Collectage de François - Mercenac, Brune

Dublin Core

Titre

Collectage de François - Mercenac, Brune

Abstract

Sujet

Agriculture -- aspects économiques
Attelage -- bovins
Races bovines
Guerre mondiale (1939-1945) -- Histoire
Mines (sites d'extraction)

Description

MF-09[SL-Me-Cf]1

00’15 : Presentacion – nescut en 1947 ara Hita – son pair presoèr de guèrra - sons parents bordalèrs ara Hita de 1945 dinca 1964 – 85 vacas sense amontanhar – 100ha – son pair volec pas que sia agricultor – mestièr de menusèr – entrat sindicat deras aigas –retretat dempús 2006 – ara retrèta atelatge de buòus – crompar buòus Salers negris en Cantal

03’33 : Eras raças de buòus – Salers neras pro rare, unic en Arièja – castas entà laurar e tirar era liüsa, tirar lenha - gascons – mirandesis – passatge deths buòus aras vacas, 3 o 4 parelh de vacas entà trabalhar – crompar eth 1èr tractur dam eths sòus deths buòus - [sonada de telefòna] – dompdar eths buòus – eth junh – juntis eths dus ensemble – adujat per Pierrot de Piulet – eras joatas – Lionel Rouanet – diferenças junh (sense cavilhas) e joata (calhivas), dam eth junh que son mès plan cohats – dompdar peth plaser – eths buòus son coma eths sièvis dròlles – demonstracions e manisfestacions : Autrefois le Couserans, participacion ara festa dels traginers a Balsareny en Catalonha (hèsta deths mulatèrs) – en tot tornar arrestat pera nhèu a Puigcerdà dame 8 buòus, buòus lotjats en uá bòrda nà passar era net – passion e fiertat – trabalhar ara guida – comandar-les en francés o en gascon - Houblon e Uròs - noms de vacas : Mulò, Parda, Gaja, Mascarí, - noms deth parelh : Mulè, Mascarè – ara nom ara letra – suissas, vacas deth praube (lèt, vedèth, vianda e trabalhar)- eths crotzaments de ara nà hèr vianda – eths taures – cambiar eth sanc –

MF-09[SL-Me-Cf]2

00’00 : Era bòrda dera Hita – eths proprietatris : Lucien Oriac – dus frairs sortits de Massat – transpòrts a chaval e après linhas de buses – crompèren era Hita – cap de reprenur après eris – reas vacas venudas e remplaçadas per suissas – logat per un de Ribèra Nert (100 vaca) – eth petit hilh Oriac que hèc falhita dam era vacas – sosn regrets d’aver deishat era Hita – hormatgeriá Faup – eth barquet (hariás)

05’30 : Partir ara armada – arribada a Mercenac – eth son hilh qu’a crompat vacas Aubrac

07’14 :Toponimia : Bruna [br’ynu], Boishet, Savaric, Berdó, Bagert, Bèth Lòc, Ussòu, Sèrra,Vergèr – Noms de maisons : cap de sobriquet de maisons

08’50 : Agricultura : un vesin( Gaston Coumes) que hasiá charron e porgaire (blat) – era mashina entà porgar, passava peras maisons , abans era batusas – Barthet de Bèth Hag, batusas – palhèrs - civada – milhgròs – embucar – raças de pòrc (anglesis) - eths neris – hèr vénguer eths pòrcs

13’07 : Puentis – eth haure (maréchal Ferrant) – verariá en anar sus Bernadat - tèrra tirada per Claroux de Mana (pòts) – eth arrestaurant, era escòla - auta escòla a Bernadat (Bèth Hag) – eths de Montaut anavan ara escòla a Bernadat – era veirariá – era causiá – era casèrna ara Cava – 12 familhas – uá trentiada d’obrièrs – Eth Tucòu (mina a Bonropaus) – galeriás dinca Mercenac – que i entravan dame camions (plastrèras) – eths obrièrs blancs de plastre – capde mascos - escòla dobla ara Cava (dus corses) – ara totas eras pòrtas que son barradas – apartaments deths obrièrs – Era Cantina ( espiçariá e cafè) ath bòrd deth Salat – un aute cafè sus era plaça – tornar draubir era carrièra ?

27’57 : Escòla – anar ara escòla dempús era Hita – dinnar en çò deth mèra (Brunet)

29’20 : Eths castèths – eth castèth de Madama Bordes – Un aute castèth darrèr era Cava

30’23 : Eth Salat – hèr devarar grumas dam bracas (radèus) – demonstracions de radèus a Autrefois le Couserans – portar lenha dinca Sent Guironç dame buòus –

31’55 : Lenha – Eth trincabala – anar cercar era grumas en bòsc – eth arresèc a Prat (Anouilh) – corvada de lenha eth diá de sannar eth pòrc (abàter) – casse, castanhèr, tremo – piquets d’acaciars tara vinha

35’18 : Era vinha – hè piquets d’acaciar – 70 semaus foladas – 3 vinhas – eth descavilhonur – desarossar – arrossar – semiar eth escorí

36’13 : copas de lenha en comunau (Bèth Hag) – domaniau

38’49 : Gota Pregonda – peleja entre Mercenac e Prat ?

39’40 : era Guèrra de 39 - 45 – era ocupacion – Marsolans –Eth Mariòu – Bèth Hag – Rimont – Eths Alemans ath Mariòu – son pair presoèr 5 ans en Alemanha – pendent uá permission, que s’anec amagar ena mina de Ribèra Nert (i èra nescut) dinca era fin dera guèrra – son gran pair qu’avec eths pè gelats e infirme pendent era guèrra de 1914-1918 - Son pair trabalhava en uá fèrma en Alemanha – trabalhavan dambe un taure e un chaval – eths passurs –

46’20 : Lenga - eth patuès parlat a casa – sa gran mair sabiá cap parlar francés, qu’aprenguec eth patuès dam era – ara escòla - tirar eras aurelhas - punissions ath ser – en vilatge se parlava mès francés – que’s parlava patuès dehòra

MF-09[SL-Me-Cf]3

00’00 : Lenga – Utilisacion e percepcion – ara parlam francés – transmission – diferenças patuès de per baish - diferenças passat Sent Guironç (Massat)- diferenças occitan/patuès – Era rabacèra (Massat : era trenca) – era horca (Massat : era hoishina) - eth era / eth la – dincath Mas d’Asil qu’ei parelh – patuès de Sent Gaudenç e Hautas Pireneas (apelacions) – avenir deth patuès – escòla tà parlar occitan (Jean-Paul Ferré) – reviscolada ? generacion un pòc especiala – aver un bacatge meslèu qued’aprénguer a parlar patuès – tant que i seram nosautis, après que’s va morir - era gent se parlan pas coma abans – eras primas – anar mes vite qu’eth vesin – avenir dera agricultura – eths paisans que’s sagnan (sucidis) – eths paisans que preguen vacanças – eth bestiar estacat – vetlar era vacas a vederar – mes bon enas bòrdas qu’a casa – gibre enes carrèus

12’12 : Societat e agricultura – era convivialiatat – s’adujavan – pas deishar banhar era èrba deth vesin - fachats entre vesins – bàter – escambis entre vilatges – ara batut qu’ei tot batut en uá ora

16’04 : Toponimia :Lebrat (camin dera lèbe) - Sobriquets de vilatges : Eths Bethhatoèsis

Créateur

Mathieu Fauré, enquêteur

Source

MF-09[SL-Me-Cf]1

Éditeur

Eth Ostau Comengés

Date

1302/2018

Format

Texte/html

Langue

gascon

Type

Texte

Spatial Coverage

Mercenac

Person Item Type Metadata

Birth Date

12/06/1947

Birthplace

La Hitte (Lacave)

Citer ce document

Mathieu Fauré, enquêteur, “Collectage de François - Mercenac, Brune,” Oralitat de Gasconha, consulté le 11 décembre 2024, https://culturaviva.audio-lab.org/items/show/666.

Formats de sortie