Collectage d'Alexandre - (Ustou-09)

Collectage d'Alexandre - (Ustou-09)

Relations pastorales transfrontalières

Ski

Pastoralisme

Travail - Espagne

Colporteur et colportage

0'00 Sobriquet maison – sortit de'n çò de Barròu – ací, çò deth Nanet – maison eretada
0'50 Toponymie – Serac – eras ruas que s'aperava coma ara – era Plaçòta
02'00 Sobriquets Serac – çò deth Nanet, çò de Coi (vesins), de Marròt, deth Marèn, de Farolh, era Plaçòta : çò de Pelhon, de Montauban, un dusau Marròt, Paulon, de Borrèc, de Barròu, eth presbitari – qu'i èra eth curè mes non l'a pas conegut – qu'èra ath Tren deth sieu temps – qu'èra de Sansòu, de Serac
03'30 Aiga – ena plaçòta – qu'èra ath dessús dera rota – que partian dab un dornet – en estiu, non colava pas goaire, que l'anavan putzar en canal dera mola – era font n'avia cap nom
04'00 Rivalitat vilatges – que s'entenian plan – rivalitat dab Èrce o Aulús, non tanpòc – ena montanha, òc, mes pas deth sieu temps
04'50 Montanhas – qu'anavan on volian – cap de montanhas atritrada peth quartièr – qu'anavan a Guset, Prat Matau, eth Sarrat deths Còths (Èrce) – Gerac, Tergulhar
05'45 Idem – montanha d'Espanha – que l'an logada pendent 15 ans (oelhas) – Romèda (Romedo) que s'apèra ath dessús de Tavescan – era montanha qu'èra de Lladore – Tavescan qu'èra mès deth Pòrt de Marterat – que baishavan entath vilatge arrevitalhà's – 3 oras entad anà'i (deth cap dera montanha) – Lladore qu'ei a 1 km de Tavescan – que parlavan patoès dab eris – qu'i avia causas que non comprenian pas plan mes qu'anava – pagà'us dab moneda – n'i fasian cap fromaige
08'40 Mestièrs – faure – un gran pair de Petit que n'èra, a St Líser – un aute a Tren que n'a pas conegut – quauques maçons
09'30 Minas – era de Carboèra – ua societat que fasia recèrcas – en temps, qu'èra estada espleitada – que's bremba deras recèrcas – BRGM
10'55 Comèrces – cafè, un a Serac
11'50 Evolucion – vilatge ara – mès nombrosis avant – ara, ua víntia tot eth ivèrn – e que son vielhis
12'30 Guset (ski) – creat enas annada 60 – que tirava eras camas ath començament, en 1963 – après, que montava eths «teleskis», condusir eras maquinas e tot – fèr quasi tota era sua carrièra a naut – ath començament, qu'èran eras comunas qu'ac fasian – que trebalhavan ath ivèrn e pro – mes n'èran cap declarats, non condèc cap pera retrèta – après, que venguec un promotur – que fasia eras pistas, era stacion
14'30 Idem – clients – ath començament, qu'èran monde de St Guirons – ara, monde Tolosa, de Bordèus (dit en gascon)
15'20 Idem – toponimia de Guset – eth Prat Matau, eths Solelhons que baishan en còl dera Trapa – ath tot prumèr era estacion que partia deth còl dera Trapa – que pojèc en Prat Matau e Guset – eth promotur que fec eth bastiment a Guset – Era Cramada, era Sossiva, Cortau Vielh – cabanas on pujavan eras vacas ath estiu – eth qu'i met vacas ath estiu, ara
17'40 Idem – çò qu'amièc – emplecs – un flòc d'ací qu'i an trebalhat e qu'i trebalhan
18'05 Montanhar – tier farís – non sap pas çò que vòu díser
18'50 Idem – cabanas en Guset, 3 o 4 en temps – eth Soliòu (o Sobiòu) – non n'a pas vist que duas
19'45 Semiar – trufas, milh gròs – pas vist blat deth sieu temps – eth segle tanpòc
20'25 Vinhas – quauques petivas – non las a pas vistas a fèr
21'25 Erejar – deth mes de junh deçath mes d'octobre – ot dalhat dinca Guset – tot pelat – que's calia penjar en çò de ribe
22'10 Guset – ski – que las coneish eras pistas – n'i va pas mès – qu'a mau en eths «rodilhs com disián eths espanhòus» - qu'avian començat petivis a hè'n – un doanièr que'us avia ensenhat – eths skis qu'èran fèts d'un freishe – e chic a chic, que'us paraiavan – quan averen 4 sòuses, que's crompavan skis e solièrs – qu'anavan en prat de cap a sua – era luja, en carrèr dera vinha – que's fasian pelejar peths vielhis, a fòrça de glissar dessús, eth carrèr qu'èra tot glaça
25'10 Idem – idem – qu'anavan en Prat Matau dab eths eskis en còth – que calia duas oras de pujada


RL-09[Ou-Us-Sa-2]



0'00 Seguida – granis de St Gironç, qu'anavan en Navià, qu'avian esquís – que'us aueitavan – qu'èra de cap a 1950
01'30 Guset – tot modificat – tot terrassat – n'a pas plan cambiat eth paisatge – qu'ei estat bien apariat
02'30 Ski – estat ath Pas dera Casa, ara Mongia, à la Cluzaz, a Bareja – eth Pas dera Casa que l'avia plasut – a St Lari tanben – mes despuish qu'a plan cambiat – qu'avia fèt un stage d'iniciatur de ski a La Clusaz
04'20 Bestiar – de tot – oelha tarasconesa – adaptada ara montanha – passar per Tergulhar per anar en Espanha – que partian deth Prat Matau, de cap a Gerac e Tergulha – eth Pòrt d'Armas, passat ath 20 de seteme dab un mestre de nhèu
06'10 Montanhar – oelhas – pujar-las a Romèda de cap ath 20 o 25 de junh – un còp, que las pujèren ath 14 de julhet de tant qu'i avia nhèu – que s'i dromian ailà, dejós un ròc o dessús se fasia bon, ua net – ua guerita se fasia maishant temps – qu'i pujava dab eth sieu frair
08'30 Idem – tóner – de cap ath 25 de mai – dab eth vesin a 4 o 5 tropèths – que pegavan après, en bordaus ath dijós deth prat matau – en Crusas – que las barravan enas bòrdas – que coneguian plan eth camin
10'00 Idem – ravitallhament a Romeda – qu'i anavan un còp per setmana e aquiu, que's dromian devath aqueth ròc – qu'avian eth can – tostemps avut un can
11'25 Idem – ara, cap mès de oelhèr – que las se cau anar véser – cap mès de bèstias a Serac, en temps, 2000
12'00 Os – deth sieu temps, non
13'20 Dalhar en Espanha – qu'anavan ara Seo d'Urgell – eth, qu'i ei estat – quan anavan entà Lladore, qu'i passavan
14'05 Sobriquet Lladore – Sisco, Guèlis – de Maria, qu'i fasia aubèrja – eths de Lladore qu'arribavan tanben – Jaques de Tavescan que passavan – un brave òme
16'00 Ossalhèrs – pas guaire ací – un de Serac – sa mair que li'n parlava – en soto
17'00 Dalhar a baish – non – enà vrenhar, òc, en Auda (dit en gascon) – qu'i parlavan patoès tanben
17'50 Paí Baish – a on ei ? - non pòt pas díser, n'ei pas precís
18'25 Colportur – femnas que partian entara Provença – dab era caisha, eths lornhons
19'00 Guerre 14 – son gran pair e un vesin, Borrèc, non parlava pas que dera guèrra – eth, que jogava deth clèron – que l'avia ena cabana, qu'i fotia un còp de cleron eth ser
20'30 Guerre 40 – alemands, ath Trèn
21'55 Idem – passurs
22'30 Algeria – que partic en 1959 e tornar en 1961 – que demorèc quasi un an en França – embuscadas – n'ei cap deth sieu «ressòrt» de saber o pas s'èra estat utila d'anà'i

RL-09[Ou-Us-Sa-3]



0'00 Cap d'An – aubadas – fèr era virada – que's perdec vite
0'55 Carnaval – que's desguisavan e pè-rodar un chic pertot
01'20 Lenga – hèsta de Serac – a St Líser, ath Tren – sonqu'ua ara, ua annada sus 2 – eth 15 d'ost, ací – ena plaçòta e après ath pont – un orquèstre, pas tròp de sòuses entà pagar-les – accordeon, non – aqueste italien que jogava eth dimenge de sers, Dorine
03'30 St Joan – a Sausinquera, que'u fasian – en montanha, nani
04'20 Broishas – ja n'ia qu'i cresian
05'25 Lenga – diferenças – quauques diferenças – quauqu'un mot, mes arren – a Serac «iò» (coma a Aulús) entà «ua», d'autis que disen «wo»

Lassalle Renaud, enquêteur

Eth Ostau Comengés, producteur

RL-09[Ou-Us-Sa]

Eth Ostau Comengés

Texte/html

gascon

Ustou

1939

Ustou