Collectage de Jean-Marie 5 - (Cier de rivière-31)

Dublin Core

Titre

Collectage de Jean-Marie 5 - (Cier de rivière-31)

Abstract

Sujet

Choléra
Typhoïde
Eau courante
Sobriquets (villages)
Mesures agraires
Calendrier des travaux culturaux
Mesures de poids
Guerre mondiale (1939-1945) -- Dévaluation monétaire

Description

0'25 Histoire – Eth cholera en 1855 a Cièr – ua capèra eslhevada pr'amor deth cholerà – eth vielhs que condavan qu'arrossegavan dab un piòc eths mòrts entà enterrà'us entre Cièr e Ardieja – qu'i avè ua crotz de boès - « Era Crotz deths Mòrts » ça disian – entà non tocar-les –
05'35 Idem – era Capèra de Ste Germaine – Bienheureuse Germaine de Pibrac – ua diferença entre « saint » e « bienheureux », un degrèu menin
07'20 Idem – Ste Germaine de Pibrac – eras aparicions qu'arribèren tostemps a mainatges (que m'ac a dijà dit) – era legenda après que's basteish – ex de Michelet e deth son partit prés

13'45 Société – eras malaudias – era herèba thyphoïde – ua sòr de sa pair que se n'èra morta – ua vesia tanben que'n ho malauda pendent pausa – pr'amor dera aiga – en temps, qu'ar recuelhavan era aiga en un trauc murelhada dera bòrda – que s'empliva peth teulèr e pera aiga deth camin – que serviva tath bestiar, tara vaishèra e tara toalèta
16'25 Aiga – honts – era aiga correnta en 1900 (Castex, en 1908) - quate potses en quartièr – un qu'èra estat hèit peth son gran pair
18'10 Idem – arrosar eth camps – sonqu'un quartièr a baish deth vilatge – ua hont, era Lobèra, qu'èra estada captada tà aver era aiga correnta – de cap a 1940, ua grana eishuguèra – Cièr e Ardièja qu'arrosava 20 ectares – ua paishèra tà hèr pujar era aiga – tant de dias tà arrosar, qu'èra ua sorça de pelèjas entre Arieja e Cièr – hèr petar eth barratge
21'40 Idem – idem – tostemps entenut a díser que hoc mau captada era Lobèra – Osmin Cazaux (?) qu'avè venut era aiga a Ardieja, 5000 fr en òr – que's pelejèren – aquera moneda que ho goastada – Ardieja qu'èra limitada dab era aiga – eth monde qu'èran abituats a estauviar era aiga – era dorna en cap tà coélher-la
25'50 Idem – eth dornèr a casa sua – son gran pair qu'avè hèit tirar era aiga dera maison pr'amor que trobava qu'amiava tròp d'umiditat – e que tornèren a cercar era aiga ena hont – en 1955, que hèvan un arrepaish dab un codinèr, mes que'u calia era aiga correnta – qu'ac tornèren a botar
29'35 Société – evolucion – era electricitat, era aiga – que botèren era electricitat en 1928 – un lampion en cornèr – dab era electricitat que cambiava eth monde – electricitat pertot a casa-lor en temps, mèma ena porcatèra
32'30 Sobriquet Cièr – eth Mustureraires – eth musturèth qu'èra pan de blat mòro – monde qu'èran praubes en temps – sa pair no'u podia pas mès suportar – pan de carron (blat e segle), semiats, segats e batut amassa
34'50 Agriculture – quan un blat e balhava mesura per mesura, qu'èra ua hòrta bona annada – 1 mesura qu'ei 4aras74 - 21 mesuras que hè 1 ectara – mesura per mesura = per ua mesura de tèrra, ua mesura de blat – qu'arribava quan lauravan dab era luzerna
36'00 Idem – sasons – semiar eth blat en octobre o en noveme – segà'u en mes de julhet o aost – hèr morisco dessús – sauvent, non marchava pas, o cremava o torrava – en morisco, que semiavan faroch – eras vacas que s'i aholavan, e bèras uas que'n crebavan – que hèvan naps tanben sus eth morisco (1/3) – ath printemps, o trufas o bletas o blat mòro – era tèrra qu'èra tostemps tostemps pleia
39'50 Idem – pèças – monde que's pelejavan per ua arrèga
40'50 Agriculture – mesuras – eth qu'a actes en « mesura » - era mieja mesura – ua mesura qu'ei 20l – un jornau qu'ei 1 ectare e miei – que cau 6 jornadas e miei entà hèr un ectare – un jornau = 6 mesuras – ací, non parlavan pas sauvent deth jornau pr'amor qu'èra petit – mes eth mès corrent qu'èra era mesura
42'40 Eth pan – eth pan ara marca – duas marcas = 4kg – qu'èra mès coeit que ara – un horn en cada maison – eth, non n'a pas vist que'eras roeinas – un còp quan avian hèt pan en un horn deths vesins – e pendent era Guère – son frair que batia era pasta, e que i a un gèste a gahar – que la calia virar entà qu'esclatèssi
47'50 Mòler – un deth vilatge qu'anava mòler a Valentina – ath bolangèr, que'u balhavan eth blat – quan èra acabat eth blat, que pagavan eth pan – era carreta deth molièr, grana – que's pagava dab era punhèra – sauvent que's pelejavan – molièr, en çò deth Borramuth, mes qu'èra sortit de Valentina
50'25 Agriculture – era segle – véner eth gran tath marcat – eth marcats de Montrejau, St Gaudenç e Lanamèsa – a Montrejau, qu'èra en « gros » - no'n caperavan pa mès eth teulers – mes eths qu'avian era segle coma teulèrs, qu'èran coarres a fèt
53'30 Idem – Cièr, que devia èster, darrèr Sauvetèrra, un vilatge mès arric deth canton – pr'amor dera heruta – 4 o 5 T de pomas cada an – que'm balha 2 pomas : era Nacionala – pendent annadas, que ho eth sol a n'aver
57'20 Société – valor dera moneda – cost d'ua visita deth doctor a casa – ara fin dera Guère, qu'avian bilhets de banca americans – 20 sòs = 1 franc – quan anavan soetar era bona annada, qu'anavan véder eth gran pair de J Castex, que'us balhavan 10 sòs – qu'ei de mau comparar ara

Créateur

Lassalle Renaud, enquêteur

Source

RL-31[Ba-CR-Pjm6]

Éditeur

Eth Ostau Comengés

Date

16/11/2012

Format

Texte/html

Langue

gascon

Type

Texte

Spatial Coverage

Cier de Rivière

Person Item Type Metadata

Birth Date

1922

Birthplace

Cier de Rivière

Citer ce document

Lassalle Renaud, enquêteur, “Collectage de Jean-Marie 5 - (Cier de rivière-31),” Oralitat de Gasconha, consulté le 30 octobre 2024, https://culturaviva.audio-lab.org/items/show/591.

Formats de sortie