Collecte Pierre - (Ste-Croix-Volvestre)
Dublin Core
Titre
Collecte Pierre - (Ste-Croix-Volvestre)
Abstract
Sujet
Charbonniers
Gascon (sociolinguistique)
Description
MF-09[SC-SC-Cp]1
00’00 : neishut en 1935 a Sent Miquèu – Mont Sabaoth que ven deth castèth, que i a ruinas encara – neishut en Pas deth Haugar – etimologia que ven de hanga : era anciana rota de Havars que passava en un arriu – estèla dambe era data de creacion dera rota – pèiras e bancs : eras hemnas que i posavan eths paèrs en anar ath mercat –
04’19 : Economia – mercat de Casèras - era hala de Havars - mercat de Senta Crotz – bestiar e pòrcs ath heriu de Casèras, ara n’i pas que poraha – era raça deths pòrcs Caserièns (blanc e nere) – eths pòrcs ara bascula (jardin public); vacas ath bòrd de Garona (grana plaça deras platanas) e era poralha sus era auta plaça - hitges grasses de còsta era glèisa – que i anava véner pomas a còps de sacas.
07’10 : Agricultura – trabalhar dambe eths bueus a 16 ans– evolucion rapida – eth son frair maçon, qu’èra celebatari tanben, vivian dambe era mair – proprietat d’ua vintia d’aras, arribèc a 20ha dambe ehs fermatges – suissas e olandesas tara lèit – Mercat deths vedèths a Sent Gaudenç – eras gasconas entà trabalhar – après era arribada deth tractur, conservar gasconas entà laurar era vinha – anecdòta d’ua vaca que volia pas trabalhar– eths1èrs modèles de tracturs – diminucion deth mercat deths vedèths de Casèras – eths quotàs : caler gitar era lèit
15’48 : Economia – anar portar vedèths a SentGuironç – eras castanhas
MF-09[SC-SC-Cp]2
00’00 : Alimentacion eras castanhas venudas o minjadas- accident en tot copar un casse.
01’32 : Sobriquets de maisons : Eth Teishenèr, Jan-Maria, Patès – que s’utilisan de mens en mens
03’30 : Istòria - Eth Covent, en faça era gròta – minas de carbon – òsses d’arrinoceròs pelut descobèrt ena ua tuta [que’s lèva entà cercar era fotocopia : – trobadas en ua quèra “au Capelin” – qu’ei aquiu que i avia eras minas de carbon – molins que marchavan dambe cascadas a La Pelitz e Capelin) – hèr mòler
09’33 : Istòria – eth bòsc de Campanòta proprietat deth Plan ena comuna de Havars (deth lac dinc au Bernés)– tornar plantar sègas – campana hienuda deth Plan ena glèisa de Havars.
14’26 : Relacions entre vilatges
MF-09[SC-SC-Cp]3
00’00 : Rites Calendaris – hèsta de Sent Miquèu avançada ath 2au dimenge d’aost – creacion d’un “foyer rural” – huec de Sent Joan – se hè pas mes dempús quauquas annadas – “brandons” de cap a Sent Gaudenç – emportà’s un tison tà hèr crotz ena maison - eth soc de Nadau que brutlava 3 o 4 dias – anar ara missa de Miejanet ath Plan – “Crèche Vivante “ a Sent Miquèu – ase e oelhas ena glèisa –
10’00 : Anar ath catechisme a pè ath Plan – Eth curè que les tornava dambe era autò – anar ara escòl a pè , portar era museta e minjar ath torn deth poèla – copar peras travèrsas – camin deth Plan a Planha
12’28 : Credenças - Eras Tres Pèiras : limitas deths avescats (gròssas pèiras cochadas) se caigen en tèrra que serà era fin deth monde – processions, monde que las anavan véder
Eras podoèras- cosins que i cresián – a un oncle que’u hèvan farças.
MF-09[SC-SC-Cp]4
00’00 : Credenças –eras fadetas
MF-09[SC-SC-Cp]5
00’39 : Credenças / rites calendaris– podoèras , farças – : “Vas véder que van virar era carreta ! ” – cambiar eras causas de plaça tara hèsta – eths tustets a Planha – respectar era maisons en dòu –
05’18 : Sociolinguistica – un que parlava patuès en arribar ara escòla – presque cap mès de locutors a Sent Miquèu – Simon Bavart qu’èra ua excapcion ena regien, parlava pas en francés, que parlava coma eths vielhs - aprenguec eth francés en arribar ara escòla, que parlava tostemps patuès e sortia pas trò deth Bernés
09’37 : Economia - minas de carbon, ath dessus dera hont a Capelin, mina a cèu daurit – mina a Arrigapet – Casèras, eth pòrt – musèu dera marina - fabrica de batèus, qu’a vist eth darrèr batèu a fabricà’s(que semblava ara goeleta de La Fayette en mes petita)– Garona navigable dinc Bossenç – carbon, lenha e vin portat sus era Garona
15’01 : Guerra 1939-1945 – 10 de junh 1944, eth madeish dia que Marsolans, - denonças - Alemans que passèren per Sent Miquèu – qu’anèren cercar un òme qu’avia eth hilh en maquís – eth son pair qu’èra ath maquís ( que partiá ath ser) – eth vesin que s’ei escapat – qu’avia 9 ans quan son pair se hec tuar.
MF-09[SC-SC-Cp]6
00’00 : Guerra 1939-1945 (seguida) – libe hèt sus – ua hilha de 18 ans de Havars tuada mentre que guardava eras vacas – difenetas tendéncias d’un maquís aun aute – eth arregent de Havars tuat peth maquís de Bèth Hag, eth maquís de Bèth Hag qu’a hèt bestiesas, que l’an enterrat sus era tomba encara fresca d’aquera gojata – eths deth maquís de Sent Miquèu fusilhats a Coteret – un autre recercat peths Alemans tuat a Coteret, que demandèc a fumar ua darrèra cigareta, qu’aver a hèr era sua hòssa- 6 fusilhats ath Pas deth Haugar – qu’a cervat eth portafulha de son pair traucat pera bala – eths Alemans que hèren pujar son pair en camion – eth que plorava – son pair que’u diguec: “Ne t’en fais pas Pierre je reviens bientôt” – qu’an hèt sautar era maison – qu’èran miats peth garda champètra qu’èra ena miliça – n’an pas sabut qui avia desnonçat –
Era Liberacion – eths milcièns flambavan pas mès... – Eth maquís de Casèras que tuèren 3 milicièns –
13’17 : Guèrra 1939-1945 (seguida) – eras generacions que s’ac desbremban - ceremonia de commemoracion – de mens en mens de monde cada an – besonh de díguer era vertat – eth mes joen maquisard de França : 16 ans.
MF-09[SC-SC-Cp]7
01’20 : repròcha aths ancians maquisards de se glorificar dera guèrra – qu’a sofèrt mès que cap de maquisard – eth car que passa tara commemoracion – Melhan
08’17 : Guèrra 1939 1945 - Eth maquís de Balestar – qu’avian penjat eth fotografa de Salias
00’00 : neishut en 1935 a Sent Miquèu – Mont Sabaoth que ven deth castèth, que i a ruinas encara – neishut en Pas deth Haugar – etimologia que ven de hanga : era anciana rota de Havars que passava en un arriu – estèla dambe era data de creacion dera rota – pèiras e bancs : eras hemnas que i posavan eths paèrs en anar ath mercat –
04’19 : Economia – mercat de Casèras - era hala de Havars - mercat de Senta Crotz – bestiar e pòrcs ath heriu de Casèras, ara n’i pas que poraha – era raça deths pòrcs Caserièns (blanc e nere) – eths pòrcs ara bascula (jardin public); vacas ath bòrd de Garona (grana plaça deras platanas) e era poralha sus era auta plaça - hitges grasses de còsta era glèisa – que i anava véner pomas a còps de sacas.
07’10 : Agricultura – trabalhar dambe eths bueus a 16 ans– evolucion rapida – eth son frair maçon, qu’èra celebatari tanben, vivian dambe era mair – proprietat d’ua vintia d’aras, arribèc a 20ha dambe ehs fermatges – suissas e olandesas tara lèit – Mercat deths vedèths a Sent Gaudenç – eras gasconas entà trabalhar – après era arribada deth tractur, conservar gasconas entà laurar era vinha – anecdòta d’ua vaca que volia pas trabalhar– eths1èrs modèles de tracturs – diminucion deth mercat deths vedèths de Casèras – eths quotàs : caler gitar era lèit
15’48 : Economia – anar portar vedèths a SentGuironç – eras castanhas
MF-09[SC-SC-Cp]2
00’00 : Alimentacion eras castanhas venudas o minjadas- accident en tot copar un casse.
01’32 : Sobriquets de maisons : Eth Teishenèr, Jan-Maria, Patès – que s’utilisan de mens en mens
03’30 : Istòria - Eth Covent, en faça era gròta – minas de carbon – òsses d’arrinoceròs pelut descobèrt ena ua tuta [que’s lèva entà cercar era fotocopia : – trobadas en ua quèra “au Capelin” – qu’ei aquiu que i avia eras minas de carbon – molins que marchavan dambe cascadas a La Pelitz e Capelin) – hèr mòler
09’33 : Istòria – eth bòsc de Campanòta proprietat deth Plan ena comuna de Havars (deth lac dinc au Bernés)– tornar plantar sègas – campana hienuda deth Plan ena glèisa de Havars.
14’26 : Relacions entre vilatges
MF-09[SC-SC-Cp]3
00’00 : Rites Calendaris – hèsta de Sent Miquèu avançada ath 2au dimenge d’aost – creacion d’un “foyer rural” – huec de Sent Joan – se hè pas mes dempús quauquas annadas – “brandons” de cap a Sent Gaudenç – emportà’s un tison tà hèr crotz ena maison - eth soc de Nadau que brutlava 3 o 4 dias – anar ara missa de Miejanet ath Plan – “Crèche Vivante “ a Sent Miquèu – ase e oelhas ena glèisa –
10’00 : Anar ath catechisme a pè ath Plan – Eth curè que les tornava dambe era autò – anar ara escòl a pè , portar era museta e minjar ath torn deth poèla – copar peras travèrsas – camin deth Plan a Planha
12’28 : Credenças - Eras Tres Pèiras : limitas deths avescats (gròssas pèiras cochadas) se caigen en tèrra que serà era fin deth monde – processions, monde que las anavan véder
Eras podoèras- cosins que i cresián – a un oncle que’u hèvan farças.
MF-09[SC-SC-Cp]4
00’00 : Credenças –eras fadetas
MF-09[SC-SC-Cp]5
00’39 : Credenças / rites calendaris– podoèras , farças – : “Vas véder que van virar era carreta ! ” – cambiar eras causas de plaça tara hèsta – eths tustets a Planha – respectar era maisons en dòu –
05’18 : Sociolinguistica – un que parlava patuès en arribar ara escòla – presque cap mès de locutors a Sent Miquèu – Simon Bavart qu’èra ua excapcion ena regien, parlava pas en francés, que parlava coma eths vielhs - aprenguec eth francés en arribar ara escòla, que parlava tostemps patuès e sortia pas trò deth Bernés
09’37 : Economia - minas de carbon, ath dessus dera hont a Capelin, mina a cèu daurit – mina a Arrigapet – Casèras, eth pòrt – musèu dera marina - fabrica de batèus, qu’a vist eth darrèr batèu a fabricà’s(que semblava ara goeleta de La Fayette en mes petita)– Garona navigable dinc Bossenç – carbon, lenha e vin portat sus era Garona
15’01 : Guerra 1939-1945 – 10 de junh 1944, eth madeish dia que Marsolans, - denonças - Alemans que passèren per Sent Miquèu – qu’anèren cercar un òme qu’avia eth hilh en maquís – eth son pair qu’èra ath maquís ( que partiá ath ser) – eth vesin que s’ei escapat – qu’avia 9 ans quan son pair se hec tuar.
MF-09[SC-SC-Cp]6
00’00 : Guerra 1939-1945 (seguida) – libe hèt sus – ua hilha de 18 ans de Havars tuada mentre que guardava eras vacas – difenetas tendéncias d’un maquís aun aute – eth arregent de Havars tuat peth maquís de Bèth Hag, eth maquís de Bèth Hag qu’a hèt bestiesas, que l’an enterrat sus era tomba encara fresca d’aquera gojata – eths deth maquís de Sent Miquèu fusilhats a Coteret – un autre recercat peths Alemans tuat a Coteret, que demandèc a fumar ua darrèra cigareta, qu’aver a hèr era sua hòssa- 6 fusilhats ath Pas deth Haugar – qu’a cervat eth portafulha de son pair traucat pera bala – eths Alemans que hèren pujar son pair en camion – eth que plorava – son pair que’u diguec: “Ne t’en fais pas Pierre je reviens bientôt” – qu’an hèt sautar era maison – qu’èran miats peth garda champètra qu’èra ena miliça – n’an pas sabut qui avia desnonçat –
Era Liberacion – eths milcièns flambavan pas mès... – Eth maquís de Casèras que tuèren 3 milicièns –
13’17 : Guèrra 1939-1945 (seguida) – eras generacions que s’ac desbremban - ceremonia de commemoracion – de mens en mens de monde cada an – besonh de díguer era vertat – eth mes joen maquisard de França : 16 ans.
MF-09[SC-SC-Cp]7
01’20 : repròcha aths ancians maquisards de se glorificar dera guèrra – qu’a sofèrt mès que cap de maquisard – eth car que passa tara commemoracion – Melhan
08’17 : Guèrra 1939 1945 - Eth maquís de Balestar – qu’avian penjat eth fotografa de Salias
Créateur
Mathieu Fauré, enquêteur
Source
MF-09[SC-SC-CP]1
Éditeur
Eth Ostau Comengés
Format
Texte/html
Langue
gascon
Type
Texte
Spatial Coverage
Sainte-Croix-Volvestre
Person Item Type Metadata
Birth Date
1935
Birthplace
Saint Michel
Collection
Citer ce document
Mathieu Fauré, enquêteur, “Collecte Pierre - (Ste-Croix-Volvestre),” Oralitat de Gasconha, consulté le 30 octobre 2024, https://culturaviva.audio-lab.org/items/show/717.