Collectage de Jean-Timothé (Chein-Dessus)

Collectage de Jean-Timothé (Chein-Dessus)

0’00 : erbejar d’autis còps – istuèra que les arribèc, enà son pair e nà eth un prat (eth Encolin) – que cargava èrba pas seca a fèt en un liòt – eth armèth que’s copèc – que’n heren un dab juncs – atau, que poderen acabar d’entrar era èrba – que les arribava tanben de còps de doblar (botar un parelh devant eth aute nà pujar)
2’40 : hèr eths medasses – s’èra plan hèt, era èrba no’s banhava cap
3’45 : en còth deth Arriu, que i anavan enà hèr pèisher mès que i aviá tanben culturas – eris qu’avián tèrras aths Hiamats – son gran pair que crompèc tèrra pr’aiquí-amont, eth prètz qu’èra mès interessent pr’amor a Shenh, que costava mès car, era tèrra – mès, se plaviá en mes de junh, eth blat que’s cocava e non valiá cap arren – que i haián morisco, civada e blat – eth blat, que’u cau tèrrahòrt – a Shenh Damont e a Shenh Davath, que i venguiá
6’44 : pendent era 2da GM, n’avián cap pan - son pair qu’anèc hèr mòler un sac de blat ena Mòla Nava en tot hèr un gran detorn – que portava eth sac sus era esquiá - « Non pesarà cap tant quan te’n tornes » - eths molièrs que punheravan – un de Shenh qu’aviá un concassur mès n’anava cap coma cap – un còp, qu’anèc mòler a Batalha, eth molièr que punherèc e après era sua bèra hilha que tornèc enà punherar nà hèr pescajons – un vesin que s’i trobava tanben e que hec ua brava punhèra
11’00 : era 2da GM – que passava per Arbàs – quan se cramèc era Baderca, qu’erbejavan en eths Hiamats – que vedián eths Alemands a pujar – n’aviá cap arbes coma ué, que les vedián a pujar nà Herran – que’s triguèren a Arbàs – eth curè que deviá sonar eras campanas mès n’ac hec cap – dus maquisards que’s heren atrapar – un maquisard que les vic a passar mès n’èra cap pro amagat e que l’aucideren – a Herran, non heren cap arren – ara Baderca, non trobèren cap sonque un innocent e que cramèren eth vilatge – despuish eths Hiamats, que viren eth hum – eths Alemands que devarèren un tamborèu cargat deth çò qu’avián panat ara Baderca e cap-avath de cap a Gorga – e eth camin que penja, que’u tenguián peth tirader – eth monde de Gorga qu’èran amagats ena bòrda – eths Alemands que les avián panat ua vaca e eth cambalhon – ara plaça deth cambalhon, que i avian botat dus calhaus – quan passèren per Shenh, que’s triguèren athçò de Monge nà demandar aiga – un vesin qu’anava hèr èrba que trobèc eths Alemands dus còps peth camin – qu’èra estat chocat
16’40 : deth temps de son pair, que i aviá mendiants que passavan – eras gents que les conselhavan d’anar ath çò de Jean – que les haián còder quartons enà sopar – e que dromian en truat – eth pair de Jean que les anèc escotar – que comparavan eth bestiar dab eth sòn – eth ivèrn, eths dera Arièja que passavan peras maisons mès qu’èran mès arriches qu’eth que les dava a sopar
18’35 : istuèra de Pachèn, un vesin deths sòns – non hadia cap james huec a casa sua e que se n’anava velhar ath çò deths autis nà cauhà’s – qu’anava tanben en cafè eth dissabde – non jogava cap aras cartas – que’s tirava eras galòtas e escotar eth monde – un diá, que s’adromic e quan se’n volec anar, cap de galòtas – eth patron que’u venec un aute parèlh de galòtas – voc galòtas (= esclòps)
21’12 : era aiga, que l’anavan cercar ena hont, en vergèr – après, que heren ua presa d’aiga dab eth tuièu en plomb – après, que botèren eths compturs – que hadian béver eras vacas en ua nòca en buès mès en ivèrn qu’èra torrada – eras vacas no’n volian cap tròp – eris, qu’an era aiga deth còth deth Arriu – era hont qu’é mès baisha qu’eras maisons d’Arraigon alavetz qu’alimenta eth vilatge de Shenh – eras honts que i a en eths prats – damont, que i a nòcs de castanhèr – que hadian béver eras vacas peras lacas
25’16 : eths sobriquets d’Arraigon – çò de Marogan – era maison qu’èra de ua hemna sola – son gran pair que la crompèc – que s’aperava Jacques-Timothé e era maison que venguec çò de Timothé – d’autis sobriquets : Joana, Morèu, Cole - que parla de ua hemna de Montgalhard sortida de çò de Garilhet qu’a poders enà suenhar eras gents – localizacion deras maisons d’Arraigon e deths sobriquets – entram Cole e Morèu, que i aviá un caminòt estret per on passavan nà hèr béver eras vacas – que i aviá un trauc ena paret dera bòrda, que’u fotec un patac – çò deth Charron – que hadia carretas – que i avia duas autras maisons – davath, çò deth Garda – çò de Pepic – çò de Corilha – çò deth Avet – çò deth Haure – çò de Condora
33’30 : eth patuès aprés a casa dab eths parents – dab era sua hemna, non parlavan cap patuès – que’n parlava dab eth vesin – ena escòla, no’n caliá cap parlar – çò qu’arrepresenta eth patuès – no’s parla cap mès patuès
35’14 : Toponimia Era Arruera de Shenh : lectura de païsatge despuish eth portau de casa sua : eth Còth deth Arriu, eth Clòt de Boisha, eth Cap de Boisha, eth Clòt dera Artiga, Eth Trauc de Madama, Eras Escomas, Eras Comas (Broas) Neras, Era Coma deths Bròcs deths Lavats, Era Broas deth Saut, Era Pèira qu’arrèsta – ara, qu’é boscat – ua annada, que i aviá amiat eth parelh enà pèisher – qu’èran a 5 m deth potz (podac) – qu’avec pòur que sautèssan en trauc (en Plan deth Lac)

Jean-Paul Ferré, enquêteur

31[AS-Ch-Tjt4]

Eth Ostau Comengés

4/1/2007

Texte/html

gascon

Texte

Chein-Dessus, Arraigon

04/04/1224

Chein-Dessus