Collectage de Henri - (Montastruc de Salies-31)
Dublin Core
Titre
Collectage de Henri - (Montastruc de Salies-31)
Abstract
Sujet
Saint-Jean (fête)
Vignes
Corvée
Emigration -- Amérique du Sud
Guerre mondiale (1914-1918)
Guerre mondiale (1939-1945) -- Maquis
Blagues et farces
Algérie -- 1954-1962 (Guerre d'Algérie)
Description
JPF-09[SL-McS-Dh-1]
0'10 Toponymie – en çò de Tredze – eth Cap deth Har, nom deth quartièr
0'25 Sobriquets quartièr – çò de Manò – de Calixte – çò de Bepon, ath tocar
01'05 Sent Joan – Cap deth Har – qu'i hèvan eth har ? - qu'ac an hèit un shinhau pertot – quin se passavan – sautar eth huec, amassar arrominguèras (n'èra pas un arbe) – eth curè que'u benadia – era crotz de St Joan dab era ? De St Joan – penjà'c ath cap dera pòrta – eras Havas (?) de St Joan (ua planta)
04'50 Croyances – podoèras – un vesin qu'i credia hòrt – que las vedia en troat e que las tirava a còps de calhaus ( miaulas)
JPF-09[SL-McS-Dh-2]
0'20 Idem – que s'i credia hòrt ena montanha – non sap pas çò qu'ei ua hada
01'10 Evolutions – maisons cagudas deth quartièr, e maisons bastidas
02'00 Agriculture – vacas en cada maison – eths mainatges qu'arreprenian tostemps
02'40 Intime – que ho paisan, dab oelhas e vacas – ho conductor de camion tanben
04'00 Evolution – eth tractors, quan arribèren – avant, que dalhavan dab eth bueus – era èrba qu'èra en vrac en troat
06'00 Cultures – blat – era garba que demorava dehòra – un d'Arroèda que venguia bàter ací – un aute après – era hèsta après – mes lhevà's eth endeman
08'10 Vinhas – dava hòrt de tribalh – e véner eth vin – 45 vinhas a St Martin – 1500 pès de vit qu'avè – ara fin, plants grefats
09'20 Idem – espalièras – un trebalh – eth gavèths deth blat – dab eras espalièras, non hèva pas sonqu'eth passatge dab era dalha
11'30 Idem – sulfatar -tath second, que s'i calia hèr – qu'arribava era « broma » autament – taras hoelhas, qu'ei eth « mildiou » - podar ara lua vielha de març - « taille tôt ou taille tard, rien ne vaut la taille de mars »
13'15 Idem – Podar – tath plant grefat, qu'ei de mau hèr – tecnica – eth tarèth – podar ath mes de març – sulfatar ath mes de junh – tà vrenhar, aueitar s'ei madur – preparar eras semaus
15'10 Idem – eth tonèth – s'ei plan hèit, non hui pas – en çò d'un vesin, un trauquet en tonèth – era tèrra que s'ac bevia tot – non se'n avisè pas – quan voló colar, non i avia cap mès de vin
16'25 Idem – vrenhar
JPF-09[SL-McS-Dh-3]
0'00 Seguida – que calia monde – anà'i dab eth car entà trolhar
01'00 Idem – mostrar eras dròllas – eth arradim que mèrca
01'30 Idem – prestir – dab eth pès – qu'ac a vist a bèths còps – en temps, que horavan era vrenha ena vinha e trolhavan a casa
02'38 Idem – eth ser, un bon arrepaish – ques minjavan garias borridas o polets, un bolhon avant – que s'i bevia vin e nhòla
04'00 Idem – eth vin – 9 o 10° que hadia – eth cameroth qu'èra eth òrde deras espalièras – un còp, que'n avian hèt un vin a despart – qu'èra bon e gostós
05'10 Idem – perqué se deishè – pas mès arrés tà hè'c – ara, no'n pòt pas béver vin – que darriguèren era vinha dus o tres ans après
06'20 Idem – trebalhà'i – laurar e hotjar entram eth pès – era mossa dab un tirader tòrt – detalhs tecnics deth otilhatge – era joata – eras vacas que seguian era arrèga
08'40 Elevage – un bon parelh qu'avó – qu'èran hòrt amistosats – gascons qu'èran – quauques castans – eth gascons que son mès pacients, que's ved dab eth tavasses, on non mautan pas
10'45 Société – bèth temps a, qu'i èra ua grana solidaritat – laurar peth vesin o semiar – ara, qu'ei acabat – chacun pour soi
11'20 Idem – eras prestacions – curar eth barats – qu'èra dab eth impòsts – botavan calhaus sus era rota – que venguian d'ua peirèra – anar coélher era pèira dab eth tamborèu
14'30 Idem – era haria – eth gran tath bolangèr tà pagar eth pan – ua mòla a Castèthviague – a Sarrós tanben, mes sonque tà hèr eth pescajons o atau – ua auta mòla a Montastruc – ací, qu'i èra eth horn, mes non l'a pas jàmes vist a marchar
JPF-09[SL-McS-Dh-4]
0'00 Idem – qu'ac des.he un dia
0'38 Société – exil – gran pair que partic en Argentina, son pair que neishec a Buenos-Aires, e son oncle e sa tanta a Rio de Janeiro – son gran pair qu'èra un aventurèr – que's despensava tostemps era moneda – sa pair qu'èra tornat a 19 ans d'Argentina, tath servici – gran pair neishut ena maison – n'èra pas pro seriós entà hèr fortuna aciu delà
02'35 Idem – idem – hemna deth gran pair qu'èra venguda d'Artiga-Nava – qu'èra eth darrèr, un qu'èra partit tà Bordèu, eth aute tà Montespan – quan tornè, que hèva eths transpòrts – n'a pas jàmes sabut de qué vivian en America
04'40 Idem – idem – pendent aqueth temps, qu'i avia un bordalèr a casa – sa pair que tornèc e hèr era Guère de 14 – que's maridec en 1923
05'45 Guerre 14 – sa pair qu'èra prisonèr e que s'èra escapat – eth alemands que l'avian balhat de qué – que s'èra hèit atrapar
06'30 Guerre 40 – eth alemands quan passavan a Higaròu – un pòste qu'i èra – que vic quan era Badèrca se cramèc – ua humatèra – eth maquís que peguejè, que'u ataquèren a Mana - eths alemands que's venjèren – a Marsolàs – qu'ei tanben un shinhau era fauta deth maquís – qu'èran mau organisats
10'10 Idem – maquís – bèths uns qu'entravan enas maisons entà panar
10'55 Guerr 14 – obús sus era cheminèia – qu'èra estat escultat per familha deth son bèu pair
12'15 Idem – un esclopet sus era cheminèia, ua tabaquèra – sa pair qu'ac avia hèt en Alemanha
13'00 Société – tostemps monde a casa – velhar, condar condes
15'10 Territoire – St Martin, un quartièr a despart – en temps, eras arrelacions n'èran pas tan bonas que ara
JPF-09[SL-McS-Dh-5]
0'30 Arreproèr - « hemnas d'Arroèda o vacas d'Arbàs, te'n amorres cap, se te'n amorrachas, que la pagaràs » - mes sa hemna qu'ei d'Arroèda
01'00 Territoire – per anar tà Montastruc, que'u cau passar per Arroèda, en èster de Montastruc, eth-madeish – en temps, non s'i podia cap passar peth Sarrat dera Lua en autò – sa mair que n'èra sortida
02'35 Nadau – ua irange e ua tableta de chocolat a Nadau – ara, que son tròp guastats – eth, n'a pas jàmes vist a botar ua soca en huec – Cap d'An qu'èra un dia coma un aute
04'10 Société – evolution – eth, qu'avè trebalhat tà pagà's ua bicicleta – nat present – partir tara escòla dab eth pantalons a mieja cama dab era neu sus eth molets – en temps, qu'èra tròp, mes ara, n'ei pas pro – s'eth arregent vos fotia ua teca, se vos planhiatz a casa, que n'aviatz ua auta
05'55 Candelèra – pescajons
06'30 Carnaval – pro pòc – portar linçòus sus era cara
07'30 Jòc – eth Tustèth – estacar un calhau coma s'èra quauqu'un que tustava
08'10 Eth Calhavari – un veuse quan s'arremaridava – machantisa qu'èra – que calia que paguèssi de qué béver
09'15 Jòcs – hèr un shiulet – que cau que sabe era pèth – ua tija joena - « saba, saba, pèth de craba »
10'15 Lenga – gascon – tostemps parlat, mèma ena escòla – son darrèr arregent qu'èra d'Estadens – qu'avian eth dret de'n parlar – ua arregenta, hilha de gendarme
11'25 Idem – en Argentina, son gran pair que parlava francés e gascon dab sons parents – dab son frair e sa sòr (eth) que parlavan gascon – dab sa hilha tanben, ara que'n sap parlar
12'35 Idem – que'n parla tanben dab sa hemna
13'30 Idem – arrepresentacion deth gascon – nada diferença entre eras duas lengas
14'05 Société – avénguer deth país – que s'ac ved mau – arrominguèras pertot – qu'ei ua question de nombre e de gost tanben – ua dalhusa qu'a
JPF-09[SL-McS-Dh-6]
0'00 Seguida – copar era èrba
01'55 Société – evolution – ara dab eth tractors, non parla pas ad arrés mès – en temps, que ralhavan eth monde, e eras vacas qu'arrumiavan – ací, qu'èran biens dab totis
03'35 Intime – mestièr – chaufur de « poids lourd » - qu'anava dinc a Pau o Perpinhan – non dormiva pas pro – quauques que s'estavan tostemps en vilatge
05'20 Servici militari a París – qu'èra dur – s'aviatz herèba, que partiatz en preson – mes qu'apren a víver
07'00 Guerre Algeria – devarat a Oran – 27 oras de travessada dab era mar maishanta – que gomí – on anè après – vianda plea de vermes que'us balhèren a minjar – tà on anèren, qu'èra mès dangerós
10'50 Idem – que plastiquèren un potèu – dificultats de comprenedura – qu'èra eth estiu 1956 – a Baiona, qu'èra estat convocat – eth algerians que hèvan era guerilla – qu'i passè 6 meses
14'20 Idem – un ser que s'arretrobè en un combat dab eras balas que shiulavan – n'èra pas briga interressent – era moneda que tocavann, mentat per eth, mentat peths parents – en tornar, que l'arreclamèren 3000 fr, qu'avia tocat tròp... - los voló pas pagar
JPF-09[SL-McS-Dh-7]
0'00 Seguida – mes que paguè totun
0'10 Toponymie – en çò de Tredze – eth Cap deth Har, nom deth quartièr
0'25 Sobriquets quartièr – çò de Manò – de Calixte – çò de Bepon, ath tocar
01'05 Sent Joan – Cap deth Har – qu'i hèvan eth har ? - qu'ac an hèit un shinhau pertot – quin se passavan – sautar eth huec, amassar arrominguèras (n'èra pas un arbe) – eth curè que'u benadia – era crotz de St Joan dab era ? De St Joan – penjà'c ath cap dera pòrta – eras Havas (?) de St Joan (ua planta)
04'50 Croyances – podoèras – un vesin qu'i credia hòrt – que las vedia en troat e que las tirava a còps de calhaus ( miaulas)
JPF-09[SL-McS-Dh-2]
0'20 Idem – que s'i credia hòrt ena montanha – non sap pas çò qu'ei ua hada
01'10 Evolutions – maisons cagudas deth quartièr, e maisons bastidas
02'00 Agriculture – vacas en cada maison – eths mainatges qu'arreprenian tostemps
02'40 Intime – que ho paisan, dab oelhas e vacas – ho conductor de camion tanben
04'00 Evolution – eth tractors, quan arribèren – avant, que dalhavan dab eth bueus – era èrba qu'èra en vrac en troat
06'00 Cultures – blat – era garba que demorava dehòra – un d'Arroèda que venguia bàter ací – un aute après – era hèsta après – mes lhevà's eth endeman
08'10 Vinhas – dava hòrt de tribalh – e véner eth vin – 45 vinhas a St Martin – 1500 pès de vit qu'avè – ara fin, plants grefats
09'20 Idem – espalièras – un trebalh – eth gavèths deth blat – dab eras espalièras, non hèva pas sonqu'eth passatge dab era dalha
11'30 Idem – sulfatar -tath second, que s'i calia hèr – qu'arribava era « broma » autament – taras hoelhas, qu'ei eth « mildiou » - podar ara lua vielha de març - « taille tôt ou taille tard, rien ne vaut la taille de mars »
13'15 Idem – Podar – tath plant grefat, qu'ei de mau hèr – tecnica – eth tarèth – podar ath mes de març – sulfatar ath mes de junh – tà vrenhar, aueitar s'ei madur – preparar eras semaus
15'10 Idem – eth tonèth – s'ei plan hèit, non hui pas – en çò d'un vesin, un trauquet en tonèth – era tèrra que s'ac bevia tot – non se'n avisè pas – quan voló colar, non i avia cap mès de vin
16'25 Idem – vrenhar
JPF-09[SL-McS-Dh-3]
0'00 Seguida – que calia monde – anà'i dab eth car entà trolhar
01'00 Idem – mostrar eras dròllas – eth arradim que mèrca
01'30 Idem – prestir – dab eth pès – qu'ac a vist a bèths còps – en temps, que horavan era vrenha ena vinha e trolhavan a casa
02'38 Idem – eth ser, un bon arrepaish – ques minjavan garias borridas o polets, un bolhon avant – que s'i bevia vin e nhòla
04'00 Idem – eth vin – 9 o 10° que hadia – eth cameroth qu'èra eth òrde deras espalièras – un còp, que'n avian hèt un vin a despart – qu'èra bon e gostós
05'10 Idem – perqué se deishè – pas mès arrés tà hè'c – ara, no'n pòt pas béver vin – que darriguèren era vinha dus o tres ans après
06'20 Idem – trebalhà'i – laurar e hotjar entram eth pès – era mossa dab un tirader tòrt – detalhs tecnics deth otilhatge – era joata – eras vacas que seguian era arrèga
08'40 Elevage – un bon parelh qu'avó – qu'èran hòrt amistosats – gascons qu'èran – quauques castans – eth gascons que son mès pacients, que's ved dab eth tavasses, on non mautan pas
10'45 Société – bèth temps a, qu'i èra ua grana solidaritat – laurar peth vesin o semiar – ara, qu'ei acabat – chacun pour soi
11'20 Idem – eras prestacions – curar eth barats – qu'èra dab eth impòsts – botavan calhaus sus era rota – que venguian d'ua peirèra – anar coélher era pèira dab eth tamborèu
14'30 Idem – era haria – eth gran tath bolangèr tà pagar eth pan – ua mòla a Castèthviague – a Sarrós tanben, mes sonque tà hèr eth pescajons o atau – ua auta mòla a Montastruc – ací, qu'i èra eth horn, mes non l'a pas jàmes vist a marchar
JPF-09[SL-McS-Dh-4]
0'00 Idem – qu'ac des.he un dia
0'38 Société – exil – gran pair que partic en Argentina, son pair que neishec a Buenos-Aires, e son oncle e sa tanta a Rio de Janeiro – son gran pair qu'èra un aventurèr – que's despensava tostemps era moneda – sa pair qu'èra tornat a 19 ans d'Argentina, tath servici – gran pair neishut ena maison – n'èra pas pro seriós entà hèr fortuna aciu delà
02'35 Idem – idem – hemna deth gran pair qu'èra venguda d'Artiga-Nava – qu'èra eth darrèr, un qu'èra partit tà Bordèu, eth aute tà Montespan – quan tornè, que hèva eths transpòrts – n'a pas jàmes sabut de qué vivian en America
04'40 Idem – idem – pendent aqueth temps, qu'i avia un bordalèr a casa – sa pair que tornèc e hèr era Guère de 14 – que's maridec en 1923
05'45 Guerre 14 – sa pair qu'èra prisonèr e que s'èra escapat – eth alemands que l'avian balhat de qué – que s'èra hèit atrapar
06'30 Guerre 40 – eth alemands quan passavan a Higaròu – un pòste qu'i èra – que vic quan era Badèrca se cramèc – ua humatèra – eth maquís que peguejè, que'u ataquèren a Mana - eths alemands que's venjèren – a Marsolàs – qu'ei tanben un shinhau era fauta deth maquís – qu'èran mau organisats
10'10 Idem – maquís – bèths uns qu'entravan enas maisons entà panar
10'55 Guerr 14 – obús sus era cheminèia – qu'èra estat escultat per familha deth son bèu pair
12'15 Idem – un esclopet sus era cheminèia, ua tabaquèra – sa pair qu'ac avia hèt en Alemanha
13'00 Société – tostemps monde a casa – velhar, condar condes
15'10 Territoire – St Martin, un quartièr a despart – en temps, eras arrelacions n'èran pas tan bonas que ara
JPF-09[SL-McS-Dh-5]
0'30 Arreproèr - « hemnas d'Arroèda o vacas d'Arbàs, te'n amorres cap, se te'n amorrachas, que la pagaràs » - mes sa hemna qu'ei d'Arroèda
01'00 Territoire – per anar tà Montastruc, que'u cau passar per Arroèda, en èster de Montastruc, eth-madeish – en temps, non s'i podia cap passar peth Sarrat dera Lua en autò – sa mair que n'èra sortida
02'35 Nadau – ua irange e ua tableta de chocolat a Nadau – ara, que son tròp guastats – eth, n'a pas jàmes vist a botar ua soca en huec – Cap d'An qu'èra un dia coma un aute
04'10 Société – evolution – eth, qu'avè trebalhat tà pagà's ua bicicleta – nat present – partir tara escòla dab eth pantalons a mieja cama dab era neu sus eth molets – en temps, qu'èra tròp, mes ara, n'ei pas pro – s'eth arregent vos fotia ua teca, se vos planhiatz a casa, que n'aviatz ua auta
05'55 Candelèra – pescajons
06'30 Carnaval – pro pòc – portar linçòus sus era cara
07'30 Jòc – eth Tustèth – estacar un calhau coma s'èra quauqu'un que tustava
08'10 Eth Calhavari – un veuse quan s'arremaridava – machantisa qu'èra – que calia que paguèssi de qué béver
09'15 Jòcs – hèr un shiulet – que cau que sabe era pèth – ua tija joena - « saba, saba, pèth de craba »
10'15 Lenga – gascon – tostemps parlat, mèma ena escòla – son darrèr arregent qu'èra d'Estadens – qu'avian eth dret de'n parlar – ua arregenta, hilha de gendarme
11'25 Idem – en Argentina, son gran pair que parlava francés e gascon dab sons parents – dab son frair e sa sòr (eth) que parlavan gascon – dab sa hilha tanben, ara que'n sap parlar
12'35 Idem – que'n parla tanben dab sa hemna
13'30 Idem – arrepresentacion deth gascon – nada diferença entre eras duas lengas
14'05 Société – avénguer deth país – que s'ac ved mau – arrominguèras pertot – qu'ei ua question de nombre e de gost tanben – ua dalhusa qu'a
JPF-09[SL-McS-Dh-6]
0'00 Seguida – copar era èrba
01'55 Société – evolution – ara dab eth tractors, non parla pas ad arrés mès – en temps, que ralhavan eth monde, e eras vacas qu'arrumiavan – ací, qu'èran biens dab totis
03'35 Intime – mestièr – chaufur de « poids lourd » - qu'anava dinc a Pau o Perpinhan – non dormiva pas pro – quauques que s'estavan tostemps en vilatge
05'20 Servici militari a París – qu'èra dur – s'aviatz herèba, que partiatz en preson – mes qu'apren a víver
07'00 Guerre Algeria – devarat a Oran – 27 oras de travessada dab era mar maishanta – que gomí – on anè après – vianda plea de vermes que'us balhèren a minjar – tà on anèren, qu'èra mès dangerós
10'50 Idem – que plastiquèren un potèu – dificultats de comprenedura – qu'èra eth estiu 1956 – a Baiona, qu'èra estat convocat – eth algerians que hèvan era guerilla – qu'i passè 6 meses
14'20 Idem – un ser que s'arretrobè en un combat dab eras balas que shiulavan – n'èra pas briga interressent – era moneda que tocavann, mentat per eth, mentat peths parents – en tornar, que l'arreclamèren 3000 fr, qu'avia tocat tròp... - los voló pas pagar
JPF-09[SL-McS-Dh-7]
0'00 Seguida – mes que paguè totun
Créateur
Jean-Paul Ferré, enquêteur
Source
JPF-31[SS-McS-Dh]
Éditeur
Eth Ostau Comengés
Date
05/12/2012
Format
Texte/html
Langue
gascon
Type
Texte
Spatial Coverage
Montastruc de Salies
Person Item Type Metadata
Birth Date
1932
Birthplace
Montastruc de Salies
Collection
Citer ce document
Jean-Paul Ferré, enquêteur, “Collectage de Henri - (Montastruc de Salies-31),” Oralitat de Gasconha, consulté le 22 novembre 2024, https://culturaviva.audio-lab.org/items/show/568.