Collecte de Louis - (Rimont)
Dublin Core
Titre
Collecte de Louis - (Rimont)
Abstract
Sujet
Sobriquets (villages)
Alimentation
Pain
Guerre mondiale (1939-1945) -- Maquis
Guerre mondiale (1939-1945) -- Histoire
Description
RL-09[SG-Ri-Gl-1]
00’00: Sobriquet – çò d’Oliu – cada maison qu’a un nom : Eth Camp, Era Cava, Fajau – grafia deths topomines – Auliou (problèma de GPS) –
03’06 : Escòla – eth vilatge de Brolh – era escòla de Brolh dam 14 gafets – barrèc e tornèc a draubir 6 ans – 2 escòlas a Rimont, 1 ath vilatge de Bastard, 1 a Combalonga e 1 ath Culhurèr – 700 abitants
05’25 : Comercis -Rimont qu’èra un vilatge importents – 4 “hôtel-restaurants”, 4 espiçariás, 1 tabac, 1 marchand de linge, 1 marchand de cauçuras – ua gròssa hèira cada mes, era hèira deths bueus, reputada – eth país qu’ei en regression
06’56 : Sobriquets – Bastard : Jambet, Eth cap deth Farat, Era Sala, Cardoet - Claude de Jambet – sobriquets entà distinguir monde qu’avian eth madeish nom de familha.
11’18 : Era aiga – hont baish ath bòrd deh riu entà poder béver – era vacas qu’anavan béver era ribèra – hont bastida en pèira – ua reserva de 300 l – moto-pompa entà hèr pujar era aiga ena bòrda e danguens – anar cercar era aiga enà dinnar e hèr era vaishèra – era aiga dera vaishèra nath pòc – estauviar era aiga – cada fèrma era sua hont – Brolh hont collectiva –Era Escura, hèr 2km enà aver ua hont bona -
15’13 : Era nèu – eth caminòt enà poder passar
15’52 : Toponimia – Era Tèrra Roja –
RL-09[SG-Ri-Gl-2]
00’00 : Toponimia (seguida) – Eth prat d’Oliu, prat de Derrèr, prat dera Hont, prat deth Carrèr – partatge deras parcèlas, petitas parcèlas - regropament
01’23 : Culturas e alimentacion – blat, milhgròs, truhas – poralha, lapins e eth pòrc – hèr charcuteria pòrc barrejat dambe singlar o gibièr – cambalhon de singlar – preparar era vianda patè e tripon barrejat dam gibièr – ara que cau pas minjar de gras, engreishar eth can...
04’51 : Alimentacion – 2 a 3 ha de blat – 1 diá de bàter – eth pan cada 15 diás- portar eth blat ara mola – anar moler a Castèthnau e qu’èra controtlat (laisser-passer) – eth horn, eth taston – eth levame – era meg enath pòrc e enà pastar – eras hemnas que pastavan – prestà’s eth levame – eras fogassas – pomas ath forn (eths capons) –
10’27 : Pomèrs – mes de 100 pomèrs sus era proprietat – 11 t. De pomas cada an - venudas a un frutèr de Sent Guironç – qu’a sauvat ua 50tia de pomèrs – empeutar – vielhas varietats e renette anglesa – grefar golden – cap de tractament - amassar pomas enath ivèrn - hèr jus de pomas – aparelh que s’a fabricat entà pasturizat (jus cauhat a 75°C) – dempus 2002 que guarda 1 botelha de a cada an – era citra : mesa en botelha (aueitar eth vent e era luá) -
RL-09[SG-Ri-Gl-3]
00’00 : Pomas (citra, seguida) que cau qu’era lua que devare- un tipe de Sèish que’n hè, maison enterrada – eth vent d’autan conven pas – era fermentacion –
03’03 : Aigardent – eras pruas – era aigardent non s’utilisa pas mes – d’autis còps que se’n beviá – bon repèish e jogar aras cartase béver nhòla – aigardentaire en Plan deth Lac a Rimont (Lobet de Massat) – partir distillar era vrenhas a Bordèu – eth distillator que demorava 8 dias a Combalonga – non i a cap mes de nom -
08’18 : Guèrra 1939-1945 – era colona que pogèc de St Guironç – avertit peths Espanhonses qu’eths Alemans pojavan, de prénguer eth bestiar e de’s sauvar – partir cap ara montanha – era grana-mair que volec pas partir – a mieja còsta de Rimont (que tiravan dempús eth Castilhon), un chofur francés de tuats – eths tirurs que s’escapèren e tornèren ath maquís dera Crotzeta – véder eras maisons a cramar eras uas après eras autas – tornatr baishar dam eth bestiar ara cajuda dera net – eths maquis dera Crotzeta e de Castèthnau que tirèren tota era net entà ensajar de neutralizr aquera colona – eths Alemans que’s rendèren en pensar qu’avian ua gròssa fòrça en faça – 20 otatges 8 de fusilhats e d’autis morts per costat – Paul Lafont resistent e senator tuat dambe Labro – gonflats ath aire nà les hèr parlar – voleren cap partir deras maisons – 4 o 5 maisons eparnhadas – eth traumatisme – se’n parlava pas tròp – son pair de retorn de presoèr
RL-09[SG-Ri-Gl-4]
00’00 : Guèrra 139-1945 (seguida) – son pair presoèr - era hame e era fret en Alemanha – entrepresa que descargavan de vagons de truhas – truhas ena pòcha entà poder minjar era net – eth son amic de Santenh qu’èra ena usina de Solex, podiá frabricar de qué hèr còder eras truhas – eths barracaments
05’08: Guèrra 1914-1918 – 4 deth Brolh blaçats – blaçat ath braç, pas poder portar eth culhèr ara boca – eths pès gelts - no’n parlavan pas
06’33 : Era caça – pèth entath pelhaire – mandras, taishons, tota aquera hagina – minjar eth taishon – desterrar eths taishons - eth taishon estacat ath tirader dera carreta – hèr véder eth taishon –
11’00 :Societat - era gent deth país – era paraula dita, dita - ajuda entre vesins- afèrs en trucar era man (maquinhons) – importent cambiament de mentalitat – relaciosn estretas dambe eths vesins - son pair que copava eths peus – son pair que hasiá eras picuras – herèbe aftusa - era televisiosn e eths tracturs qu’an isolat era gent -
RL-09[SG-Ri-Gl-5]
00’00 : Societat – anar vetlat – coravadas o hèr paèrs – eras novèlas que circulavan – vetladas entà cantar e dançar, eths joesis que s’amassavan –
02’56 : Era hèsta de Rimont – eth s parents qu’acompanhavan ara hèsta – invitar eths parents – eth dòu : 1 an on respectavan eth mort –
06’57 : Societat (seguida)- vetladas – dança – convivialitat - hòc entà Sent Joan e hèsta deths vesins – lançar era hèsta de Brolh – 150 crostadas entara hèsta ath horn a buès –
10’27 :Praubèra – eths mendiants que passavan entà demandar caritat – era gent n’avian pas gran causa a balhar – eths témoins de Jehova -
13’51 : que hè tastar era sua preparacion de jus de poma ambe aigardent e sucre (ratafià) –
RL-09[SG-Ri-Gl-6]
00’00 : eth jus de poma naturau – sense conservator ne colorent – varietats de pomas barrejadas
03’08 : Nadau – eth arbe – son pair bricolur que fabricava joguets de buès – irantges, bananas – ua giroeta, petit tractor – hèr vesilha , eth divendres de Nadau – pergària abans de passar de minjar – Era Candelèra – hèr despiets eras Ramadas deth 1èr de mai, Caranaval – Sent Joan : gran hòc ath cap deth prat – eths joesis que s’i estavan tant que i aviá - hèr durar eth hòc longtemps (botar pneus de tractur) – hèr ua croèr (aturat tot eth an) – eth curè - eth tison enjar a ua pòrta–
11’27 : Religion – eth monde qu’èran credents - eth dimenge anar a messa – eth maitin consacrat ara messa – respectuosi deth dimenge – vrèspas taras granas hèstas
12’50 : Credenças – eras broishas - era personas solas que i credián
13’33 : Linguistica – diferenças de lengatge – Rimont copat en dus : lengadocian / gascon - ara que s’ei barrejat – baleja / garnèra ; casau /òrt
00’00: Sobriquet – çò d’Oliu – cada maison qu’a un nom : Eth Camp, Era Cava, Fajau – grafia deths topomines – Auliou (problèma de GPS) –
03’06 : Escòla – eth vilatge de Brolh – era escòla de Brolh dam 14 gafets – barrèc e tornèc a draubir 6 ans – 2 escòlas a Rimont, 1 ath vilatge de Bastard, 1 a Combalonga e 1 ath Culhurèr – 700 abitants
05’25 : Comercis -Rimont qu’èra un vilatge importents – 4 “hôtel-restaurants”, 4 espiçariás, 1 tabac, 1 marchand de linge, 1 marchand de cauçuras – ua gròssa hèira cada mes, era hèira deths bueus, reputada – eth país qu’ei en regression
06’56 : Sobriquets – Bastard : Jambet, Eth cap deth Farat, Era Sala, Cardoet - Claude de Jambet – sobriquets entà distinguir monde qu’avian eth madeish nom de familha.
11’18 : Era aiga – hont baish ath bòrd deh riu entà poder béver – era vacas qu’anavan béver era ribèra – hont bastida en pèira – ua reserva de 300 l – moto-pompa entà hèr pujar era aiga ena bòrda e danguens – anar cercar era aiga enà dinnar e hèr era vaishèra – era aiga dera vaishèra nath pòc – estauviar era aiga – cada fèrma era sua hont – Brolh hont collectiva –Era Escura, hèr 2km enà aver ua hont bona -
15’13 : Era nèu – eth caminòt enà poder passar
15’52 : Toponimia – Era Tèrra Roja –
RL-09[SG-Ri-Gl-2]
00’00 : Toponimia (seguida) – Eth prat d’Oliu, prat de Derrèr, prat dera Hont, prat deth Carrèr – partatge deras parcèlas, petitas parcèlas - regropament
01’23 : Culturas e alimentacion – blat, milhgròs, truhas – poralha, lapins e eth pòrc – hèr charcuteria pòrc barrejat dambe singlar o gibièr – cambalhon de singlar – preparar era vianda patè e tripon barrejat dam gibièr – ara que cau pas minjar de gras, engreishar eth can...
04’51 : Alimentacion – 2 a 3 ha de blat – 1 diá de bàter – eth pan cada 15 diás- portar eth blat ara mola – anar moler a Castèthnau e qu’èra controtlat (laisser-passer) – eth horn, eth taston – eth levame – era meg enath pòrc e enà pastar – eras hemnas que pastavan – prestà’s eth levame – eras fogassas – pomas ath forn (eths capons) –
10’27 : Pomèrs – mes de 100 pomèrs sus era proprietat – 11 t. De pomas cada an - venudas a un frutèr de Sent Guironç – qu’a sauvat ua 50tia de pomèrs – empeutar – vielhas varietats e renette anglesa – grefar golden – cap de tractament - amassar pomas enath ivèrn - hèr jus de pomas – aparelh que s’a fabricat entà pasturizat (jus cauhat a 75°C) – dempus 2002 que guarda 1 botelha de a cada an – era citra : mesa en botelha (aueitar eth vent e era luá) -
RL-09[SG-Ri-Gl-3]
00’00 : Pomas (citra, seguida) que cau qu’era lua que devare- un tipe de Sèish que’n hè, maison enterrada – eth vent d’autan conven pas – era fermentacion –
03’03 : Aigardent – eras pruas – era aigardent non s’utilisa pas mes – d’autis còps que se’n beviá – bon repèish e jogar aras cartase béver nhòla – aigardentaire en Plan deth Lac a Rimont (Lobet de Massat) – partir distillar era vrenhas a Bordèu – eth distillator que demorava 8 dias a Combalonga – non i a cap mes de nom -
08’18 : Guèrra 1939-1945 – era colona que pogèc de St Guironç – avertit peths Espanhonses qu’eths Alemans pojavan, de prénguer eth bestiar e de’s sauvar – partir cap ara montanha – era grana-mair que volec pas partir – a mieja còsta de Rimont (que tiravan dempús eth Castilhon), un chofur francés de tuats – eths tirurs que s’escapèren e tornèren ath maquís dera Crotzeta – véder eras maisons a cramar eras uas après eras autas – tornatr baishar dam eth bestiar ara cajuda dera net – eths maquis dera Crotzeta e de Castèthnau que tirèren tota era net entà ensajar de neutralizr aquera colona – eths Alemans que’s rendèren en pensar qu’avian ua gròssa fòrça en faça – 20 otatges 8 de fusilhats e d’autis morts per costat – Paul Lafont resistent e senator tuat dambe Labro – gonflats ath aire nà les hèr parlar – voleren cap partir deras maisons – 4 o 5 maisons eparnhadas – eth traumatisme – se’n parlava pas tròp – son pair de retorn de presoèr
RL-09[SG-Ri-Gl-4]
00’00 : Guèrra 139-1945 (seguida) – son pair presoèr - era hame e era fret en Alemanha – entrepresa que descargavan de vagons de truhas – truhas ena pòcha entà poder minjar era net – eth son amic de Santenh qu’èra ena usina de Solex, podiá frabricar de qué hèr còder eras truhas – eths barracaments
05’08: Guèrra 1914-1918 – 4 deth Brolh blaçats – blaçat ath braç, pas poder portar eth culhèr ara boca – eths pès gelts - no’n parlavan pas
06’33 : Era caça – pèth entath pelhaire – mandras, taishons, tota aquera hagina – minjar eth taishon – desterrar eths taishons - eth taishon estacat ath tirader dera carreta – hèr véder eth taishon –
11’00 :Societat - era gent deth país – era paraula dita, dita - ajuda entre vesins- afèrs en trucar era man (maquinhons) – importent cambiament de mentalitat – relaciosn estretas dambe eths vesins - son pair que copava eths peus – son pair que hasiá eras picuras – herèbe aftusa - era televisiosn e eths tracturs qu’an isolat era gent -
RL-09[SG-Ri-Gl-5]
00’00 : Societat – anar vetlat – coravadas o hèr paèrs – eras novèlas que circulavan – vetladas entà cantar e dançar, eths joesis que s’amassavan –
02’56 : Era hèsta de Rimont – eth s parents qu’acompanhavan ara hèsta – invitar eths parents – eth dòu : 1 an on respectavan eth mort –
06’57 : Societat (seguida)- vetladas – dança – convivialitat - hòc entà Sent Joan e hèsta deths vesins – lançar era hèsta de Brolh – 150 crostadas entara hèsta ath horn a buès –
10’27 :Praubèra – eths mendiants que passavan entà demandar caritat – era gent n’avian pas gran causa a balhar – eths témoins de Jehova -
13’51 : que hè tastar era sua preparacion de jus de poma ambe aigardent e sucre (ratafià) –
RL-09[SG-Ri-Gl-6]
00’00 : eth jus de poma naturau – sense conservator ne colorent – varietats de pomas barrejadas
03’08 : Nadau – eth arbe – son pair bricolur que fabricava joguets de buès – irantges, bananas – ua giroeta, petit tractor – hèr vesilha , eth divendres de Nadau – pergària abans de passar de minjar – Era Candelèra – hèr despiets eras Ramadas deth 1èr de mai, Caranaval – Sent Joan : gran hòc ath cap deth prat – eths joesis que s’i estavan tant que i aviá - hèr durar eth hòc longtemps (botar pneus de tractur) – hèr ua croèr (aturat tot eth an) – eth curè - eth tison enjar a ua pòrta–
11’27 : Religion – eth monde qu’èran credents - eth dimenge anar a messa – eth maitin consacrat ara messa – respectuosi deth dimenge – vrèspas taras granas hèstas
12’50 : Credenças – eras broishas - era personas solas que i credián
13’33 : Linguistica – diferenças de lengatge – Rimont copat en dus : lengadocian / gascon - ara que s’ei barrejat – baleja / garnèra ; casau /òrt
Créateur
Lassalle Renaud, enquêteur
Source
RL-09[SG-Ri-Gl-1]
Éditeur
Eth Ostau Comengés
Format
Texte/html
Langue
gascon
Type
Texte
Spatial Coverage
Rimont
Collection
Citer ce document
Lassalle Renaud, enquêteur, “Collecte de Louis - (Rimont),” Oralitat de Gasconha, consulté le 30 octobre 2024, https://culturaviva.audio-lab.org/items/show/701.