Collectage de Cyrille (Chein-Dessus)
Dublin Core
Titre
Collectage de Cyrille (Chein-Dessus)
Abstract
Description
31[AS-Ch-Fc2]-1
00’00 : era vinha – que i cau èster tot dia
00’20 : Batalha, d’autis còps – totis qu’avián vacas – VOC ué [gwé] – un sol que trebalha – totis eths autis que son vielhis e residents segondaris
1’28 : sobriquets de Batalha – çò de Sagaret – çò de Mativet (era que cag ath costat) – çò deth Monge / de Taruc – era maison vielha de Martinòt – eth Munièr – era escòla – que i aviá duas escòlas a Shenh (ua a Batalha e ua en vilatge) – Honhaire (Dominique) – Martinòt – GR : les coneGUEM cap e pas les coneguem CAP (accentuacion)
3’40 : un arregent qu’èra un pòc rude, M. Léon – que venguiá deth Nòrd (qu’èra pendent era guèrra) – non comprenguiá cap eth patuès – que les passava un baston s’enteniá a parlar patuès – eth que l’aviá eth ser qu’èra punit – era disciplina (trucs sus eths dits, hèr eth torn dera sala a còps de pès en cuu) – que l’aimavan quan mèma – que l’anavan copar era lenha
[arribada deth hilh]- que se n’anèc après era guèrra e que tornèc quauqu’un còp – que passava peras maisons nà véder eth monde e nà minjar pescajons – VOC : hèr gòg [tch] = hèr plaser
6’45 : eras culturas d’autis còps – eth blat que serviá nà pagar eth pan nath bolangèr – trufas, que’n semiavan – son pair que portava un car de trufas nà véner nà Saliás – que las crompavan nara semença a Salias – blat marin – pomèrs – que hadian sòus dab un peishic de tot – eths de delà eth còth qu’anavan semiar trufas en Plan d’Arraus, ena montanha
8’49 : eth Tojagar (localisacion) – en temps, qu’èra tot tojagas e qu’ac avian netejat (eth sòn gran pair de Bòrdas qu’ac avia crompat) – era tèrra que mancava – que l’anavan trebalhar pr’aiquí-amont – ué, que les ne vòu sobrar, tèrra – hèr èrba e arredalh a miejas (era mentat enath patron) – de tresum (1/3 nath patron deth planhòt)
11’20 : bòrdas luenh deth vilatge (ath Cap deth Tuc, en eths Hiamats) – que i amiavan eras vacas en ivèrn nà non pas caler pujà’i eth hiems, que l’avian sus plaça – que i pujavan en ivèrn nà apalhar e mólher
12’31 : eras vinhas – cadun qu’avia era sua – eris, que n’avian 2 (localizacion) – que n’i a plan que las avián en eths Lucs (que’n hè era lista) – vinha baisha – eras espalièras (vinhas sus auderòts ath torn deras pèças) – quan neishec eth, n’avián cap encara era vinha, sonque espalièras e pr’aquò eth tonèth que desbordava – plan de trebalh enà podar eras espalièras e eths auderòts – que caliá rentabilizar era superficia - eras varietats d’arradim – eth camirog enas espalièras – enas vinhas baishas, ua varietat que hadia de petivis gruns
31[AS-Ch-Fc2]-2
00’00 : eras vinhas (fin) – eras vrenhas – qu’amassavan era joenessa – que hadian era hèsta eth ser - eth ser, a casa, son pair que’s botava ena semau e shòrt e que prestia ena semau dam eths pès – après, que crompèren foluèrs e qu’ac esclatavan ena pèça – senon, quan haiá hered, n’èra cap avient de prestir dam eths pès – voc : era maitiada – que s’i shaütava – eras hilhas que se’n tornavan dam eras culòtas pleais d’arradims – que las mostravan de pertot – que hadian còder eth poret – qu’èra un arrepèish coma endà bàter – qu’èra ua hèsta
3’26 : eths preparatius – hèr trempar eras semaus e eth tonèth – que i botavan un caudèr d’aiga borida daguens nà hè’u aholar – eras barricas, que las caliá plan lavar nà que non prenessan era ombra – era qualitat deth vin : ath çò de Patòc, qu’avián de bon vin – ath çò de Honhaire, que’u deishavan borir tròp alavetz que’s caliá arrapar en eths barrons dera cadièra
31[AS-Ch-Fc2]-3
00’00 : eth ors que passava deth temps vielh, ena montanha – eth pair d’Emile (eth vesin) que’u condèc qu’aviá devarat eth tropèu de Palomèra – que’u mancava ua oelha – que i tornèc eth endeman mès eth ors que l’aviá minjada – ua hemna qu’aviá tanben vist eth ors a passar – que condavan qu’eth ors haiá ua passada ath debut de seteme – per davath eth Plan d’Arraus, que i a un pomèr, eths vielhis que condavan qu’eth ors las se minjava en tot passar
3’40 : eth pomèr deth Cueu de Cueilars plantat peths caçaires nà hèr vénguer eths sanglièrs
4’00 : n’a cap james caçat – que’s servic un còp deth fusilh a piston – que’u caliá borrar peth canon – son frair que caçava – qu’avián eth fusilh nara griva – eth, en tot apalhar eras oelhas – que se’n servic mès non marchèc cap coma cau e era griva que s’envolèc
5’30 : eths lops – en ua hièstra, que i avia barrons de hèr – qu’èra pr’amor deth lop – que condan que venguián minjar dam eths pòrcs – qu’èra deth temps dera gran mair
6’45 : eras hadas – era hont deras hadas – no’n sap cap arren
7’40 : eras sorcièras, que n’i a que i credián – un de Bòrdas qu’aviá anat véder ua hemna atau e que l’aviá recomandat, despuish Arbàs, de tornar-se’n, sense passar sus era aiga – que devec hèr un brave detorn – intervencion dera sua hemna : que n’i a que i creden encara
8’45 : eths dera Arièja que passavan en ivèrn peras maisons – eth non se’n bremba cap – entenut a condar peths vielhis que passavan mendiants – un còp, que n’i a 2 que passavan ath Sarrat – que dromian en truat dera bòrda – que n’i a un que les entenec a parlar – eth a un que diguiá : « Son cap mès bèras qu’eras tuas, aqueras ? ». Eras vacas deth mendiant qu’èran mès bèras. - En ivèrn, que mendiavan nà ganhà’s quauqu’un sòu
10’40 : eth patuès aprés a casa e enas maisons – eth francés qu’èra ena escòla – que n’i a que non sabian cap parlar francés en tot entrar ena escòla – ara, que parla patuès dab quauqu’un amic dera sua generacion – mès eths implantats e eths joenis no’u saben cap parlar – que s’arretròban en ua cabana nà parlar – çò qu’arrepresenta eth patuès – era lenga deth país – n’é cap bric eth mèma deth occitan que parlan ena television – no’s desbremba cap, eth patuès – eris, n’an cap parlat patuès enaths joesis – intervencion dera sua hemna – eths diferentis parlars : era lengua que càmbia de vilatge en vilatge – que torna eth hilh
31[AS-Ch-Fc2]-4
00’00 : rivalitats entram quartièrs dera comuna - explicacion deth nom Eth Taron – era petiva hoguèra quan nèish – GR : draubisca – d’autis còps, que la hadian còder nath pòrc – aqueste costat dera comuna, qu’é eth Taron ; a Shenh, que son eths Cuu-Blancs – era istuèra dera Crotz de Pèira – que i devian hèr ua glèisa mès finalament que’s hec a Shenh
1’55 : era 2da Guèrra Mondiala – non vengueren cap a Batalha – intervencion dera sua hemna sortida dera Baderca – on èra eth eth 11 d’aost 1944, que pujavan en còth deth Arriu nà cercar hoguèras dam 2 parelhs e eths tamborèus ena Sauvèra e qu’enteneren a tirar – era vrespada, que se n’anèren en Cap deth Tuc nà véder – eth pair de Maurice que laurèc tot eth diá
4’20 : son pair non hec cap era guèrra de 1914, qu’èra neishut en 1902 – que’n coneish que l’avian hèta : eth pair d’Emile, eth de Romain
5’25 : eths cambiaments e era evolucion – non va cap miélhor qu’abans – bilhèu va mès mau – n’avián cap sòus mès que s’acontentavan d’aquerò – que i avia trebalh nà totis – que n’i a plan que partiren e que son tornats dam de bonas arretrètas – intervencion dera sua hemna – que cita exemples deths que son partits - que s’ajudavan mès que non hèn ué – solidaritat d’autis còps e ué
8’45 : que i avia vacas en totas eras maisons mès pas plan – eth maximum, que n’an avut 7 en çò de sòn – ara, que i a mès de vacas que d’autis còps – qu’avian oelhas tanben – son pair que las crompèc pendent era guèrra – cada maison que n’avia – qu’èra era caparroja (era castilhonesa) – era tarasconesa, i volia cap hèr ena montanha – n’èran cap pro arrudas – un deth Sarrat dera Lia que volec amiar tarasconesas en Palomèra mès non s’i adaptèren cap – Shenh qu’avia un dret de pacatge a Palomèra – eth dia que volian amontanhar, que las mercavan – que las acompanhavan nà hèr-las passar eths prats e que sabián eth camin – eth pegader deth Sagaret = 88 – eth pair d’Emile qu’avia ua ancra de marina – Romain, ara Morèra, qu’avian un hèr de mulet – Sentenac de Cueilars qu’avia dus S – Lucien Fontas qu’avia LF – eris, qu’avian eth 8 mès que héren 88 (un 8 de cada costat) pr’amor un de Portèth qu’avia déjà eth 8 – eth pegader vielh n’èra cap hèr, qu’èra buès (boish) – qu’èra mès vielh – un còp mercadas, que i caliá passar un pelhòt umide
15’32 : pegar eras oelhas – que hadian hóner pega en ua casseròla – que i hicavan eth pegader – après, un còp pegadas, que i caliá passar aiga pr’amor que las cramava
00’00 : era vinha – que i cau èster tot dia
00’20 : Batalha, d’autis còps – totis qu’avián vacas – VOC ué [gwé] – un sol que trebalha – totis eths autis que son vielhis e residents segondaris
1’28 : sobriquets de Batalha – çò de Sagaret – çò de Mativet (era que cag ath costat) – çò deth Monge / de Taruc – era maison vielha de Martinòt – eth Munièr – era escòla – que i aviá duas escòlas a Shenh (ua a Batalha e ua en vilatge) – Honhaire (Dominique) – Martinòt – GR : les coneGUEM cap e pas les coneguem CAP (accentuacion)
3’40 : un arregent qu’èra un pòc rude, M. Léon – que venguiá deth Nòrd (qu’èra pendent era guèrra) – non comprenguiá cap eth patuès – que les passava un baston s’enteniá a parlar patuès – eth que l’aviá eth ser qu’èra punit – era disciplina (trucs sus eths dits, hèr eth torn dera sala a còps de pès en cuu) – que l’aimavan quan mèma – que l’anavan copar era lenha
[arribada deth hilh]- que se n’anèc après era guèrra e que tornèc quauqu’un còp – que passava peras maisons nà véder eth monde e nà minjar pescajons – VOC : hèr gòg [tch] = hèr plaser
6’45 : eras culturas d’autis còps – eth blat que serviá nà pagar eth pan nath bolangèr – trufas, que’n semiavan – son pair que portava un car de trufas nà véner nà Saliás – que las crompavan nara semença a Salias – blat marin – pomèrs – que hadian sòus dab un peishic de tot – eths de delà eth còth qu’anavan semiar trufas en Plan d’Arraus, ena montanha
8’49 : eth Tojagar (localisacion) – en temps, qu’èra tot tojagas e qu’ac avian netejat (eth sòn gran pair de Bòrdas qu’ac avia crompat) – era tèrra que mancava – que l’anavan trebalhar pr’aiquí-amont – ué, que les ne vòu sobrar, tèrra – hèr èrba e arredalh a miejas (era mentat enath patron) – de tresum (1/3 nath patron deth planhòt)
11’20 : bòrdas luenh deth vilatge (ath Cap deth Tuc, en eths Hiamats) – que i amiavan eras vacas en ivèrn nà non pas caler pujà’i eth hiems, que l’avian sus plaça – que i pujavan en ivèrn nà apalhar e mólher
12’31 : eras vinhas – cadun qu’avia era sua – eris, que n’avian 2 (localizacion) – que n’i a plan que las avián en eths Lucs (que’n hè era lista) – vinha baisha – eras espalièras (vinhas sus auderòts ath torn deras pèças) – quan neishec eth, n’avián cap encara era vinha, sonque espalièras e pr’aquò eth tonèth que desbordava – plan de trebalh enà podar eras espalièras e eths auderòts – que caliá rentabilizar era superficia - eras varietats d’arradim – eth camirog enas espalièras – enas vinhas baishas, ua varietat que hadia de petivis gruns
31[AS-Ch-Fc2]-2
00’00 : eras vinhas (fin) – eras vrenhas – qu’amassavan era joenessa – que hadian era hèsta eth ser - eth ser, a casa, son pair que’s botava ena semau e shòrt e que prestia ena semau dam eths pès – après, que crompèren foluèrs e qu’ac esclatavan ena pèça – senon, quan haiá hered, n’èra cap avient de prestir dam eths pès – voc : era maitiada – que s’i shaütava – eras hilhas que se’n tornavan dam eras culòtas pleais d’arradims – que las mostravan de pertot – que hadian còder eth poret – qu’èra un arrepèish coma endà bàter – qu’èra ua hèsta
3’26 : eths preparatius – hèr trempar eras semaus e eth tonèth – que i botavan un caudèr d’aiga borida daguens nà hè’u aholar – eras barricas, que las caliá plan lavar nà que non prenessan era ombra – era qualitat deth vin : ath çò de Patòc, qu’avián de bon vin – ath çò de Honhaire, que’u deishavan borir tròp alavetz que’s caliá arrapar en eths barrons dera cadièra
31[AS-Ch-Fc2]-3
00’00 : eth ors que passava deth temps vielh, ena montanha – eth pair d’Emile (eth vesin) que’u condèc qu’aviá devarat eth tropèu de Palomèra – que’u mancava ua oelha – que i tornèc eth endeman mès eth ors que l’aviá minjada – ua hemna qu’aviá tanben vist eth ors a passar – que condavan qu’eth ors haiá ua passada ath debut de seteme – per davath eth Plan d’Arraus, que i a un pomèr, eths vielhis que condavan qu’eth ors las se minjava en tot passar
3’40 : eth pomèr deth Cueu de Cueilars plantat peths caçaires nà hèr vénguer eths sanglièrs
4’00 : n’a cap james caçat – que’s servic un còp deth fusilh a piston – que’u caliá borrar peth canon – son frair que caçava – qu’avián eth fusilh nara griva – eth, en tot apalhar eras oelhas – que se’n servic mès non marchèc cap coma cau e era griva que s’envolèc
5’30 : eths lops – en ua hièstra, que i avia barrons de hèr – qu’èra pr’amor deth lop – que condan que venguián minjar dam eths pòrcs – qu’èra deth temps dera gran mair
6’45 : eras hadas – era hont deras hadas – no’n sap cap arren
7’40 : eras sorcièras, que n’i a que i credián – un de Bòrdas qu’aviá anat véder ua hemna atau e que l’aviá recomandat, despuish Arbàs, de tornar-se’n, sense passar sus era aiga – que devec hèr un brave detorn – intervencion dera sua hemna : que n’i a que i creden encara
8’45 : eths dera Arièja que passavan en ivèrn peras maisons – eth non se’n bremba cap – entenut a condar peths vielhis que passavan mendiants – un còp, que n’i a 2 que passavan ath Sarrat – que dromian en truat dera bòrda – que n’i a un que les entenec a parlar – eth a un que diguiá : « Son cap mès bèras qu’eras tuas, aqueras ? ». Eras vacas deth mendiant qu’èran mès bèras. - En ivèrn, que mendiavan nà ganhà’s quauqu’un sòu
10’40 : eth patuès aprés a casa e enas maisons – eth francés qu’èra ena escòla – que n’i a que non sabian cap parlar francés en tot entrar ena escòla – ara, que parla patuès dab quauqu’un amic dera sua generacion – mès eths implantats e eths joenis no’u saben cap parlar – que s’arretròban en ua cabana nà parlar – çò qu’arrepresenta eth patuès – era lenga deth país – n’é cap bric eth mèma deth occitan que parlan ena television – no’s desbremba cap, eth patuès – eris, n’an cap parlat patuès enaths joesis – intervencion dera sua hemna – eths diferentis parlars : era lengua que càmbia de vilatge en vilatge – que torna eth hilh
31[AS-Ch-Fc2]-4
00’00 : rivalitats entram quartièrs dera comuna - explicacion deth nom Eth Taron – era petiva hoguèra quan nèish – GR : draubisca – d’autis còps, que la hadian còder nath pòrc – aqueste costat dera comuna, qu’é eth Taron ; a Shenh, que son eths Cuu-Blancs – era istuèra dera Crotz de Pèira – que i devian hèr ua glèisa mès finalament que’s hec a Shenh
1’55 : era 2da Guèrra Mondiala – non vengueren cap a Batalha – intervencion dera sua hemna sortida dera Baderca – on èra eth eth 11 d’aost 1944, que pujavan en còth deth Arriu nà cercar hoguèras dam 2 parelhs e eths tamborèus ena Sauvèra e qu’enteneren a tirar – era vrespada, que se n’anèren en Cap deth Tuc nà véder – eth pair de Maurice que laurèc tot eth diá
4’20 : son pair non hec cap era guèrra de 1914, qu’èra neishut en 1902 – que’n coneish que l’avian hèta : eth pair d’Emile, eth de Romain
5’25 : eths cambiaments e era evolucion – non va cap miélhor qu’abans – bilhèu va mès mau – n’avián cap sòus mès que s’acontentavan d’aquerò – que i avia trebalh nà totis – que n’i a plan que partiren e que son tornats dam de bonas arretrètas – intervencion dera sua hemna – que cita exemples deths que son partits - que s’ajudavan mès que non hèn ué – solidaritat d’autis còps e ué
8’45 : que i avia vacas en totas eras maisons mès pas plan – eth maximum, que n’an avut 7 en çò de sòn – ara, que i a mès de vacas que d’autis còps – qu’avian oelhas tanben – son pair que las crompèc pendent era guèrra – cada maison que n’avia – qu’èra era caparroja (era castilhonesa) – era tarasconesa, i volia cap hèr ena montanha – n’èran cap pro arrudas – un deth Sarrat dera Lia que volec amiar tarasconesas en Palomèra mès non s’i adaptèren cap – Shenh qu’avia un dret de pacatge a Palomèra – eth dia que volian amontanhar, que las mercavan – que las acompanhavan nà hèr-las passar eths prats e que sabián eth camin – eth pegader deth Sagaret = 88 – eth pair d’Emile qu’avia ua ancra de marina – Romain, ara Morèra, qu’avian un hèr de mulet – Sentenac de Cueilars qu’avia dus S – Lucien Fontas qu’avia LF – eris, qu’avian eth 8 mès que héren 88 (un 8 de cada costat) pr’amor un de Portèth qu’avia déjà eth 8 – eth pegader vielh n’èra cap hèr, qu’èra buès (boish) – qu’èra mès vielh – un còp mercadas, que i caliá passar un pelhòt umide
15’32 : pegar eras oelhas – que hadian hóner pega en ua casseròla – que i hicavan eth pegader – après, un còp pegadas, que i caliá passar aiga pr’amor que las cramava
Créateur
Jean-Paul Ferré, enquêteur
Source
31[AS-Ch-Fc2]
Éditeur
Eth Ostau Comengés
Date
29-9-2012
Format
Texte/html
Langue
gascon
Type
Texte
Spatial Coverage
Chein-Dessus, Batalha
Person Item Type Metadata
Birth Date
21/08/1929
Birthplace
Chein-Dessus
Collection
Citer ce document
Jean-Paul Ferré, enquêteur, “Collectage de Cyrille (Chein-Dessus),” Oralitat de Gasconha, consulté le 30 octobre 2024, https://culturaviva.audio-lab.org/items/show/687.