Collectage de Albert - (Salsein-09)

Dublin Core

Titre

Collectage de Albert - (Salsein-09)

Abstract

Sujet

Noms de maisons
Toponymie
Chèvres
Irrigation par ruissellement (aigüèras)
Marginaux
Fruitières
Proverbes
Flux migratoires liés au travail en France
Guerre mondiale (1939-1945) -- Ravitaillement
Grippe espagnole
Noms des grands-parents
Superstitions
Prunes -- Variétés
Travail des femmes
Apiculture
Rites et cérémonies funéraires
Service militaire -- remplacement

Description

Sansenh de Baish (eth Pujòu)

RL-09[CC-Sa-Cal1-1]


0'00 Sobriquets – çò deth Pujòu (davant era pobelas) – sus aquesta plaçeta, era bòrda dera Crabera, qu'avia crabas – darrèr de nosatis, qu'èra era maison deth Capdèth
0'35 Crabas – 9 o 10 crabas entà netejar e entara lèt ena víver – qu'èran estacadas dab ua chaîne sovent – eths propretaris de'n çò deth Capdèth que s'aperavan Sor
01'40 Eiretar – no'm compren pas, que'm parla dera maison detrh Capdèth – que balhavan eth quart sovent – eth capdèth que demorava dab quauques vacas e oelhas – era misèra – hemna
03'05 Çò de Miquèla – puish çò deras Mativas, passat ath Cogèr après (a dreta) – a baish, duas maisons desapareishudas : çò de Dubà e d'Astevet – çò de Rulanh dab eth balet (espallada e tornada bastir) – davant era pobela blua : era maison deth Cogè
04'30 Architecture – eth balet : que hadian secar era harda, eth «nable» quan èra foelhat e que si assolelhavan – a çò de Pierrilhon a baish (n'i ei cap mès) : era maison de ara qu'èra ua bòrda
05'20 Montanha – eth Pico, qu'ei un domaniau – eth bordau de cap : eth Nogaròu – eth bassin de Sent Esteve
06'10 Glèisa – ua glèisa de sent Esteve a baish – jàmes conegut
06'15 Aiga – aigüèra – era Agüèra deth Molièr qu'anava dinc ath bassin – n'i avia cap aiga dinc a 1952 ací – que calia devarar – aigüèras de pertot – tant de dias cada un
07'15 Praubetat – gents praubas – un vielh que n'avia pas cap de lenha entà cauhà's – que partia a Castilhon dab 2 «camas» de lenha penjada en còth enà portar ara sua sòr que n'avia encara mens
08'05 Riches – bèths uns e que's maridavan entre eris
08'30 Elevage – quan comencèc, n'avia pas qu'ua vaca
09'10 Fruitière – a Sansenh de Naut – non hèva pas que burri – aqueste que crompèc ua fèrma a Pàmias en 1952 – que hoc acabat – après, que portava era lèt a Sòr a pè – tot que's hadia ara man – hòrt de misèra
10'10 Frequentacion vilatges – Sòr a costat – Bòrdas tanben – Castilhon e Shoantenh – que'us vedian en pastenc a haut, en Pico
10'40 Çò deth Ranc – eth bassin dera plaça n'i èran cap – a çò de Batiston e deth Talhur, qu'èra eth campanèr – un pòc pagat – n'èra cap talhur, a çò deth Talhur – çò de Pachac
12'00 Davant eths bassins, duas aumardas – que s'i arradoavan


RL-09[CC-Sa-Cal1-2]



0'00 Çò deth Haure – en çò de Duberin (mort en 1929) devant – eth haure que hadia arrestèths (mort en 1969) – qu'a era memoèra deras datas - avant, enas velhadas, eths joesis qu'escotavan, que parlavan deras gents deth vilatge – cada ser, eths joesis de Sansenh de Naut que devaravan entara plaça deth Plan deth Ton
02'00 St Joan – un còp que l'avia vist
02'20 Un passatge estret – que's podia tornejar eth car
02'55 Çò deth Murè e de Louis deth Griu – que doblavan eth parelh ací, que coplavan
03'35 En çò d'Arpinien – qu'èra un restaurant avant 1900 – era Hont deth Haure – ua gròssa pèira, que s'i assietavan entà demorar eth sieu torn de présner era aiga – n'i avai pas qu'aquesta hont – marcat sus un panèu «hont de mourents» - un morrent qu'ei un «camp de pèiras» - qu'ei juste ath dessús (pas segur)
05'00 Era citra – que la hadian ací – que botavan palha laguens
06'00 Rivalitat Sansenh de Naut e de Baish – non – ací, que didian mès «eth Pujò» que non pas «Sansenh de Baish» en temps – que didian «era capitala» entà Sansenh de Naut - casaus
un liuraire
07'40 Camin estret pr'amor qu'i èra ua bòrda – qu'èra tetada – ua losèra ena Coma Estreta – mes qu'èra maishanta – era palha de segle e de blat – bàter dab eth salaget – trucar cada un son torn
08'55 Celestine de Burgalai – era sua maison qu'èra tetada – eth pàrric deth pòrc
09'35 Era aiga dera hont
10'00 ua bòrda – perqué eth avnçament de boès ? - atau
10'25 Çò de Brindon (n dentau) – qu'èra un bistrot – qu'ei eth Cap dera Vièla – pas vist – en çò de Paciença : ua batusa – era bòrda de'n çò de Burgalai – en çò deth Vathmalés
12'30 Aiga – ua maison on avian era aiga que colava devath era cosina – Marie deth Griu – e çò de Cavilhon (maisons darrèrs) – ua hont : «qu'ei era Hont d'Ortau, que hè quan plau» - qu'ei era hont deth Cap dera Vièla – qu'i anavan emplear eths ferrats
14'20 Beauce – son pair qu'èra partit ena Beauce en 1921 deça 1939 (qu'èra d'Orjot) – qu'èra permèr en ua letaria, e après oelhèr – qu'i aurian crompat ua fèrma a baish se non va pas èster era guèrra – que la devec crompar, mes qu'i hoc era molibilacion – que tornèc ath debut d'abriu 1945
16'00 Idem – qu'èra a costat de Melun a Lachand, en çò d'André Audebert
16'20 Medòc – qu'i anavan tanben




RL-09[CC-Sa-Cal1-3]



0'00 Seguida – que partian totis ara horada
0'20 Guerre 40 – que venguian deth Biròs entà cercar eths tickets deth pan
0'45 Dalhadas – qu'anavan tanben en Espanha -
01'00 Eth vin petit
01'15 Dalhadas – a Montgarri – que passavan pera montanha – a vrenhas a Lavelanet deth Comenge – en Auda tanben
02'00 Portar era lèt a Castilhon, 4l o 5l a man (era sua gran mair)
03'05 Eth Presbitari – eth Casau deth Curè – non l'a pas jàmes vist casau – eth campanèr que hadia tostemps péisher era sua vaca – arrengat en 1966 – era glèisa
03'55 Era escòla – acabat en 1970 – era escòla ath loenh dab eth balet – era mairia darrèr – 3 messas – e eras campanas que rodavan – ara Liberacion, eth campanèr qu'avia pòur que cagessan
05'20 Guerre 14 – 3 frairs de Sansenh de Naut morts ailà
06'15 Tota era montanha qu'èra camps – deça baish – que veden un trauc, qu'èra un camp – qu'i hadian civada e topinambours
07'05 Sobriquet vilatge – nani pas segur que'm comprenga
08'05 St Joan – qu'anavan devant era escòla
08'30 Guerre 14 – eth monument – 3 frairs – 2 frairs
09'15 Gripa espanhòla – en 1918; eras gents que cagian – memin qu'ac didia (grand-mère) – pipin/pepin, eth gran-pair – eras tantas : Tantonha, eths oncles : Tatai
10'05 Glèisa – eth campanau – eras campanas – qu'an un orde entà sonar o alavetz, que pòdes sonar «a mort» - dus trucs e un entaras hemnas – e eths òmes : dus e un (non n'ei cap segur)
11'30 Bruishas – qu'i credian – qu'i avia maisons deras bruishas, o bòrdas deras bruishas – eth «car deras armas» : quan i avia hòrt de monde, hòrt de brut – qu'èra entà significar eth brut
ua vesia qu'entra ena collècta...


Sansenh de Naut

RL-09[CC-Sa-Cal2-1]



0'00 Eth bistròt, dentrò 1962 (eth garatge) – qu'i èra ua maison : en çò deth Cardaire – qu'i venguian ath dimenge, qu'èra era hèsta – non calia pas júnher eth parelh quan èra hèsta
01'00 En çò de Pistolet – çò de Duron (3 frairs aucits ena guèrra : Peyrefitte)
01'26 Jours chômés – eths vielhs, se trebalhavan eths joesis, que didian : «que son païens, n'aueitan cap arren mès» - dijaus e divendres sant : pas júnher
01'50 Hadas – entenut a parlar
02'00 En çò de Ferrèr
02'40 En çò eth Petit e deth Sarte – non sap pas çò qu'ei un sarte
02'55 Çò deth Pesson – ua maison mès arricha qu'eths autis
03'15 Ua auta maison deth Pesson que n'xista cap mès
03'33 En çò deth Letièr – partit en 1947 – qu'amassava era lèt – a çò de Lainat – un angar on dançavan entara hèsta
04'05 Era Sent Andreu – arreproèr classic – qu'èra era hèsta aqueth dia – a Audressenh, entara Sent Martin : «era nhèu ath Pin e era auca en topin»
04'25 Era leitaria – era pòrta estada, a costat deth contur electric – bèths uns que trichavan sus era lèt
04'50 Ath çò deth Burran – a çò d'Antoèna dab eth balet – ua en sòu, çò de Vidau – on demòra André Castet, non s'aperava pas en çò de Castèra, qu'ei estat crompat – qu'èra en çò deth Vaileton – que hoc mère longtemps – ua vielha Catinòt de Vidau qu'èra tostemps en balet – que la haian cantar – qu'amassavan eras pruas, eras puas de Mau Vriulet – que las hadian secar – que shucavan eras pruas en hialar – ena aver saliva – aquesta qu'ac haia
06'25 A çò deth Petit
06'35 A çò de ? (Firmin Lacroix) – qui son laguens ara
07'20 Transhumance – a Beret – sa gran mair qu'i èra anada – ath Oelh de Garona – ath Tràpet e en darrèras en Laranh – qu'èra sa gran mair qu'i anava, morta en 1976
08'00 En çò deth Laoelhèr
08'10 Os – que'n passava
08'25 Çò de Guilhamaron – çò d'Andrèu ath bèth cap
08'55 Ua maison, çò de Castèra – que hoc ua bòrda après – e ara, que torna a èster ua maison
09'20 Intime – qu'ei estat vaquèr tota era sua vita
09'35 Çò de Rèmis
10'00 Eth arressec ath cap dera rota – qu'i ei eth canal
10'25 Bordaus sons – mèslèu deth costat de Sòr – sa gran mair qu'èra de Sòr – Coma Estreta – era Escala que son d'ací mes perduda – on son – que batian ací, ath arressec
12'40 Alimentacion – trufas
12'55 Periglada – que sonavan era petita campana de naut dera glèisa, que virava era grèsla
13'40 Pomèrs – citra – pomas de Coterar – quin hadian era citra
14'20 Pruas – eth nom : Mau Riulet ??
14'50 Arraça vacas – suissas, grisas, Gasconas – bèth temps a, qu'èran eras Castas – qu'avian eths pès mès solides qu'eras autas – qu'èran leitèras, mès qu'eras Gasconas – mes n'avian cap fòrmas
15'55 Oelhas – qu'èran eras rojas, eras Castilhonesas – entre 25 e 50


RL-09[CC-Sa-Cal2-2]



0'00 Seguida – que venian eths anhèths ara hèira, eth 20 d'abriu a Castilhon – que pujavan eths pòrcs dab ua còrda ena cama
0'35 Abelhas – bucs en arbes catats – que las ahumavan – son gran pair qu'i anava dab eras man sense arren
01'40 Carnavalh – ua hèsta – qu'ei vielh – n'ac a cap hèt – que minjavan crostadas mes era velha qu'èra vesilha – non la se minjava cap era vianda, non la se podian cap pagar
02'50 Ua bòrda desmolida on s'èra morta ua sauma deras suas – que l'avia portada ath doctor de Castilhon quan s'èra hèt mau ena cama
03'40 En çò de Sarnin – mès enlà, en çò de Sarnin tanben – qu'i èra un bistrot ailà – deçà 1940 – qu'i bevian vin e pro – un qu'anava béver ua limonada
04'50 Quilhas – qu'i hadian devant era meria
05'10 eth quartièr deth Castèth – qu'i èra un castèth en temps, ça disen – en çò de Miquèu (en sòu) – d'Andrèva
06'00 Eth garde champêtre dab eth tambór – tara mèrca deth bestiar, era copa
06'30 Eth camin que va tath Còth de Horàs (??), eth Carrèr deths Gotas – darrèr era montanha que on prats d'Argenh
06'50 En çò deth Fientèr (contravents verts) – delà, en çò de Peiàs, qu'èra ua maison arricha tanben
07'50 Mort – que portava eth mort dab dus dròlle (taths òmes) devant eth cerculh dab eth candelon – n'i èra pas eth camin que puja, que devian passar peths carrèrs – idem taras hemnas e duas dròllas – mès de sensacion que ara – vellar, pregar Diu tota era net – quan i èra un mort, eths òmes que's botavan un tròç de teish sus era vèsta entà qu'ac sabessan eras gents – eras hemnas que portavan dòu pendent un an – hèr cramar cièrgis tota era net – quan portavan un mort, qu'èra dur – eth camin dera messa, entre eth baish e eth naut
11'10 Evolution – eth bòsc que puja e que va envadir eth vilatge – situacion de Nistòs – Duprat, un maquinhon de Avezac –
12'00 Heira - marchands de St Gaudenç que venguian, quin se passava entà véner e crompar
13'10 Çò de Manda (Màndou)
13'35 Gascon – a Argenh, que disen «un piu», ací «un pòc»
13'45 Çò de Pelòi – un qu'avia ua retrèra obrèra qu'i venguia béver era limonada
14'20 Çò d'Anglada – Ponsiam qu'èra eth sieu sobriquet
14'45 Era vielha maison de André Castet – çò de Caucet – ena maison de Castèra que èra permèr ua maison puish que hoc ua bòra e ara re-ua maison, qu'i èra un òme que n'avia pagat un aute entà hèr eth service ara sua plaça – mes non podec cap pagar, le botèren dehòra ath còr deth ivèr – qu'ei atau que eths de Peiàs averen era maison de Castèra

RL-09[CC-Sa-Cal2-3]



0'00 Seguida – que nhevava quan les botèren dehòra – hòrt de pelejas de partatge en temps - «qu'èran ath cotèth»
0'40 Copa der acomuna – qu'anavan tara «picada», ath bòsc – que balhavan vin – qu'èra era bagarra entà partajar l'ac
01'20 Industrie – tara usina de Bòrdas qu'anèren

Créateur

Lassalle Renaud, enquêteur
Eth Ostau Comengés, producteur

Source

RL-09[CC-Sa-Cal]
EOC 11

Éditeur

Eth Ostau Comengés

Contributeur

Communauté de Communes du Castillonais (commanditaire)

Format

Texte/html

Langue

gascon

Type

Texte

Spatial Coverage

Salsein

Person Item Type Metadata

Birth Date

1936

Birthplace

Salsein

Mots-clés

Citer ce document

Lassalle Renaud, enquêteur et Eth Ostau Comengés, producteur, “Collectage de Albert - (Salsein-09),” Oralitat de Gasconha, consulté le 21 novembre 2024, https://culturaviva.audio-lab.org/items/show/406.

Formats de sortie