra un pòc de hèsta mèslèu. Que i èra era gariá, eth bolhon : era d’Henri IV. E poret arrostit. Eths menuts, sabes, qu’èran variables deth un ath aute. [question. Oui] Que i aviá herutas, que i aviá mèma crostada, de còps. Mancava cap arren, vè !
5’04 5’46 bàter
Eth un qu’èra era garba, eth aute qu’èra era palha, eth aute que carrejava sacs. Alavetz, eths sacs, que les prenguiám darrèr era batusa, que les pujàvam en graèr, en principi, mèma carrament ath darrèr estatge. Qu’èra tradicionèl, aquò. [question Sacs de 100 litres] Que haián ath torn de 80 kg de blat. De temps en temps, en tot passar en faça ua cramba, mèslèu que de portà’u en solèr, que’u portavas daguens eth lhet.
5’52 6’15 Eths àvets, aquò n’èra cap era mès polida plaça dera batusa ! Aquí, que i aviá ua cabana en principi de còsta eth garbèr, pas luenh. Que les botàvam ena cabana nà hèr soste en ivèrn e, coma en eths àvets que i aviá totas eras maishantas èrbas, òm se’n servishiá enà portar eth hiems en eths prats.
6’22 : Era balòha. Oui, que n’avem avut hèt palhassas, d’aquò.
666
0’00 : eth bestiar (vacas, buòus nà trebalhar, eth nombre, pèisher eras banquetas) ; eras oelhas
1’35 : eras hèiras (granas e petivas) ; era hèira de Saliás (cada bèstia qu’aviá sa plaça)
4’35 : dompdar eths buòus
5’07 : vrenhar
695
00’08 1’33
segar : Començàvam d’abòrd de demorar qu’[eth blat] estèssa plan madur sus pè abans de’u segar e, quan èra segat, que deishàvam secar era garba... era garba o alavetz ath debut, ath debut, en ame era gavèra. Après, que l’ateperàvam ena pèça en ame eras saumetas aquí que diguiám o selont eth cuenh qu’ac aperavan compdes. Enfin : un pialòt de garbas coma t’è explicat après. Aquí eth gran qu’acabava de se fornir e, après qu’acabava de madurar en garbèr, on passava facilament de còps mès d’un mes. Oui, mès d’un mes, abans de bàter. Pasqué erass batusas, eths entreprenurs que venguián en çò de nòste après aver hèt tota era plana. Qu’èra plan mès enteressent qu’en çò de nòste, comprengues.
1’18 : Quan sortiá dera batusa, eth gran, eth blat, qu’èra tot aholat, roge, polit, rond ! E ara, que l’as tot gris e tot aganit.
1’33 : eras vrenhas (2) : mostrà’s
2’39 : eths sobriquets de Cediròus [eths exemples que balha que son eths noms de quartièrs]
4’11 : Sent Joan : cadun que haiá son huec ; eth tison (nà hèr ua crotz darrèr eras pòrtas)
4’53 : Nadau : era messa de miejanet ; eralenha de Nadau ; eth revelhon
5’40 : Eras tres pèiras istuèra e localizacion
7’05 : las fadas de Capelin (en Sent Miquèu)
7’54 : duas istuèras sus eths de Barjac (eras eleccions ; eth ase ath cap deth cloquèr)
Eths de Barjac, que les arribava causas impossiblas. Un còp, enaras eleccions, sabián cap se qui elíger coma mèra alavetz que decidèren de lançar ua poma dempús eth cap deth tepèr e eth prumèr que l'atrapèssa que seriá mèra. Manca de chança, qu'é ua marèla que l'atrapèc e qu'estèc eth proprietari dera marèla qu'estèc mèra !
Un aute còp... Que vòs parlar deth cardilhon ath cap deth cloquèr ? E òc ! Que i aviá un cardilhon mèslèu que de copà'u, que pensèren de i pujar eth ase nà'u hèr minjar. E ja l'i pugèren, ja l'i pugèren... e que tirava era lenga d'abans d'arribar... Enfin, que l'i pugèren e que l'i deishèren. Ath cap d'un mes, que s'é mòrt, eth tipe. Que'n concluren qu'èra plan domatge pasqué, aquí, qu'èra abituat e qu'èra domatge qu'estèssa mòrt !
9’29 : hèr un tustet
10’10 : hèr un shiulet (fabricacion + tròç dera formula)
11’48 : eths jòcs deths dròlles
12’30 : era 2da GM (on èras eth 10 de junh 1944 ? ; eths maquises)
14’03 : qu’arrepresenta eth patuès ? era sua utilitat nà escríver en francés
697
0’00 : era utilitat deth patuès (2)
1’11 : era origina deth nom Cediròus
707 : explicacion tamborèu (maqueta hèta per GB) > eras diferentas partidas e era sua utilisacion
Créateur
Jean-Paul Ferré, enquêteur
Source
JPF-31[SL-Ma-Bg4]
Éditeur
Eth Ostau Comengés
Date
23/07/2010
Format
Texte/html
Langue
gascon
Type
Texte
Spatial Coverage
Mane
Person Item Type Metadata
Birth Date
1924
Birthplace
Cérizols
Collection
Citer ce document
Jean-Paul Ferré, enquêteur, “Collectage de Gaston - (Mane-31),” Oralitat de Gasconha, consulté le 22 novembre 2024, https://culturaviva.audio-lab.org/items/show/560.