Collectage de Jacques - (Ercé-09)
Dublin Core
Titre
Collectage de Jacques - (Ercé-09)
Abstract
Sujet
Montreur d'animaux savants
Emigration -- Etats Unis
Seigle
Guerre mondiale (1914-1918)
Description
RL-09[Ou-Er-Rj-1]
0'30 Sobriquet – en çò de Grabieu (n'ei pas eth sobriquet originau) – maison de sa pair e deth sieu gran pair – quèra estada crompada peth gran pair – era maison originau de Grabieu qu'èra darrèr – n'i avia cap partatge de fèt, alavetz que's devec crompar era maison – qu'èra de palha (era originau)
03'20 Société – partatge – quin se passava
03'50 Idem – eth ainat – quauques uns mes – que s'adobavan entre eris
04'50 Ossalhèr – a 17 ans, sa pair que partic entara America ath os dab un vesin mès atjat – quan fuguèc ailà, que's separèren – qu'anèc trebalhar en Plazza a New York, un òtèl – que tornèc vier fèr eth servici en França – que tornèc partir en America mes ath cap d'un temsòt era guèrra de 1914 qu'esclatèc ací – anà'i – tornar partir un aute còp dab sa mair – sa sòr qu'i nescec
06'50 America – après era guèrra de 1945, tanlèu que podiam véser ua bòrda adobada, que volia díser qu'èra un «americain» - ara, no's coneish pas mès dab eths estivants – ací, qu'èra era misèra – que tornèc a partir era valea dab eths «americains» - qu'èra tròp nombrós ací – eth ase e duas vacas
08'40 Toponymie – era Ribèra
08'50 Sobriquets maisons dera Ribèra : eras Ribas, Naudon, Bernat Chèc, eth Sort, eth Dòn, era Chicha, eth Anèts, Peròu, era Crèma – era Crèma qu'èra ua maison de casterans – qu'avian hòrt de tèrras planèras – era gran mair qu'avia conegut qu'èra espanhòla, maridada dab un doctor dera maison – que fasian arruscadas, que fasia lavar eras suas fardas ath monde deth quartièr – tara arribèra, n'èra cap pagadas – un eretatge deths senhors – ua maishanta reputacion
11'20 Aiga – tath riu – dab dus ferrats – era Planqueta deth Riu
12'00 Toponymie – ath entorn de casa sua : Redonet, eth Prat dera Mola (qu'i èra ua mola tath milh gròs), eth Redon, Camp deth Quèr, Giròt, Haget – n'a pas jàmes conegut era mola – eths «chatelains» qu'èran eths proprietaris deras molas – de cap a Ost, ua mola, que baishavan eths d'Arriu, de Roma – deth aute costat, Arrós e Vilamont – ací, eths de Cominac qu'arribavan entà móler – eths «châtelains» qu'espleitavan aqueras molas
14'20 Aiga – fonts – ua ena Comania : era Font dera Comania
15'00 Rivalitat vilatges – enas montanhas dab Aulús e Ost
16'00 Montanha – tèrras d'Èrce a Aulús – eth Sarrat deths Còts – d'un costat du'ei Aulús e deth aute qu'ei Usto
RL-09[Ou-Er-Rj-2]
0'00 Seguida
0'30 Economie – mestièrs – arren mès que paisan – un talhur de pèiras
01'40 Arreligion – era capèra – quauques messas o batiadas – era Saleta que l'apèran – qu'i èra ua campanèra que s'aucupava dera glèisa, deth abilhament deth curè – que fasian eth mes de Maria
03'40 Evolution – vilatge ara – çò qui tèn eth vilatge d'Èrce qu'ei era maison de retrèta – cap mès agricultura, quasi ara – un joen – que's demanda se quin va vier en temps entà virà's deth bòsc – qu'a dejà hòrt cambiat eth paisatge – en quauques annadas que va desaparéisher – o era hauta montanha, on n'an pas a dalhar
05'40 Paisatge – culturas a baish, e bordaus a haut dab eth bestiar en temps – qu'ei domatge, pr'amor ara, que i a ua rota – ara, qu'ei aisit – en temps, qu'avian eth òrt ath entorn dera cabana a haut – fè'i trufas – qu'i demoravan sustot ath estiu – un joen que portava eth pan
07'40 Evolucion – n'ei pas era mèma mentalitat ara – d'autis còps, qu'èran totis esgaus, n'avian cap sòuses – en temps, eth medecin n'avia pas d'autò – son pair n'avia mèma pas bicicleta, qu'anava ara feira ath St Girons a pè – eth endeman de Marteror, qu'èra era feira deths chavals
10'25 Société – feiras – a Sèix tanben – sus eth feirau – ara, que s'ei perdut
11'20 Agriculture – evolucion – començat de trebalhar dab era cabalha – que laurava, nenejava, tirar era lenha – crompà's un tracor après – que remplacèc era cavalha – qu'èra bien tanben era cavalha, pr'amor que podia passar pertot – ara, que cau un trulh que cau montar e pujar – quin soenhavan era cavalha
13'35 Idem – camps – pas guaire ara, trufas e un chic de milh gròs – trufas en eths bordaus en temps ath entorn – eras trufas que semiavan eth an d'après que venguian de baish, e eth contrari entath bordau
14'50 Idem – semiar – milh gròs – era sègle – ena aver era palha taths tets – bàter era sègle e arraspiar-la
telefòne
RL-09[Ou-Er-Rj-3]
0'00 Personau – coentas de santat
01'15 Agriculture – era sègle – ventar era palha e hèr garbas – potar era sègle contra era parets ath sorelh – condar ua setmana – eth ivèrn, qu'arraspiavan, ua forca de boès – tirar era èrba entà netejar era palha – quin hadian entà fèr eth tet – eths catses – un tet plan fèt que tenguia 50 o 60 ans – après, era tòla qu'arribèc
03'35 Idem – blat ner – entà fèr eths pescajons – non possava pas guaire – botar ua tela e bàter-la – ua lata de freishe
04'45 Economie – quauques femnas qu'anavan trebalhar a Aulús en eths òtèls mes pas guaire – véner camparòus mèslèu – sustot eras filhas qu'i anavan trebalhar
06'20 America – que sauvèc eth país – n'i a pas jàmes pensat de i partir – sons parents qu'i èran anats e sa sòr qu'i èra neishuda – qu'avian hèt çò que calia entà se'n poder estar ací – qu'avian crompat tèrras planèras – qu'auria volut partir en eths Ponts et Chaussées mèslèu mes n'ac podec pas pr'amor sa pair qu'avia hèt tròp d'esfòrt entà que podessan demorar ací
08'30 Idem – sa pair que didia que calia trebalhar dur en America - mes qu'èran pagats – ath ivèrn, quan sa pair fasia eth cosinèr, non vedia pas eth dia dera jornada – qu'èran tres estatges dejós tèrra enas cosinas – aquò entà poder crompar tèrras ací – un cosin deths sievis qu'i ei tóstemps – qu'èra garçon de sala en un òtèl – era sua familha, ara, que son americans – qu'an quasi abandonat era sua maison
11'10 Idem – çò que venguia era sua maison quan partian – tostemps quauqu'un laguens – mes que l'entretenguian tóstemps
11'45 Ossalhèr – no'n parla pas guaire, sa pair – qu'avia fèt aquò entà poder partir – un còp en America, qu'ac abandonèc – en òtèl que minjavan çò que volian – mes eth ossalhèr que devia fèr eth marcat – e on dromir ?
13'25 Idem – un còp quan quauqu'un s'aprochèc dab ua caleche deth os – qu'èra gavidat per un mulet – eth mulet qu'avec ua pòur tarribla e que partic en tot córrer – qu'veren hòrt pòur que portèssan plenta contra eris pr'amor n'avian pas assegurança – mes non n'averen pas jàmes novèlas
14'50 Idem – escòla deths ossalhèrs a Èrce – no'm compren pas
15'45 Elevage – vacas gasconas – que fasian era lèt en temps – qu'ei ua vaca rustica e ruda – adaptada ara montanha
RL-09[Ou-Er-Rj-4]
0'00 Seguida – sobriquets – ua o duas – un parelh
01'10 Montanhar – de cap ath 25 de junh
Michel Pujol
01'50 Idem – on anavan – eras montanhas de Massat : eth Estanh de lèrs, Lèrs – deth costat dera Trapa : eth Sarrat deth Còths, Guzet – Tiules o Astòn après – entà Casa Nava
03'10 Elevage – eisheverniu – quauques uns qu'ac fasian, de cap a St Guironç – eths d'Aulús qu'i anavan a pè de cap a St Guironç – que disnavan a Ost en çò deths Prits
04'25 Segar entà Espanha
04'45 Vrenhar – eths dera sua generacion qu'i anavan – eth n'i ei pas anat – fèr ua còia
05'35 Guerre 14 - sa pair e sons oncles – que didian qu'avian avut eths dits deths pès gelats – que'n parlavan entre eris mes eth, n'i fasia pas atencion – totun, que's demandava ce quin èra possible de torrà's eths pès – quan èran banhats e que torrava, era capòta que's tenguia tota dreta
07'25 Guerre 40 – comparason entre eths de 14 de 40 e eths de ara – pas tròp clar
09'30 Croyances – broishas – que didian un tau que l'avian embroishat
10'20 Lenga – diferenças entre Ost e Èrce – idem dab Aulús – exemple de prononciacion d'Aulús, qu'ei mès long
12'05 Lenga – avénguer – que's pensa que's parlarà tostemps – que i a ua partida de joesis que comprenen – mes non saben pas parlar
0'30 Sobriquet – en çò de Grabieu (n'ei pas eth sobriquet originau) – maison de sa pair e deth sieu gran pair – quèra estada crompada peth gran pair – era maison originau de Grabieu qu'èra darrèr – n'i avia cap partatge de fèt, alavetz que's devec crompar era maison – qu'èra de palha (era originau)
03'20 Société – partatge – quin se passava
03'50 Idem – eth ainat – quauques uns mes – que s'adobavan entre eris
04'50 Ossalhèr – a 17 ans, sa pair que partic entara America ath os dab un vesin mès atjat – quan fuguèc ailà, que's separèren – qu'anèc trebalhar en Plazza a New York, un òtèl – que tornèc vier fèr eth servici en França – que tornèc partir en America mes ath cap d'un temsòt era guèrra de 1914 qu'esclatèc ací – anà'i – tornar partir un aute còp dab sa mair – sa sòr qu'i nescec
06'50 America – après era guèrra de 1945, tanlèu que podiam véser ua bòrda adobada, que volia díser qu'èra un «americain» - ara, no's coneish pas mès dab eths estivants – ací, qu'èra era misèra – que tornèc a partir era valea dab eths «americains» - qu'èra tròp nombrós ací – eth ase e duas vacas
08'40 Toponymie – era Ribèra
08'50 Sobriquets maisons dera Ribèra : eras Ribas, Naudon, Bernat Chèc, eth Sort, eth Dòn, era Chicha, eth Anèts, Peròu, era Crèma – era Crèma qu'èra ua maison de casterans – qu'avian hòrt de tèrras planèras – era gran mair qu'avia conegut qu'èra espanhòla, maridada dab un doctor dera maison – que fasian arruscadas, que fasia lavar eras suas fardas ath monde deth quartièr – tara arribèra, n'èra cap pagadas – un eretatge deths senhors – ua maishanta reputacion
11'20 Aiga – tath riu – dab dus ferrats – era Planqueta deth Riu
12'00 Toponymie – ath entorn de casa sua : Redonet, eth Prat dera Mola (qu'i èra ua mola tath milh gròs), eth Redon, Camp deth Quèr, Giròt, Haget – n'a pas jàmes conegut era mola – eths «chatelains» qu'èran eths proprietaris deras molas – de cap a Ost, ua mola, que baishavan eths d'Arriu, de Roma – deth aute costat, Arrós e Vilamont – ací, eths de Cominac qu'arribavan entà móler – eths «châtelains» qu'espleitavan aqueras molas
14'20 Aiga – fonts – ua ena Comania : era Font dera Comania
15'00 Rivalitat vilatges – enas montanhas dab Aulús e Ost
16'00 Montanha – tèrras d'Èrce a Aulús – eth Sarrat deths Còts – d'un costat du'ei Aulús e deth aute qu'ei Usto
RL-09[Ou-Er-Rj-2]
0'00 Seguida
0'30 Economie – mestièrs – arren mès que paisan – un talhur de pèiras
01'40 Arreligion – era capèra – quauques messas o batiadas – era Saleta que l'apèran – qu'i èra ua campanèra que s'aucupava dera glèisa, deth abilhament deth curè – que fasian eth mes de Maria
03'40 Evolution – vilatge ara – çò qui tèn eth vilatge d'Èrce qu'ei era maison de retrèta – cap mès agricultura, quasi ara – un joen – que's demanda se quin va vier en temps entà virà's deth bòsc – qu'a dejà hòrt cambiat eth paisatge – en quauques annadas que va desaparéisher – o era hauta montanha, on n'an pas a dalhar
05'40 Paisatge – culturas a baish, e bordaus a haut dab eth bestiar en temps – qu'ei domatge, pr'amor ara, que i a ua rota – ara, qu'ei aisit – en temps, qu'avian eth òrt ath entorn dera cabana a haut – fè'i trufas – qu'i demoravan sustot ath estiu – un joen que portava eth pan
07'40 Evolucion – n'ei pas era mèma mentalitat ara – d'autis còps, qu'èran totis esgaus, n'avian cap sòuses – en temps, eth medecin n'avia pas d'autò – son pair n'avia mèma pas bicicleta, qu'anava ara feira ath St Girons a pè – eth endeman de Marteror, qu'èra era feira deths chavals
10'25 Société – feiras – a Sèix tanben – sus eth feirau – ara, que s'ei perdut
11'20 Agriculture – evolucion – començat de trebalhar dab era cabalha – que laurava, nenejava, tirar era lenha – crompà's un tracor après – que remplacèc era cavalha – qu'èra bien tanben era cavalha, pr'amor que podia passar pertot – ara, que cau un trulh que cau montar e pujar – quin soenhavan era cavalha
13'35 Idem – camps – pas guaire ara, trufas e un chic de milh gròs – trufas en eths bordaus en temps ath entorn – eras trufas que semiavan eth an d'après que venguian de baish, e eth contrari entath bordau
14'50 Idem – semiar – milh gròs – era sègle – ena aver era palha taths tets – bàter era sègle e arraspiar-la
telefòne
RL-09[Ou-Er-Rj-3]
0'00 Personau – coentas de santat
01'15 Agriculture – era sègle – ventar era palha e hèr garbas – potar era sègle contra era parets ath sorelh – condar ua setmana – eth ivèrn, qu'arraspiavan, ua forca de boès – tirar era èrba entà netejar era palha – quin hadian entà fèr eth tet – eths catses – un tet plan fèt que tenguia 50 o 60 ans – après, era tòla qu'arribèc
03'35 Idem – blat ner – entà fèr eths pescajons – non possava pas guaire – botar ua tela e bàter-la – ua lata de freishe
04'45 Economie – quauques femnas qu'anavan trebalhar a Aulús en eths òtèls mes pas guaire – véner camparòus mèslèu – sustot eras filhas qu'i anavan trebalhar
06'20 America – que sauvèc eth país – n'i a pas jàmes pensat de i partir – sons parents qu'i èran anats e sa sòr qu'i èra neishuda – qu'avian hèt çò que calia entà se'n poder estar ací – qu'avian crompat tèrras planèras – qu'auria volut partir en eths Ponts et Chaussées mèslèu mes n'ac podec pas pr'amor sa pair qu'avia hèt tròp d'esfòrt entà que podessan demorar ací
08'30 Idem – sa pair que didia que calia trebalhar dur en America - mes qu'èran pagats – ath ivèrn, quan sa pair fasia eth cosinèr, non vedia pas eth dia dera jornada – qu'èran tres estatges dejós tèrra enas cosinas – aquò entà poder crompar tèrras ací – un cosin deths sievis qu'i ei tóstemps – qu'èra garçon de sala en un òtèl – era sua familha, ara, que son americans – qu'an quasi abandonat era sua maison
11'10 Idem – çò que venguia era sua maison quan partian – tostemps quauqu'un laguens – mes que l'entretenguian tóstemps
11'45 Ossalhèr – no'n parla pas guaire, sa pair – qu'avia fèt aquò entà poder partir – un còp en America, qu'ac abandonèc – en òtèl que minjavan çò que volian – mes eth ossalhèr que devia fèr eth marcat – e on dromir ?
13'25 Idem – un còp quan quauqu'un s'aprochèc dab ua caleche deth os – qu'èra gavidat per un mulet – eth mulet qu'avec ua pòur tarribla e que partic en tot córrer – qu'veren hòrt pòur que portèssan plenta contra eris pr'amor n'avian pas assegurança – mes non n'averen pas jàmes novèlas
14'50 Idem – escòla deths ossalhèrs a Èrce – no'm compren pas
15'45 Elevage – vacas gasconas – que fasian era lèt en temps – qu'ei ua vaca rustica e ruda – adaptada ara montanha
RL-09[Ou-Er-Rj-4]
0'00 Seguida – sobriquets – ua o duas – un parelh
01'10 Montanhar – de cap ath 25 de junh
Michel Pujol
01'50 Idem – on anavan – eras montanhas de Massat : eth Estanh de lèrs, Lèrs – deth costat dera Trapa : eth Sarrat deth Còths, Guzet – Tiules o Astòn après – entà Casa Nava
03'10 Elevage – eisheverniu – quauques uns qu'ac fasian, de cap a St Guironç – eths d'Aulús qu'i anavan a pè de cap a St Guironç – que disnavan a Ost en çò deths Prits
04'25 Segar entà Espanha
04'45 Vrenhar – eths dera sua generacion qu'i anavan – eth n'i ei pas anat – fèr ua còia
05'35 Guerre 14 - sa pair e sons oncles – que didian qu'avian avut eths dits deths pès gelats – que'n parlavan entre eris mes eth, n'i fasia pas atencion – totun, que's demandava ce quin èra possible de torrà's eths pès – quan èran banhats e que torrava, era capòta que's tenguia tota dreta
07'25 Guerre 40 – comparason entre eths de 14 de 40 e eths de ara – pas tròp clar
09'30 Croyances – broishas – que didian un tau que l'avian embroishat
10'20 Lenga – diferenças entre Ost e Èrce – idem dab Aulús – exemple de prononciacion d'Aulús, qu'ei mès long
12'05 Lenga – avénguer – que's pensa que's parlarà tostemps – que i a ua partida de joesis que comprenen – mes non saben pas parlar
Créateur
Lassalle Renaud, enquêteur
Eth Ostau Comengés, producteur
Source
RL-09[Ou-Er-Rj]
EOC 11
Éditeur
Eth Ostau Comengés
Contributeur
Les Amis du Garbet (commanditaire)
Format
Texte/html
Langue
gascon
Spatial Coverage
Ercé
Person Item Type Metadata
Birth Date
né en 1938
Birthplace
Ercé
Collection
Citer ce document
Lassalle Renaud, enquêteur et Eth Ostau Comengés, producteur, “Collectage de Jacques - (Ercé-09),” Oralitat de Gasconha, consulté le 30 octobre 2024, https://culturaviva.audio-lab.org/items/show/26.