Collectage de André - (Orgibet-09)
Dublin Core
Titre
Collectage de André - (Orgibet-09)
Abstract
Sujet
Gascon (sociolinguistique)
Hameaux disparus
Noblesse/bourgeoisie
Mines (sites d'extraction)
Soins du bétail
Fruitières
Relations entre vallées
Transhumance
Laine
Chandeleur
Travail - Espagne
Relations pastorales transfrontalières
Guerre mondiale (1914-1918) -- anecdotes
Surnaturel (fées)
Description
RL-09[CC-Or-La-1]
0'00 Lenga – aprés a parlar dab eths anciens – qu'avian pòur que's barejèssan eths mòts – mes qu'a eth gost deth patoès, qu'a quauquarren de mès
01'15 Sobriquet masion : a çò de Pac, maison dera sua mair – d'Orgivet en avath, qu'ei Pac – e d'Orgivet amont, qu'ei de Martr (neishut en aquesta maison, de sa pair) – a haut, que l'apèran André de Martre, e a baish, André de Pac – qu'èran autant d'Ilhartenh coma d'Orgivet, quasi autan pròche
02'30 Toponymie – eth amèu de Serena – Ruhòu, era Còba e era Mosquèra mès enlà – quauques marginaus qu'i viven
03'00 Sobriquet Serena : era auta que s'apèra Serena – maisons de Ruhòu, qu'avian eth sobriquet deth quartièr, idem entara Còba – ací, qu'ei eth Clòs, mes no's didia pas guaire
03'40 Toponymie – eth Clòs – aquesta maison qu'èra d'un curè – son gran pair que la crompèc – nescut a çò de Matra, e tostemps trebalhat e viscut a çò de Pac
telefòne
RL-09[CC-Or-La-2]
0'20 Aiga – ua honteta – eth Lac d'Èrnha – ua maison en tèrra (ací) jàmes coneguda : en çò d'Èrnha
01'10 Quartièr despaireishut – Larriòla – cap arrés mès – qu'i a conegut ua maison dreta – sa mair qu'avia conegut eth darrèr abitant – que partiren hòrt pendent era guèrra de 14 – eras gents que partiren en vila e ací que vivian dab arren
02'20 Praubetat – no passavan cap hame, mes qu'èran ena misera
02'40 Société – riches – quauques personas mès que d'autas – a Ruhòu, un que s'aperava atau, Ruhòu (Ruau en français ?), qu'èra nòble – qu'avia tota eras tèrras a haut
03'30 Electricitat – qu'avia començat d'escríver ara candela – qu'averen era aiga mès tard
03'50 Société – rivalitats – eths deth borc que prenian eths deths amèus per arrerats – ara escòla, que's sentia, qu'i èra eth macipon deth postièr, deth gendarme
04'40 Société – ajuda – que's balhavan còps de man enà trebalhar – mens de jalosia, pr'amor qu'èran totis pareils
05'35 Montanha – eth Mossau – deth aute costat, qu'ei eth Biròs – qu'anavan jogar musica peras hèstas deth Biròs – que passavan peth Còl de Nedèr
06'15 Industrie – minas – un oncle de sa pair qu'avia trebalhat ath Ventalhon – que'i dromia e un maitin, qu'avia trobat era cobertura pesanta - eth povin que passava, qu'avia nheu pertot dessús
07'30 Toponymie è tèrras : Serena, era Güarassa, era Salenca (quasi Selenca), Riulet
07'50 Hoc - a Riulet, eth gran pair que s'avia botat eth hoc ara bòrda, aquiu – pr'amor d'ua cigareta que s'avia hèta – que poderen liberar eras oelhas mes tot que's cramèc – se n'avias pas aiga, qu'ac deishavas cramar – un aute còp, eth hoc ena chemineia, sa pair qu'avia dit qu'èran fotuts – n'avian pas qu'un ferrat d'aiga – urosament, que marchèc
09'40 Mestièrs – bolangèr, haure, cordonièr, un burèu de tabac, 3 cafès, menusèr/ressegaire – un molièr a Ilhartenh
11'00 Pan – sa gran mair que'u hadia ací – qu'avian un horn – qu'ac metian ena met – sa gran mair que'u hadia coqueta dab pomas – on èra eth horn en temps – en èster neishut en 1946, qu'èra dejà era fin de ua epòca – que partian d'ací, plan – que's bremba quan Henri deras Costilhas èra partit
12'40 Célibat – sovent, eths òmes que partian entà trobar ua hemna – qu'èra mespresat, d'èster paisan – ja a cambiat segon eth – qu'a començat de dalhar ara dalha, eth – alavetz, qu'a evoluat – era motofochusa, puish, eth tracor, era botelusa – puish era rotativa e eth rombalur – ara, qu'ei de bon hèr
14'20 Agriculture – eras còrças dab eth hiems – quin marchava – de trebalhar dab eras bèstias, qu'èra agradiu – qu'avian un contact – eth cassa-crosta a meddia dab eras – que las aimavan – ara, qu'aiman sustot eths sòuses – quin las soenhavan
16'15 Elevage – suissas, castas, e gascona – que se'n deishèren pr'amor que hadia mau vénguer eths vedèths
RL-09[CC-Or-La-3]
0'00 Seguida – eths vedèths gascons non vòlen pas plan minjar – era castà qu'èra grisa, qu'èra bona de lèt – en temps, non n'i avia pas sonqu'aquò – que las crotzèren dab eras suissas – sustot tara lèt
01'05 Oelhas – castilhonesas, era oelha roja
01'30 Fruitière – Raymond Caubère – que portava dab eth ase o sus eth còth, 12l de lèt – eth, que l'escremava e que hadia burre – qu'èra ath mei deth vilatge
02'20 Rivalitat Orgivet/aAgistrou – un shinhau, mes n'èra cap maishant – qu'i èra duas escòlas, ua a Orgivet, era auta a Augistron – son gran pair qu'èra anat ara escòla a Artiga Enlà (??) - dus burèus de vòte en temps
04'20 Société – familhas nombrosas – a çò de Noël, eth menusèr – 4 macipons a Serena
05'20 Vilatge ara – cambiat ? - un shinhau – qu'ei eth progrès – era populacion qu'a cambiat – ara, que vivem ua auta epòca – enà èster deth vilatge, que son dus (deth amèu)
06'30 Montanhar – en Mossau – sa pair que hadia montanhar a Lushon, tanben – e eras Tremalhas en temps – eth, qu'èra tostemps estat eth Mossau – que's frequentavan dab Antràç, qu'èran solidaris, bons vesins – que pujavan un diminge, que s'amassavan toti
08'10 Pegar – que las tonian e que las pegavan – en temps, qu'èran redevables d'ua jornada aths gardes, 1 dias entà 20 oelhas – eths gardes que mercavan eras oelhas – eth pegader : JL – eth Poticaire qu'avia un X coma pegader – que demandèc a sa pair que peguèssan dab son pegader ara sua mòrt – donc ara, que pegan dab un X
10'00 Era lan – que se'n servian plan pr'amor qu'anavan pacatjar un piu pertot – que pagavan eras gents dab era lan – que se'n hadian caucetas o tricòts – que hadia ofici de moneda – qu'avian eth dret d'anà'i entrò era Candelèra – après, que's calia virar
11'25 Arreproèr – que didian que se hadia bèth eth dia dera Candelèra, eth ivèrn que qs'alongava de 40 dias
12'00 Garde Champêtre – se n'avias pas virat eth dia dera Candelèra, que't hadias «punherar» (préner un verbau)
12'20 Travaux saisonniers – dalhadas – pas ací – mes son arrèr gran pair qu'anava trebalhar en Espanha coma cauderèr – un aute qu'anava a Bordèus enà trebhar era vinha en ivèrn
que plau
RL-09[CC-Or-La-4]
0'20 Lenga – prononciar «pan», que'u sembla que, avath, o amont, qu'ei pâ – a Antràç tanben
01'20 America
01'30 Economie – eras «pagaderas» de ara – qu'avian, quauques un assurenças – quan avia brutlat era bòrda, son gran pair, urosament, qu'avia ua assegurança
03'10 Espanha - hèr pèisher en Aran – son arrèr gran pair qu'èra oelhèr a Varradòs – passar peth Pòrt d'Òrla – sa hilha que'u portava eth ravitalhament sus un ase dinc ailà – qu'ac deishèren pr'amor que calia desclarar eras oelhas aths doanièrs – mes que trichavan – sonqu'un còp, eths doanièrs que deishèren eras bèstias que non èran pas declaradas en Espanha, non voleren cap que tornèssan a passar era termièra e tornar se'n entara Vath Longa – qu'ac deishèren aquiu – que passavan per Castilhon, Bòrdas, etc... que hadian eth torn – arribar per Bòrda d'Espanha ? pas impossible – aqueth Poticaire que n'avia tirat era hemna de Bòrda d'Espanha
05'20 Guerre 14 - son gran pair que l'avia hèta – que tornèc a partir en 1940 coma raperat – coma sa pair – que condava dera guèrra deras trenchadas ena vellada – un, ena trenchada, tostemps, que volia aueitar per dessús – que l'avia dit : «n'aueites cap, que't vas hèr aucíder» - non manquèc cap, ua bala entre eths oelhs, que caèc mort – un aute còp, ua gròssa batalha, que passèc tot eth dia amagat en un vente d'un shivau – blaçat eth purmèr dia de guèrra – que l'esquicèc tot eth dejós deth braç – qu'èra anat a Athènes
07'40 Bruishas – que hadia pòur aths macipons, sons parents n'ac hadian pas pr'amor d'aquerò – tostemps, que sortian sense lum peth bòsc, n'avia pas jàmes avut pòur
08'15 Hadas – eras Hadas de Savardena – sa gran mair qu'ac condava
0'00 Lenga – aprés a parlar dab eths anciens – qu'avian pòur que's barejèssan eths mòts – mes qu'a eth gost deth patoès, qu'a quauquarren de mès
01'15 Sobriquet masion : a çò de Pac, maison dera sua mair – d'Orgivet en avath, qu'ei Pac – e d'Orgivet amont, qu'ei de Martr (neishut en aquesta maison, de sa pair) – a haut, que l'apèran André de Martre, e a baish, André de Pac – qu'èran autant d'Ilhartenh coma d'Orgivet, quasi autan pròche
02'30 Toponymie – eth amèu de Serena – Ruhòu, era Còba e era Mosquèra mès enlà – quauques marginaus qu'i viven
03'00 Sobriquet Serena : era auta que s'apèra Serena – maisons de Ruhòu, qu'avian eth sobriquet deth quartièr, idem entara Còba – ací, qu'ei eth Clòs, mes no's didia pas guaire
03'40 Toponymie – eth Clòs – aquesta maison qu'èra d'un curè – son gran pair que la crompèc – nescut a çò de Matra, e tostemps trebalhat e viscut a çò de Pac
telefòne
RL-09[CC-Or-La-2]
0'20 Aiga – ua honteta – eth Lac d'Èrnha – ua maison en tèrra (ací) jàmes coneguda : en çò d'Èrnha
01'10 Quartièr despaireishut – Larriòla – cap arrés mès – qu'i a conegut ua maison dreta – sa mair qu'avia conegut eth darrèr abitant – que partiren hòrt pendent era guèrra de 14 – eras gents que partiren en vila e ací que vivian dab arren
02'20 Praubetat – no passavan cap hame, mes qu'èran ena misera
02'40 Société – riches – quauques personas mès que d'autas – a Ruhòu, un que s'aperava atau, Ruhòu (Ruau en français ?), qu'èra nòble – qu'avia tota eras tèrras a haut
03'30 Electricitat – qu'avia començat d'escríver ara candela – qu'averen era aiga mès tard
03'50 Société – rivalitats – eths deth borc que prenian eths deths amèus per arrerats – ara escòla, que's sentia, qu'i èra eth macipon deth postièr, deth gendarme
04'40 Société – ajuda – que's balhavan còps de man enà trebalhar – mens de jalosia, pr'amor qu'èran totis pareils
05'35 Montanha – eth Mossau – deth aute costat, qu'ei eth Biròs – qu'anavan jogar musica peras hèstas deth Biròs – que passavan peth Còl de Nedèr
06'15 Industrie – minas – un oncle de sa pair qu'avia trebalhat ath Ventalhon – que'i dromia e un maitin, qu'avia trobat era cobertura pesanta - eth povin que passava, qu'avia nheu pertot dessús
07'30 Toponymie è tèrras : Serena, era Güarassa, era Salenca (quasi Selenca), Riulet
07'50 Hoc - a Riulet, eth gran pair que s'avia botat eth hoc ara bòrda, aquiu – pr'amor d'ua cigareta que s'avia hèta – que poderen liberar eras oelhas mes tot que's cramèc – se n'avias pas aiga, qu'ac deishavas cramar – un aute còp, eth hoc ena chemineia, sa pair qu'avia dit qu'èran fotuts – n'avian pas qu'un ferrat d'aiga – urosament, que marchèc
09'40 Mestièrs – bolangèr, haure, cordonièr, un burèu de tabac, 3 cafès, menusèr/ressegaire – un molièr a Ilhartenh
11'00 Pan – sa gran mair que'u hadia ací – qu'avian un horn – qu'ac metian ena met – sa gran mair que'u hadia coqueta dab pomas – on èra eth horn en temps – en èster neishut en 1946, qu'èra dejà era fin de ua epòca – que partian d'ací, plan – que's bremba quan Henri deras Costilhas èra partit
12'40 Célibat – sovent, eths òmes que partian entà trobar ua hemna – qu'èra mespresat, d'èster paisan – ja a cambiat segon eth – qu'a començat de dalhar ara dalha, eth – alavetz, qu'a evoluat – era motofochusa, puish, eth tracor, era botelusa – puish era rotativa e eth rombalur – ara, qu'ei de bon hèr
14'20 Agriculture – eras còrças dab eth hiems – quin marchava – de trebalhar dab eras bèstias, qu'èra agradiu – qu'avian un contact – eth cassa-crosta a meddia dab eras – que las aimavan – ara, qu'aiman sustot eths sòuses – quin las soenhavan
16'15 Elevage – suissas, castas, e gascona – que se'n deishèren pr'amor que hadia mau vénguer eths vedèths
RL-09[CC-Or-La-3]
0'00 Seguida – eths vedèths gascons non vòlen pas plan minjar – era castà qu'èra grisa, qu'èra bona de lèt – en temps, non n'i avia pas sonqu'aquò – que las crotzèren dab eras suissas – sustot tara lèt
01'05 Oelhas – castilhonesas, era oelha roja
01'30 Fruitière – Raymond Caubère – que portava dab eth ase o sus eth còth, 12l de lèt – eth, que l'escremava e que hadia burre – qu'èra ath mei deth vilatge
02'20 Rivalitat Orgivet/aAgistrou – un shinhau, mes n'èra cap maishant – qu'i èra duas escòlas, ua a Orgivet, era auta a Augistron – son gran pair qu'èra anat ara escòla a Artiga Enlà (??) - dus burèus de vòte en temps
04'20 Société – familhas nombrosas – a çò de Noël, eth menusèr – 4 macipons a Serena
05'20 Vilatge ara – cambiat ? - un shinhau – qu'ei eth progrès – era populacion qu'a cambiat – ara, que vivem ua auta epòca – enà èster deth vilatge, que son dus (deth amèu)
06'30 Montanhar – en Mossau – sa pair que hadia montanhar a Lushon, tanben – e eras Tremalhas en temps – eth, qu'èra tostemps estat eth Mossau – que's frequentavan dab Antràç, qu'èran solidaris, bons vesins – que pujavan un diminge, que s'amassavan toti
08'10 Pegar – que las tonian e que las pegavan – en temps, qu'èran redevables d'ua jornada aths gardes, 1 dias entà 20 oelhas – eths gardes que mercavan eras oelhas – eth pegader : JL – eth Poticaire qu'avia un X coma pegader – que demandèc a sa pair que peguèssan dab son pegader ara sua mòrt – donc ara, que pegan dab un X
10'00 Era lan – que se'n servian plan pr'amor qu'anavan pacatjar un piu pertot – que pagavan eras gents dab era lan – que se'n hadian caucetas o tricòts – que hadia ofici de moneda – qu'avian eth dret d'anà'i entrò era Candelèra – après, que's calia virar
11'25 Arreproèr – que didian que se hadia bèth eth dia dera Candelèra, eth ivèrn que qs'alongava de 40 dias
12'00 Garde Champêtre – se n'avias pas virat eth dia dera Candelèra, que't hadias «punherar» (préner un verbau)
12'20 Travaux saisonniers – dalhadas – pas ací – mes son arrèr gran pair qu'anava trebalhar en Espanha coma cauderèr – un aute qu'anava a Bordèus enà trebhar era vinha en ivèrn
que plau
RL-09[CC-Or-La-4]
0'20 Lenga – prononciar «pan», que'u sembla que, avath, o amont, qu'ei pâ – a Antràç tanben
01'20 America
01'30 Economie – eras «pagaderas» de ara – qu'avian, quauques un assurenças – quan avia brutlat era bòrda, son gran pair, urosament, qu'avia ua assegurança
03'10 Espanha - hèr pèisher en Aran – son arrèr gran pair qu'èra oelhèr a Varradòs – passar peth Pòrt d'Òrla – sa hilha que'u portava eth ravitalhament sus un ase dinc ailà – qu'ac deishèren pr'amor que calia desclarar eras oelhas aths doanièrs – mes que trichavan – sonqu'un còp, eths doanièrs que deishèren eras bèstias que non èran pas declaradas en Espanha, non voleren cap que tornèssan a passar era termièra e tornar se'n entara Vath Longa – qu'ac deishèren aquiu – que passavan per Castilhon, Bòrdas, etc... que hadian eth torn – arribar per Bòrda d'Espanha ? pas impossible – aqueth Poticaire que n'avia tirat era hemna de Bòrda d'Espanha
05'20 Guerre 14 - son gran pair que l'avia hèta – que tornèc a partir en 1940 coma raperat – coma sa pair – que condava dera guèrra deras trenchadas ena vellada – un, ena trenchada, tostemps, que volia aueitar per dessús – que l'avia dit : «n'aueites cap, que't vas hèr aucíder» - non manquèc cap, ua bala entre eths oelhs, que caèc mort – un aute còp, ua gròssa batalha, que passèc tot eth dia amagat en un vente d'un shivau – blaçat eth purmèr dia de guèrra – que l'esquicèc tot eth dejós deth braç – qu'èra anat a Athènes
07'40 Bruishas – que hadia pòur aths macipons, sons parents n'ac hadian pas pr'amor d'aquerò – tostemps, que sortian sense lum peth bòsc, n'avia pas jàmes avut pòur
08'15 Hadas – eras Hadas de Savardena – sa gran mair qu'ac condava
Créateur
Lassalle Renaud, enquêteur
Eth Ostau Comengés, producteur
Source
RL-09[CC-Or-La]
EOC 11
Éditeur
Eth Ostau Comengés
Contributeur
Communauté de Communes du Castillonais (commanditaire)
Format
Texte/html
Langue
gascon
Type
Texte
Spatial Coverage
Orgibet
Person Item Type Metadata
Birth Date
1946
Birthplace
Orgibet
Collection
Citer ce document
Lassalle Renaud, enquêteur et Eth Ostau Comengés, producteur, “Collectage de André - (Orgibet-09),” Oralitat de Gasconha, consulté le 30 octobre 2024, https://culturaviva.audio-lab.org/items/show/405.