Collectage de Simon - Fabas

Dublin Core

Titre

Collectage de Simon - Fabas

Abstract

Sujet

Fête du village
Guerre mondiale (1939-1945) -- Maquis
Figures locales
École publique
Surnaturel (sorcières)
Charivari
Fenaison

Description

MF-09[SC-Fa-Bs]1

00’00 : Presentacion – Toponimia – sobriquets : Le Lobat, Le Capdèth – entrat en conselh municipua en remplaçament de son pair e mèra dempús 1988 –

01’46 : Mina de carbon – son gran-pair marchand de carbon – horns caudièrs – serviá ara preparacion dera “bouillie bordelaise” – eras vinhas dera vath de Garona (Carbona) – còsta de Rigapet : mina de linhita (carbon de baisha qualitat) – barrèc en 1923 - expediat ara gara de Casèras

06’08 : Era vinha – vinha en cada maison – anar vrenhar de cap a Longatjes – pagat dame un barricòt de vin

07’18 :Era comuna de Havars – 14 quartièrs - 4 escòlas : Shalaguèra, Le Bernés e doble pòste a Havars – 2 escolans ara escòla deth Bernés quan barrèc – minjar en empòrge – topinimia : La Shalaguèra, La Hita, Charles, Le Gavats, Le Bernés, Las Perinas, Lòssa, Le Pojac, L’Escarron, Bardau, Bidona, Carrèu, Pèires, Riu-Clar, Joan Noguèr, Domengeta, La Ruèra, Saurina, Sabina, Le Bodigàs , La Cassina, La Quèra, Le Potièr – Maharaja – definicion quèra : ròca, bòsc copat cada 50ans, maishanta qualitat.

13’19 :Eth bòsc – hèr era lenha – fòrça bòsc privats, plan petit de comunau – Un mèra de Havars que cambièc 62ha de bòsc contra ua campana deth Plan, aquera campana hienuda, ei classada monument istoric e non pòt pas èster venuda, era comuna deth Plan qu’ei donc proprietària de 62ha en Havars – anciana lana – interdit de pacatjar peth garda deth Plan – Campanòta –

16’15 : Relacions entre vilatges – identitat de cada comuna – eth sentiment d’apartenéncia – disparicion d’aqueth estacament dame eth monde novèu - fin programada deras comunas – importent d’èster a çò de sièu

19’50 : Istoèra – economia : les verièrs – catoliques e protestants – fabricacion deu veire lançada peths protestants –siliça (sablebroge que cau hèr hóner tà hèr veire) – maridatge de Verbizier, protestant, dame de Saint-Paul, catolica – de Grenier (vereriá e teulariá) – cementiri protestant ara limita de Sent Miquèu : vilatge protestant destrüit pendent Salet)- las guèrras de religion (còsta de Salet) – eth filon de sable que va de Sent Miquèu (Las Tres Pèiras) dinca Gabra: verièrs pertot – Salet , Cantagrilh : pèiras envelopadas de veire – era sua gran-mair que l’ensenhèc las tombas – Mas d’Asilh :que i avec “souffleurs de verre” – eth dret de’s hèr enterrar en çò de sièu – cementiri protestant a La Hita –Perès, hilh deth avocat de Senta Crotz qu’aviá defendut eth rei d’Espanha que’s hec enterrar en son casau – aute exemple a Cediròus –

32’00: Eth Castèth – venut mes d’un còp – crompat per Jean Luc Paran (laThéorie des yeux) :que hasiá bòlas de tèrra que’ s venián a un prètz extraordinari –

32’50 :Comèrcis :2 cafès restaurants – 1haure(maréchal ferrant) – eth talhur- costumesblus tara comunuion, tostemps en arretard, passar eth darrèr còp de hèr un quart d’ora abans era messa – lissar dambe eth hèr a carbonia – un bolangèr – marchands de lenha e de piquets .

35’55:Hèsta de Havars: 15d’aost – tuavan un buòu quese veniá a totes eths abitants de Havars – eth bochèr de Casèras que pujava abans era hèsta entà véner vianda peras maisons – repèish dera hèsta – dignitat de l’ostau – eths invitats se’n tornavan dam era crostada e vianda naths que non èran pas venguts – ara qu’ei eth arrevèrs – crostada de pasta levada – hèr levar era pasta en lhet cauhat coma en plen ivèrn – tot un trabalh - le taston - horn en cada ostau tà hèr le pan

42’39 : Guèrra d’Espanha – economia: les refugiats espanhòus que passavan peus ostaus entà hèr vermicèli (Llop)– refractari ath franquisme emulitat – vivián eni bòsques (cabanas decarboèrs) – recercats peths gendarmas entiò 1945 – monde seriós, serviable e onèste- un espanhòu tuat ena horèst dera Hita per un casse – Pesderarelifgion deth temps de Franco : anecdòta de Morèra, curè de Havars qu’organisèc ua sortida en Espanha (Val d’Aran)
dame eths mainatges ( interdiccion de daurir eths magasins eth dimenge) –

51’00 : Guèrra 1939-1945 : maquís de Coteret (Cediròus), maquís de Bèthhag – Par deu Havar/Haugar (Sent Miquèu) : òmes deth quartièr cramats en un estable –Pierre CAMMAS de Sent Miquèu qu’a vist son pair a partir en tot diguer “que vau tornar.....” – hemna tuada ath bòrd dera rota pera colona que partiá cap a Bèthhag e Marsolans – eths parachutatges (avions qu’arrodavan era net) – avions d’Englatèrra – L’afèr deu fotografa de Saliás penjat pera Resisténcia – denonciacions –

57’28: Rites calendaris – Nadau – messa de Miejanet – eth curè de Havars

MF-09[SC-Fa-Bs]2

00’00: Eth curè de Havars (seguida) – hèr un present entà cada dròlle entà Nadau, sense díguer qu’èra eth curè– prénguer eth dessert en cada familha tara prumèra comunion – pagava eths impagats deth monde ath bolangèr – anecdòtas dam eeths Alemans, ténguer tèsta ara Komandantur de Foish – arrestat peths gendarmas – eth curè qu’èra respactat – crompar cigaretas en Andòrra, anecdòtas dame eths doanièrs – un curè modèrne, evoluat – Mois de Marie en cada quartièr le dijaus - discussion entre un legionaricomunista e eth curè, qu’avavan véde eth rugbi ensemble *

09’44 : eras crotzes:

10’12 :Rites Calendaris – Sent Joan – huec dins cada quartièr – huec en vilatge – charpanta tà bastir eth huec

11’07 : vita en cada quartièr : velhadas – hèr ara manilha, cambiar d’ostau cada net – hè’s era trencada era net entà poder anar jogar ara manilha ath ser –

12’35 : Sent Joan (seguida) – amassar eth tison – botar era crotz sus era pòrta deth establa entà qu’era malautiá non venguessa, mes per tradicion que per credença – botar era data - sus era pòrta dera masion o deth chai entà qu’eth vin conservèssa –

14’00 : Farças e despièts – calhavari – farças eth diluns de net dera hèsta – prénguer flors a Cediròus e portatz-las a Bèthvéder – jamès copar, desplaçar – anecdòcta d’ua hemna trompada peths sièvis dròlles – eths tustets, arrestats pr’amor deras plentas (pòrtas copadas) – anar eras guidas a quauqu’un de Bedelha.... – anar balhar un còp de man aths de Senta Crotz – complicitat deth hilh deth gendarma entà èster tranquille –

21’13 :Credenças – podoèras – bromas eni bòsques - “eras podoèras que trabalhan” - broishas, lopsgaros – eths guerissurs – causas curioisas que se’n passa – “eras podoèras que ruscan” – un Galin de Sent Crotz qu’arretrobava eras personas o eras causas – sense prénguer moneda – un hontanhèr, le Tutú, quan passava sus l’aiga que tremblava

Créateur

Mathieu Fauré, enquêteur

Source

MF-09[SC-Fa-Bs]1

Date

17/05/2018

Format

Texte/html

Langue

gascon

Type

Texte

Spatial Coverage

Fabas

Person Item Type Metadata

Birth Date

25/11/1944

Birthplace

Fabas

Citer ce document

Mathieu Fauré, enquêteur, “Collectage de Simon - Fabas,” Oralitat de Gasconha, consulté le 31 octobre 2024, https://culturaviva.audio-lab.org/items/show/656.

Formats de sortie